Katalog adnotowany śląskiej książki

IX Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera Katowice 2014
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-20-4

Katalog wystawy IX Międzynarodowego Przeglądu Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera Katowice 2014, którą można było oglądać w siedzibie Biblioteki Śląskiej od 1 do 30 czerwca 2015 r. Prezentuje prace laureatów, wymienia skład Jury Przeglądu oraz nazwiska wszystkich jego uczestników. We wstępie prof. Michał Kliś, przewodniczący Jury, napisał m.in.: „Konkurs wyłania w kolejnych edycjach nowy i odkrywczy świat warsztatu graficznego oraz jego wykorzystanie w najstarszej technice wypukłodruku, jakim od stuleci jest drzeworyt. Linoryt ma wszystkie atrybuty matrycy wypukłodrukowej z jednym zastrzeżeniem, jest znacznie młodszy i bardziej tolerancyjny dla artysty. […] Cechą rozpoznawczą tego międzynarodowego konkursu jest szacunek do klasycznej formy druku wypukłego, co potwierdza werdykt jury. […] Liczne uczestnictwo autorów w IX Międzynarodowym Przeglądzie Ekslibrisu, tak jak w poprzednich edycjach, potwierdza potrzebę kontynuacji tej formy twórczości w oparciu o dobrze rozumiane walory klasycznego warsztatu graficznego”.

Zarys dziejów i tradycji Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Katowicach. T. 4, 2011-2014
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-19-8

Kolejny tom powstały na podstawie Kroniki Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Katowicach, dokumentujący działania jednostek Śląskiego Okręgu Wojskowego

Majla Zeneli : krajobrazy = landscapes
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2015
ISBN 978-83-64356-10-0

Katalog wystawy Cykl mezzotint nazwany „Krajobrazami” to seria grafik rozpoczęta w 2010 roku i do dziś kontynuowana.[…] Kolorowa mezzotinta, do której wykonania konieczne jest użycie kilku płyt, stanowi wielce wymagający rodzaj druku. Każda stworzona jest przy użyciu od dwóch do pięciu matryc. Płaszczyzny, od najjaśniejszych do najciemniejszych tonacji, nakładają się na siebie. Tworzenie w technice mezzotinty umożliwia uzyskanie niezwykłej głębi. Grafiki posiadają również swoiste wewnętrzne światło, źródła którego widz nie jest w stanie rozpracować. Tym samym „Krajobrazy” to osobliwy cykl „malowania” za pomocą miedzianej blaszki.

Kompozycja - Jerzy Hulewicz : obraz a słowo : literacki opis dzieła malarskiego : laureaci XI edycji konkursu
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2015
ISBN 978-83-88880-69-8

Publikacja pokonkursowa będąca pokłosiem Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego „Obraz a słowo. Literacki opis dzieła malarskiego”, organizowanego po raz 11 przez Muzeum Górnośląskie w Bytomiu. Tematem zmagań był obraz Jerzego Hulewicza „Kompozycja” z 1920 r. a zadaniem uczestników przedstawienie go w formie tekstowej. Niniejsza publikacja zawiera nagrodzone teksty wraz z uwagami jurorów.

Edukacja mniejszościowa w Polsce
Gliwice : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2015
ISBN 978-83-65995-20-1

Polsko – niemiecka publikacja pokonferencyjna, stanowiąca wybór tekstów z XIX Seminarium Śląskiego Podczas konferencji omówione zostały poszczególne zagadnienia dotyczące edukacji mniejszościowej w Polsce m.in.: prawodawstwo europejskie a ochrona i możliwości rozwoju języków mniejszości, ustawodawstwo i rozwiązania polskie w zakresie ochrony języków mniejszości, modele rozwoju edukacji mniejszości - od nauczania języka do nauczania w języku, czym jest „dziedzictwo językowe” danej mniejszości narodowej, niemieckie i polskie dziedzictwo językowe Śląska, religijne dziedzictwo językowe, zagrożenia dla rozwoju języka mniejszości - jak możemy im zapobiec, rola podręczników w edukacji językowej mniejszości, dziedzictwo językowe jako wartość dodana w rozwoju regionu oraz problematyka związana z nauczaniem języków mniejszościowych w Polsce.

Przyjaźni i sztuce = Der Freundschaft und Kunst : Max Glauer (1867-1935)
Opole : Muzeum Śląska Opolskiego ; Gliwice : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2015
ISBN 978-83-89798-81-7

Twórczość Maxa Glauera jest istotnym elementem niemieckiego dorobku kulturalnego Górnego Śląska, a jednak pozostaje mało znana. Skomplikowane dzieje regionu spowodowały, że z ogromnej spuścizny opolskiego artysty do naszych czasów zachowała się jedynie niewielka część jego prac, na dodatek jest to zbiór niezwykle rozproszony. Muzeum Śląska Opolskiego posiada w swoich zbiorach ciekawy zespół prac Maxa Glauera, dokumentujący różnorodną działalność fotografa, na który składają się przede wszystkim fotografie atelierowe, klisze szklane, pocztówki oraz wydawnictwa dotyczące artysty lub zawierające reprodukcje jego zdjęć. Zamysłem organizatorów wystawy „Przyjaźni i sztuce. Max Glauer 1867-1935” jest przypomnienie i przybliżenie mieszkańcom regionu sylwetki, tak cenionego przed wojną, fotografa.

Laboratorium przestrzeni teatralnych - przeszłość w teraźniejszości
Katowice : Muzeum Śląskie, 2015
ISBN 978-83-62593-61-3

Katalog wystawy prezentującej najbardziej znaczące dokonania teatru europejskiego, począwszy od jego antycznych korzeni, aż po poszukiwania sceny współczesnej. Jej kompozycja opiera się na koncentrycznym układzie dwóch następujących po sobie kręgów: w pierwszym makiety i wizualizacje historyczne ukazują przeobrażenia przestrzeni teatralnych, w drugim zaprezentowano przykłady zastosowania historycznych modeli w polskim teatrze.

Galeria śląskiej sztuki sakralnej
Katowice : Muzeum Śląskie, 2015
ISBN 978-83-62593-59-0

Katalog zbiorów Po latach nieobecności kolekcja śląskiej sztuki sakralnej w zbiorach Muzeum Śląskiego znalazła stałe miejsce prezentacji. Wpisuje się ona w program ekspozycji stałych poświęconych historii, kulturze i sztuce Śląska. Tworzenie tej kolekcji w głównej mierze zawdzięczamy prof. Tadeuszowi Dobrowolskiemu, pierwszemu dyrektorowi i współorganizatorowi Muzeum Śląskiego, wybitnemu historykowi sztuki, późniejszemu profesorowi Uniwersytetu Jagiellońskiego Krakowie. Współpracując z Kurią Biskupią w Katowicach, miał możliwość penetracji zasobów sztuki kościelnej na terenie Górnego Śląska, w wyniku której stworzył cenny zbiór sztuki średniowiecznej i nowożytnej, głównie w zakresie rzeźby i malarstwa

Galeria plastyki nieprofesjonalnej
Katowice : Muzeum Śląskie, 2015
ISBN 978-83-62593-58-3

Katalog ekspozycji prezentującej plastykę nieprofesjonalną na Górnym Śląsku […]. Dla większej plastyczności przekazu do konstrukcji wystawy użyto metafory kopalni, która jest połączeniem trzech istotnych dla tradycji śląskiej obszarów, śląskiej triady aksjologicznej: Boga, pracy, rodziny. Szyb kopalniany z wieżą wyciągową łączą trzy sfery – to, co pod ziemią (aspekt pracy, mitów i legend) z tym, co znajduje się na powierzchni (krajobraz, rodzina, życie społeczne), i niebo (religia, baśnie, legendy, światy pozaziemskie i wyobrażone). A zatem kopalnia – niekwestionowany symbol Śląska, jednoczy pierwiastki codzienności i obyczajowości z aspektami duchowymi i transcendentalnymi. Użyta symbolika ma jeszcze inne znaczenie, Muzeum Śląskie powstało bowiem na terenie dawnej kopalni „Katowice”.

Parafia Matki Bożej Fatimskiej w Katowicach-Piotrowicach : 5. rocznica erygowania : 3 października 2010-13 maja 2015.
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2015
ISBN 978-83-63780-12-8

Wydawnictwo poświęcone piotrowickiej parafii, wydane z okazji rocznicy erygowania

Barciak Antoni (red.)
Katowice w II Rzeczypospolitej
Katowice : Polska Akademia Nauk, 2015
ISBN 978-83-60071-80-9

Zamiarem autorów było zachowanie pamięci historycznej, jak i zwykłej pamięci ludzkiej. Jest to seria poświęcona przeszłości i teraźniejszości Katowic, wydawanej z kolejne rocznice uzyskania przez tę miejscowość praw miejskich, zawierającej różne opracowania odnoszące się do dziejów Katowic i Górnego Śląska

Bonczyk Norbert
Stary kościół Miechowski
Bytom : Bartosz Podhajecki, 2015
ISBN 978-83-7593-235-5

Wznowienie i przypomnienie poematu napisanego przez ks. Norberta Bonczyka, wydanego po raz pierwszy w 1879 roku. Pozycja wydana z okazji 150 rocznicy poświęcenia parafii Świętego Krzyża w Bytomiu, prezentuje historię starego kościoła miechowskiego, piękno ówczesnej ziemi oraz codzienność jej mieszkańców. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Boroń Piotr
Dawne Gliwice : studia z dziejów miasta i jego mieszkańców do końca XIX wieku
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2015
ISBN 978-83-89856-73-9

Książka ukazuje barwną panoramę dziejów gliwickich mieszczan okresie od XVI do końca XIX w. Publikacja nie tylko przedstawia historie najbardziej możnych rodzin gliwickich, ale także pozwala prześledzić szersze przemiany dotykające przeciągu kilku stuleci całą grupę społeczną, którą owe rody współtworzyły. Zawiera wiele nowych spostrzeżeń o strukturze społecznej i zawodowej gliwickich mieszczan, pozostającej ścisłym związku z układem przestrzennym miasta. Z obszernej lektury wyłania się więc opowieść złożona z pozornie banalnych spraw dnia codziennego, które wypełniają życie dawnych mieszczan; spraw zwykłych i dlatego bliskich każdemu z nas, współczesnych.

Buchoz Pierre-Joseph
Krótka wiadomość o kawie, o jej własnościach i skutkach na zdrowie ludzkie spływających
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-16-7

Reprint dzieła Pierre’a-Josepha Buchoza (1731–1803) w tłumaczeniu Wincentego Rocha Karczewskiego, wydanego w 1795 r. w krakowskiej oficynie Jana Maya. Rozprawa francuskiego uczonego w epoce stanisławowskiej – jak zauważa prof. Jan Malicki we wstępie przybliżającym dzieje piśmiennictwa poświęconego kawie – „stanowiła cenny przewodnik po tych obszarach ówczesnej wiedzy, wyjaśniając i dopowiadając szereg wiadomości, które mogły zainteresować smakoszy kawiarnianych, rezydentów domów mieszczańskich, szlacheckich, magnackich, czy wreszcie dworu królewskiego”.

Bulsa Michał
Grzegorek Grzegorz
Ulice i place Katowic . Wyd. 2
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2015
ISBN 978-83-63780-10-4

"Ulice i place Katowic" to album duży, piękny, efektowny. To kompletne kompendium wiedzy o najważniejszych arteriach komunikacyjnych, uliczkach, skwerach i placach miasta. To dokładny opis i blisko 800 ilustracji na grubym, szlachetnym papierze. Wydawnictwo idealne jako źródło informacji, ale też ozdoba każdej domowej biblioteczki. Na dodatkowych stronach II wydania opisane zostały ulice: Górnośląska, Krzywa, Oswobodzenia, Uniczowska, Wawelska oraz Rondo. Całkowicie od nowa opracowane zostały: Rynek, ul. Chorzowska i al. Korfantego. Wszystkie pozostałe opisy zostały poprawione i zaktualizowane (nowe zdjęcia ilustrujące zmiany w wyglądzie ulic i budynków, dane statystyczne itp.). W albumie zamieszczono więcej zdjęć lotniczych w porównaniu do I wydania

Bulsa Michał
Grzegorek Grzegorz
Witaszczyk Beata
Domy i gmachy Katowic. T. 1. Wyd. 2
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2015
ISBN 978-83-63780-15-9

„Jest to album, który przekrojowo pokazuje zmiany w katowickiej architekturze - a może zmiany w Katowicach poprzez architekturę - w okresie blisko 160 lat. […] Autorzy wzięli na tapetę ponad 100 katowickich obiektów. – Kluczy było kilka, miały reprezentować wszystkie style architektoniczne, całe terytorium Katowic, chcieliśmy też, aby były to budowle najważniejszych katowickich architektów i budowniczych oraz obiekty ważne dla funkcjonowania i rozwoju miasta – tłumaczy Grzegorek, współautor i wydawca.”

Ciurlok Jerzy
Ich książęce wysokości : część górnośląska. Wyd. 2, popr.
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-936190-4-7

Ze wstępu L. Jodlińskiego. „Lubię książki historyczne. Ta należy do takich, które cenię wysoko, bo Autor zdobywa się w niej na własne oceny i interpretacje. […] Opowiada tak, by nie utrudniać rozumienia historii. Dzieje Śląska osadza w kontekście ponadnarodowym. […] W ten sposób losy Śląska toczą się na przecięciu oddziaływania Korony Polskiej, Korony Czeskiej, interesów dynastycznych Habsburgów i rosnących w znaczenie Prus, z księstwami śląskimi usytuowanymi pomiędzy wspomnianymi żywiołami państwowymi. […]Życiorysy książąt śląskich, barwne, gęste od szczegółów i faktów […] składają się na nową, w istocie wydobywaną z zapomnienia, terytorialną i emocjonalną mapę Śląska.”

Ciurlok Jerzy
Ich książęce wysokości : część dolnośląska
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-942643-0-7

Długo oczekiwana kontynuacja losów książąt śląskich. Tym razem Jerzy Ciurlok w „Ich książęce wysokości. Część dolnoośląska” przybliży nam losy książąt tej historycznej krainy.Autor o swojej książce: Książka ta jest hołdem dla mojej ojczyzny, moich przodków i dorobku minionych wieków. Mam nadzieję, że pomoże ona w zrozumieniu śląskich dziejów i wzbogaci Państwa wiedzę na ich temat. Słowo wstępne - Jerzy Gorzelik Książka ukazała się w ramach serii CANON SILESIAE - Ślōnske Dzieje (nr 3).

Dawid Adriana (red.)
Z dziejów Grodkowa i ziemi grodkowskiej : praca zbiorowa. Cz. 2
Grodków : Urząd Miejski : Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna ; Gliwice : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2015
ISBN 978-83-938712-4-7

Książka, jest zbiorem wykładów i prelekcji, które organizowała Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Grodkowie w ostatnich latach. Publikacja ta wydana została w ramach projektu Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej „Historia lokalna na przykładzie wybranych powiatów, miast i gmin” realizowanego na terenie Gminy Grodków we współpracy z Urzędem Miejskim w Grodkowie oraz Miejską i Gminną Biblioteką Publiczną w Grodkowie

Dawid Adriana (red.)
Na powojennym Górnym Śląsku : wspomnienia o wydarzeniach z lat 1945-1950 = Oberschlesien in den Jahren 1945-1950 : Zeitzeugen erinnern sich
Nowe Gliwice : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej ; Opole : Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno Kulturalnych w Polsce, 2015
ISBN 978-83-63995-31-7

Publikacja „Na powojennym Górnym Śląsku. Wspomnienia o wydarzeniach z lat 1945–1950” to trzeci tom cyklu wydawniczego z serii Archiwum Historii Mówionej, realizowanego z szacunku dla przeszłości tej ziemi i jej mieszkańców. Dzięki tej serii oddajemy głos tym, którzy przeżyli w tym regionie trudne i nierzadko dramatyczne chwile swojego życia. Wspomnienia dotyczą tragicznych wydarzeń, jakie wielu mieszkańców Górnego Śląska dotknęły w roku 1945, wraz z wejściem na te ziemie Armii Czerwonej. Trzeci tom cyklu Archiwum Historii Mówionej, podobnie jak poprzednie, ma jeden główny cel: ukazanie historii, która długo nie miała miejsca w oficjalnej historii Śląska.

Drabina Jan (oprac.)
Bytom i okolice: zapiski z lat 1848-1863
Bytom : Towarzystwo Miłośników Bytomia, 2015
ISBN 978-83-930128-3-1

Książka, która ukazała się nakładem Towarzystwa Miłośników Bytomia, to kompendium wiedzy dla wszystkich zainteresowanych gospodarką, życiem społecznym i obyczajowym miasta oraz powiatu w latach 1848–1863. Pozwala zidentyfikować wiele faktów z dziejów miasta i ziemi bytomskiej w kluczowym okresie dynamicznego rozwoju Górnego Śląska. Oprac.Andrzej Hadryś MBP Bytom

Gaida Waldemar (oprac.)
Vademecum : język niemiecki jako język mniejszości w praktyce . Wyd. 2
Opole ; Gliwice : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2015
ISBN 978-83-63995-11-9

Wydanie […] skierowane jest do samorządowców, rodziców i środowiska mniejszości niemieckiej i pokazuje w przystępny sposób w jaki sposób uregulowana jest w Polsce oświata mniejszościowa. Vademecum udziela odpowiedzi, jak nauczać dwujęzycznie, jakie są modele kształcenia dwujęzycznego w przedszkolu i na różnych etapach edukacyjnych. Wskazane są również źródła finansowania kształcenia mniejszościowego, w tym dwujęzycznego. Wszystko to w oparciu o prawodawstwo i funkcjonujące w tym zakresie przepisy. Publikacja zawiera także „katalog dobrych praktyk”, w którym nauczyciele opowiadają, jak radzą sobie z nauczaniem dwujęzycznym, z jakich programów nauczania korzystają i jak realizują programy różnych przedmiotów w języku niemieckim

Gałuszka Krystian
Trakt@biblioteki
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-60209-57-8

Krystian Gałuszka, śląski poeta i bibliotekarz, dyrektor MBP w Rudzie Śląskiej, za temat wierszy zebranych w książce trakt@biblioteki obrał – wzorem Umberta Eco i Jorge Luisa Borgesa – bibliotekę pojmowaną jako „nieskończony kosmos”. Na inspirację twórczością mistrzów autor wskazał w posłowiu: „Tomik, o dość żartobliwym tytule – «trakt@biblioteki», swoje źródła ma właśnie w pewnej formie zazdrości, za którą stoi pokora – bo ileż przede mną uczonych mężów, zwanych przez niektórych mędrcami, podjęło swą pieśń o bibliotece”.

Gałuszka Krystian
Modre ajnfarty
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-7164-875-5

„Nasze ajnfarty mają dowodnie wielkich antenatów, zakorzenione są w wielkich dziejach. Zaś my, wraz z poetą, możemy w tych ajnfartach stanąć, schować się, uciekać do nich, przyłazić, wdepnąć na chwilę, wciskać się w nie i co tam jeszcze. W tym wszakże nie jesteśmy ani heroiczni, ani patetyczni, ani ‒ broń Boże ‒ władczy, wchodzimy tu pełni pokory i tacy zwyczajni. Poezja „Modrych ajnfartów” zespala codzienność z serdeczną pamięcią oraz ze świadomością naszej przemijalności. Mówią o tym najpełniej przywołane w śląskim brzmieniu wielkie słowa Pawłowe z listu do Koryntian (1,13): „Bez przonia nic by sie niy dało”.

Gatys Roman
Bildy-Roczniok Aleksandra
Krzest Slonska 863 r.
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-42-8

Książeczka wydana z okazji Dnia Języka Ojczystego - Dziyń Hajmatowyj Godki

Gawiński Stanisław
Różaniec pamięci
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-7164-855-7

„Właśnie wahał się pomiędzy pęczkiem koperku i pietruszki, gdy w prześwicie pomiędzy stoiskami mignęło coś złocistego. Dziewczyna, kobieta, chyba późna trzydziestka, a może wczesna czterdziestka. Średnio wysokie czarne kozaczki i oczywiście czarny, dopasowany płaszczyk trzy czwarte, tegoż koloru ledwo co wystająca spod płaszczyka spódniczka, no i… to. I to, co ponad skrajem cholewki a brzegiem płaszczyka. Tylko tyle i aż tyle. Właśnie to, co tak rozbłysło, w cielistych rajstopach najpewniej odcienia lion. Olśniewający detal wiosny. Nawet nie przypuszczał, że takim widokiem jest w stanie się jeszcze zachłysnąć. Odwrócił wzrok i przez chwilę pieścił ten obraz w wyobraźni obrosłej już pajęczyną, po czym spojrzał znowu. Nieostentacyjne a pobudzające (przecież nie miał prawa nawet pomyśleć, że podniecające) wiosenne piękno.” Wiosna (fragment)

Golly Antoni
Kręte ścieżki kariery naukowej Ślązaków na śląskiej uczelni
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-41-1

Wspomienia emerytowanego wykładowcy akademickiego prof. Antoniego Golly

Grzegorek Grzegorz
Poloczek Andrzej
Witaszczyk Beata
Kaplica klasztoru Bonifratrów pw. Świętych Aniołów Stróżów w Katowicach
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2015
ISBN 978-83-63780-09-8

Iwasiów Tomasz (red.)
Nasz Pawłów
Zabrze : Miejska Biblioteka Publiczna w Zabrzu, 2015
ISBN 978-83-62023-06-6

220 stron, ok. 500 zdjęć z domowych archiwów mieszkańców, wiele ciekawych, nigdy dotąd niepublikowanych historii – tak w skrócie prezentuje się album „NASZ PAWŁÓW”. To czwarte już wydawnictwo Miejskiej Biblioteki Publicznej i Urzędu Miejskiego w Zabrzu poświęcone jednej z najmniejszych dzielnic Zabrza, jest grubą księgą, którą z wielkim entuzjazmem współtworzyli mieszkańcy. Z kart albumu wyłania się obraz rodzinnej dzielnicy, gdzie mieszkają ludzie mocno, od pokoleń związani z tą ziemią, dumni ze swojej historii, chętnie dzielący się swoimi wspomnieniami. Ma niespotykany walor autentyzmu i emocjonalnej siły. Pełno w nim unikatowych zdjęć, nostalgicznych wspomnień i barwnych opowieści ludzi, którzy niejednokrotnie spędzili w swojej dzielnicy całe życie. [zaczerpnięte ze strony internetowej zabrzańskiej Biblioteki dostęp na dzień 13.12.16.]

Jenczewska-Pajka Joanna (red.)
Gliwice znane i nieznane V : zabytki Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2015
ISBN 978-83-89856-77-7.

Książka prezentuje miejsca i obiekty udostępnione w trakcie X i XII Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego w latach 2012 i 2014. Tematem przewodnim są tu więc kościoły drewniane ziemi gliwickiej oraz zamki, pałace i dwory w powiatach gliwickim i tarnogórskim. Kościołom drewnianym Gliwic i okolic poświęcona została X edycja GDDK. XII z kolei Gliwickie Dni Dziedzictwa Kulturowego przebiegały pod hasłem Rezydencje wśród łąk i lasów.Na trasach wycieczek znalazły się takie miejscowości jak Sośnicowice, Rudziniec, Pławniowice, Bycina, Łabędy, Pniów, Toszek, Wielowieś, Tworóg, Brynek, Stare Tarnowice, Łubie, Kamieniec, gdzie znaleźć można powstałe w minionych stuleciach siedziby śląskiej szlachty i pałace rodów wielkich przemysłowców, zróżnicowane pod względem genezy, skali, typu i stylu.

Jendryke Kinga [i in.]
Dziki hajmat
Piekary Śląskie : Gmina Piekary Śląskie, 2015
ISBN 978-83-62457-61-8

Album składa się z 200 stron. Wszystkie teksty w albumie napisane są w języku polskim i angielskim, natomiast wstęp dodatkowo - w śląskiej gwarze, co ma ścisły związek z tytułem. "Dziki Hajmat" zawiera zdjęcia pochodzące z Piekar Śląskich oraz najbliższych okolic – Bytomia, Siemianowic Śląskich, Świerklańca i Niezdary. Na zdjęciach uchwycono przyrodę – tę dziką, która przetrwała w silnie przeobrażonym świecie Górnego Śląska

Jerczyński Dariusz
Józef Kożdoń (1873-1949) : przywódca Śląskiej Partii Ludowej, a kwestia narodowości śląskiej na Śląsku Cieszyńskim i Opawskim w XIX i XX stuleciu
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-08-4

Pierwsza biografia działacza walczącego o niepodległość Śląska.

Jonik Józef
Mazgaj Dominik
Pałace i rezydencje zacnych rodów śląskich. T. 1, Pałace ocalałe
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-31-2

Książka zawiera rysunki J. Jonika ocalałych pałaców rodów śląskich, rysunki Szołtyska przedstawicieli tychże rodów oraz krótkie informacje na temat siedzib i rodów.

Kacperski Andrzej
Noblesse oblige : rzecz o szlachcie polskiej
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2015
ISBN 978-83-89856-72-2

Opowieść o Rzeczpospolitej szlacheckiej – najstarszej nowożytnej demokracji, jej obyczajach, ideałach i ceremoniale – to treść publikacji towarzyszącej wystawie Rzecz o szlachcie polskiej. Zarówno książka jak i wystawa przybliżają dzieje stanu szlacheckiego i kulturę sarmacką w jej największym rozkwicie. Pokazują szlachtę jako inicjatora reform ustrojowych, gospodarczych i kulturalnych, jej rozrywki, siedzibę rodową – drewniany dwór oraz spójny i zaskakująco elastyczny zestaw wartości rodzinnych, społecznych i narodowych jakim był sarmatyzm. Sama nazwa „szlachta” pochodzi ze staroniemieckiego „slahta”, spokrewnionego etymologicznie ze „schlagen” (uderzać, walczyć) oraz „geschlecht” (ród, rasa). Przekształcenie się rycerstwa w szlachtę nastąpiło w Polsce w XIV i XV wieku. W przeciwieństwie do innych państw ówczesnej Europy proces ten miał charakter masowy – stąd niespotykana nigdzie indziej liczebność „narodu szlacheckiego”. Szlachta polska zyskując wszelkie prawa i przywileje wzięła jednocześnie na siebie wyłączną odpowiedzialność za rządy, a tym samym losy państwa. Ustrój Rzeczpospolitej był uważany za najlepszy w świecie, a polski Sejm za najstarszy. Chętnie przyrównywano go do ustroju republikańskiego Rzymu i greckich polis. Podstawą Rzeczpospolitej były prawa kardynalne, czyli Artykuły henrykowskie oraz pacta conventa, a w okresie późniejszym również liberum veto. Każdą próbę ich naruszenia traktowano jak najwyższą zbrodnię i podejmowano próby odwołania króla, który ośmielił się sprzeciwić masom szlacheckim.

Kadłubek Zbigniew
Fado : piosenki o duszy
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-970-1

Fado. Piosenka o duszy" to kolejny krok w konsekwentnie prowadzonym przez Zbigniewa Kadłubka dialogu między kulturami, także w łamaniu sterotypów. Jak bowiem porównać ze sobą Śląsk i Portugalię? Jak się mają arterie górniczych chodników w postindustrialnych miastach Śląska do skąpanych w słońcu rdzawych dachów Alfany nad brzegiem Tagu? Dzieli te miejsca spora odległość - również mentalna - łączy rys pobożności, umiłowanie miejsca pochodzenia, fado zaś - zwane często portugalskim bluesem - zapewne znalazłoby podobne wątki w bluesie granym na Śląsku. "Piosenka o duszy" - choć stanowi zbiór fikcyjnych opowieści - pozwala, nie tylko przez analogię, ujrzeć Śląsk z innej perspektywy, jako ziemię nową, wciąż do odkrycia. Korzenie duszy sięgają bowiem głębiej niż granice państw czy społeczności.

Kamusella Tomasz
O rechtsztat a ech te demokracjo we Szlonzsku
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-38-1

Kolejna pozycja Tomasza Kamueslli piszącego o problemach języka śląskiego i narodowości śląskiej.

Kańtor Gabriela Anna
Koronki z płatków śniegu
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-40-4

Saga historyczna o śląskiej rodzinie

Kapłanek Andrzej
Śląskie mecyje
Czerwionka-Leszczyny : Agencja Reklamowo-Wydawnicza "Vectra", 2015
ISBN 978-83-60891-71-1

Dawno już na rynku wydawniczym nie było książki tak wiernie, plastycznie i barwnie opisującej Śląsk oraz zamieszkujących tę ziemię ludzi. Lecz jest to Śląsk, którego już nie ma i którego obraz z każdym rokiem blednie, kryjąc się za zasłoną ludzkiej niepamięci. Wraz ze wspomnieniami umiera skarbnica subiektywnych przeżyć, miliony przez nikogo nie wysłuchanych i nigdzie nie zapisanych opowieści. Autor książki „Śląskie mecyje” stara się zapełnić tę wspomnieniową lukę. Na tle kulturowo-cywilizacyjnych przemian ostatniego sześćdziesięciolecia XX wieku, próbuje snuć subiektywną opowieść o przemianach, jakie dokonały się w krótkim czasie na śląskiej ziemi. To także opowieść o ludziach, ich aktywności, radościach, tęsknotach i smutkach. O tym, jak historyczne zawirowania potrafią zmienić sposób myślenia, sterując życiowymi wyborami. To opowieść o życiu w lepszych i gorszych czasach, o wartościach rodzinnych i przywiązaniu do śląskiej tradycji. A gdzieś w tle, między wierszami, plącze się rozgoryczenie, poczucie historycznej niezasłużonej krzywdy towarzyszące starym Ślązakom. Bo przecież byli jedynie trybikami wielkiej historii przez wieki mielącej ludzkie losy. Saldo zysków i strat nie daje powodów do radości.

Karetta Marcin
Chorzów : przyroda. Wyd. 2
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2015
ISBN 978-83-63780-11-1

Drugie wydanie albumu prezentującego przyrodę miasta, uzupełnionego esejem o historii przyrody na terenie współczesnego Chorzowa jak i przemianach, jakie zachodziły z rozwojem przemysłu i w czasach, gdy następuje rekultywacja środowiska.

Kik Marcin
Filozofjo po ślonsku czyli Heft do historie filozofje dziadka Kika
Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-936190-6-1

"Filozofjo po ślōnsku, czyli Heft do historje filozofje dziadka Kika" to podróż przez dzieje filozofii światowej napisane ze śląskiej perspektywy przez doktora filozofii Marcina Kika. Wstęp dr hab. Jacek Surzyn.

Kordecki Marcin
Smolorz Dawid
Atlas historyczny Górny Śląsk w XX wieku
Gliwice : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2015
ISBN 978-83-63955-03-4

Mimo iż od ponad 20 lat istnieje możliwość przekazywania historycznej prawdy dotyczącej wielokulturowych regionów Polski, wiele wątków z przeszłości Górnego Śląska ciągle jeszcze pozostaje nieznanych nawet dla dużej części jego mieszkańców. Historycznie opracowany atlas Górnego Śląska XX wieku przyczynia się do popularyzacji wielokulturowej przeszłości regionu, prezentując przy tym w atrakcyjnej, graficznej formie wydarzenia, które wpłynęły na losy setek tysięcy mieszkańców regionu. Atlas zwraca uwagę również na sferę spraw delikatnych i ważnych w Polsce aktualnie, poszerzając tym samym wiedzę historyczną jej odbiorców na temat zawiłych losów regionu.

Korusiewicz Maria
Geometrie kultury według Rene Girarda
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-7164-856-4

Monografia , której celem jest przede wszystkim uchwycenie linii rozwojowej i głównych idei w myśli francuskiego uczonego w kontekście wybranej literatury krytycznej i literatury tematu. .

Kosmala Eugeniusz
Ojgynowe gowyndy.Tajla 1
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-65300-00-3

W publikacji zawarto zbiór pogadanek z audycji "Ojgyna z Pnioków" w Radiu Piekary.

Kowalik-Dura Danuta
Igrzysko Boże - Zbigniew Podsiadło - Fotografia
Katowice : Muzeum Śląskie, 2015
ISBN 978-83-62593-55-2

Prezentowany katalog pozwala zapoznać się z pracami jednego z ważniejszych twórców polskiej fotografii artystycznej, które można było obejrzeć w ramach wystawy „Igrzysko Boże. Zbigniew Podsiadło. Fotografia” inaugurującej działalność Galerii fotografii Muzeum Śląskiego. Zbigniew Podsiadło od ponad 40 lat tworzy znakomite prace, pośród których odnaleźć można rewelacyjne pejzaże, reportaże głęboko naznaczone socjologicznym rysem, fotografie, które dokumentują odchodzące w przeszłość elementy krajobrazu polskiego, niezwykle bogate w odniesienia i konteksty

Krasuska Anna
Ona i ja : wiersze
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-7164-873-1

Tomik wierszy

Kruszyna Natalia
Witkacy i kobiety : nienasycenie
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2015
ISBN 978-83-64356-12-4

Katalog wystawy prezentującej rysunki, obrazy i fotografie związane z Witkacego widzeniem kobiecości, jego biografią, oddające bogactwo jego wyobraźni, zgrupowane wokół pięciu tematów: Rodzina i przyjaźń, Młodość i fantazja, Zmysły, Fatum oraz Ironia. Spróbuję Państwu poprzez obraz opowiedzieć o niektórych kobietach z otoczenia Witkacego, a przy tym zaprezentować jakie były artystyczne owoce ich spotkania z twórcą tej miary, pamiętając jednak o słowach diabolicznego Baleastadara z dramatu Sonata Belzebuba: Tu się ceremonii z uczuciami nie robi. Będzie to tylko pewien skrót…

Leśniowska Helena (oprac.)
Rajza z piekarskôm godkôm . Wyd. 2
Piekary Śląskie : Urząd Miasta w Piekarach Śląskich ; Fisher, 2015
ISBN 978-83-62457-41-0

Pozycja jest pracą zbiorową, zawiera teksty prozatorskie i poetyckie pisane w gwarze śląskiej, powstałą z inicjatywy piekarskiego Koła Związku Górnośląskiego. Opracowała ją Prezes Koła Helena Leśniowska. Autorami tekstów są : Adrian Finkbeiner, Anna Skrzypiec, Beata Głogowska – Okrutny i in. Książka przeznaczona jest dla osób w różnym wieku, tych co znają śląski język i tych co pragną go poznać. Dla ułatwienia Prezes Koła opracowała słowniczek, czyli przełożynie niywtorych słow ze ślonskigo na polski.

Li Taj Po
Pieśni o winie
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-21-1

Reprint wydanych w 1939 r. w Katowicach "Pieśni o winie" Li Taj Po (701–762), uważanego za jednego z najwybitniejszych chińskich poetów epoki Tang. Wiersze przełożył Jan Wypler, śląski sinolog, tłumacz literatury chińskiej i japońskiej. Zbiór zdobią ilustracje wykonane przez Franciszka Zgraję.

Lipońska-Sajdak Jadwiga
Pod złotą gwiazdą. Karczmy, hotele, restauracje, kawiarnie dawnych Katowic
Katowice : AM Poligrafia, 2015
ISBN 978-83-938226-3-8

Pełna zdjęć i opisów książka, dokumentuje historię karczm, hoteli, restauracji, cukierń, piwiarń i kawiarń dawnych Katowic. Wiele z tych obiektów nie spełnia dzisiaj swojej roli. Po innych nie ma śladu, a pozostały tylko wspomnienia, stare fotografie, pocztówki, czy dokumenty.

Lis Cezary Jan
Nieopisana zbrodnia, sądny dzień
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-43-5

Książka opisuje tragiczne zdarzenia z poniedziałku 8 stycznia 1945 r. w Przyrowie w czasie okupacji na krótko przed wyzwoleniem.

Lubina Aleksander
Pierwsza ćwiartka. Wyd. 2
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-32-9

Poezja młodości niedojrzałej i trochę chmurnej i trochę durnej. Wiersze Górnoślązaka po polsku. Dowód na to, że sporo Hanysów poradzi po polsku, a sporo nie-Ślązaków po śląsku nie umie, chociaż goszczą tu od wielu lat. Tomik też zawiera sonety i ody.

Lubina Aleksander
Prymityw
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-44-2

Prosta, dojrzała poezja. Nie trzeba pisać skomplikowanie i ambitnie. Wystarczy ładnie o codziennym bólu i codziennej radości.

Lusek Joanna
Heinrich Schulz-Beuthen (1838-1915) : Leben, Lebenwerk, Inspirationen
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2015
ISBN 978-83-88880-78-0

Niemieckojęzyczna wersja biografii bytomskiego kompozytora Heinricha Schulz-Beuthena.

Lusek Joanna
Heinrich Schulz-Beuthen (1838-1915) : życie, twórczość, inspiracje
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2015
ISBN 978-83-88880-77-3

Biografia stanowiąca naukową próbę nakreślenia portretu Heinricha Schulza-Beuthena, bytomskiego kompozytora, jako postaci funkcjonującej w określonym czasie i rzeczywistości – przez pryzmat życia rodzinnego, zawodowego i twórczego. Wydanie tej książki stanowi część działań mających na celu przypomnienie postaci w 100 rocznicę jego śmierci.

Cały rok w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu i Oberschlesisches Museum w Ratingen realizowane były prace naukowo-badawcze, zajęcia warsztatowe, spacery po mieście, koncerty muzyki kameralnej oraz prelekcje, w ramach trwającego od zeszłego roku polsko-niemieckiego projektu, przy wsparciu finansowym Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Projekt miał na celu przypomnienie i popularyzację twórczości kompozytora, jak również zachowanie tej wielowymiarowej postaci w pamięci kolejnych pokoleń. Włączyło się w niego szerokie grono osób prywatnych, organizacji stowarzyszeniowych oraz instytucji kulturalnych i oświatowych. Honorowy patronat nad projektem objęli ambasadorowie Austrii, Niemiec i Szwajcarii w Polsce oraz Prezydent Miasta Bytomia.

Magiera Agnieszka
Tomanek Anita
„Muzeum, którego nie ma” : feniksowa opowieść bibliograficzna o Muzeum Śląskim z lat 1924–1939
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-22-8

Publikacja rekonstruująca historię Muzeum Śląskiego (od 1924 r.) i jego siedziby, budowanej w latach 1936–1939, a rozebranej – decyzją władz niemieckich – w okresie II wojny światowej. Bibliografia obejmuje lata 1924–1939 i notuje artykuły oraz wzmianki z czasopism, fragmenty wydawnictw zwartych, materiały statystyczne, dokumenty i przepisy prawne dotyczące działalności Muzeum Śląskiego oraz budowy gmachu. Opisy bibliograficzne zostały wzbogacone o ilustracje (m.in. reprodukcje doniesień prasowych oraz zdjęcia wybrane z pozycji uwzględnionych w zestawieniu).

Maleszko Katarzyna
Recław Damian
Zabytki sztuki japońskiej w zbiorach Muzeum w Gliwicach
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2015
ISBN 978-83-89856-88-3

Zbiory sztuki japońskiej są nieodłącznie związane z historią gliwickiego muzeum. W kolekcji muzealnej pojawiły się już w pierwszych latach 1905 r., tuż po utworzeniu Oberschlesisches Museum in Gleiwitz (Górnośląskiego Muzeum w Gliwicach), którego bezpośrednim kontynuatorem jest obecne Muzeum w Gliwicach. Muzeum w Gliwicach posiada niewielki, ale cenny zbiór zabytków japońskich. Obejmuje on 94 pozycje inwentarzowe, w tym głównie militaria, grafiki i fotografie, a także ceramikę i przedmioty codziennego użytku. Do najcenniejszych eksponatów należą zbroje samurajskie z okresu Edo, datowane na XVIII–XIX w. Cztery z nich, typu okegawa-dō tōsei Rusoku (twarde), oraz kilka włóczni japońskich, można podziwiać na wystawie stałej w Willi Caro. Publikacja prezentuje bogatą kolekcję obiektów japońskich znajdującą się w Muzeum w Gliwicach, na którą składają się zbroje samurajskie, pojedyncze hełmy i maski chroniące twarz, włócznie, miecze, znakomicie zachowane siodło z drugiej połowy XVII wieku i skrzynia do przechowywania zbroi. Dopełnieniem kolekcji są elementy rzemiosła artystycznego, w tym czajniki do parzenia herbaty, rzeźba oraz malarstwo i grafika.

Maliszewska Anna
Kobieta wyzwolona : Maryja w teologii Elizabeth Johnston
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-967-1

Od autorki: „Dogmat o dziewictwie Maryji jest szczególnie problematyczny dla współczesnego kościoła, jak i dla współczesnej teologii, w związku z czym podejmowane są coraz to nowsze próby jego reinterpretacji. Niniejszy tekst […] jest jedną z takich prób. Naszą refleksję będziemy podejmować kierując się w szczególności wrażliwością feministyczną. Z tego powodu poddamy krytycznej ocenie stanowisko niektórych przedstawicielek teologii feministycznej, która jest szczególnie zainteresowana dogmatem o dziewictwie Maryji z powodu jego wpływu na postrzeganie (seksualności) kobiet, a także dlatego, że jego interpretacje są często efektem określonego rozumienia kobiecości”

Maryńczuk Paweł
Wspomaganie twórczego projektowania architektonicznego metodą syntezy informacji : monografia
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-7164-876-2

Rozprawa akademicka bytomskiego architekta

Melon Marcin
Kōmisorz Hanusik we tajnyj sużbie ślōnskij nacyje
Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-936190-7-8

Druga część przygód już legendarnego Kōmisorza Hanusika. Kryminalno kōmedyjo we ślōnskij gŏdce! Kōmisorz Hanusik zaś je dran! Jeszcze chytrzyjszy, jeszcze bardzij wyzgerny! Ino lepij, coby tejla już nie słepoł.

Michura Janusz
Historia „Bytomskiej Nauczycielskiej Solidarności”
Bytom : MOZ NSZZ "S" POiW, 2015
ISBN 978-83-943034-0-2

Prezentacja działalności Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania działającej na terenie Bytomia, Radzionkowa i Piekar Śląskich, wydana z okazji 35-lecia jej istnienia. Publikacja zawiera także sprawozdanie z 15-letniej działalności Koła a potem Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców w Bytomiu. Historię działalności „Bytomskiej Nauczycielskiej Solidarności” uzupełnia bogata dokumentacja fotograficzna. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Mikrut-Majeranek Magdalena
Historia Rozbarku i parafii św. Jacka w Bytomiu
Bytom : Urząd Miasta, 2015
ISBN 978-83-942532-0-2

Monografia parafii i kościoła pod wezwaniem św. Jacka w Bytomiu stanowi wstęp do refleksji nad dziejami Rozbarku – niegdyś samodzielnej wsi, a od 1927 roku jednej z dzielnic Bytomia. Miasto to posiada ciekawą, lecz – z racji swego nadgranicznego położenia w wiekach poprzednich – trudną historię. Publikacja powstała z okazji jubileuszu 100-lecia istnienia rozbarskiej parafii. To kopalnia wiedzy o życiu dawnych rozbarczan. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Musialik Anna
Pieśni, piosnki, przyśpiewki na każdą okazję : ze zbiorów rękopiśmiennych Biblioteki Śląskiej
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-24-2

Autorka dokonała przeglądu różnych rodzajów pieśni zachowanych w zbiorach rękopiśmiennych Biblioteki Śląskiej. Pierwszy rozdział pracy poświęciła utworom wpisywanym do rodzinnych ksiąg i zeszytów. Przedmiotem kolejnej części rozważań są pieśni ludowe.
W publikacji omówiono też zawartość rękopiśmiennych kancjonałów, mieszczących na swoich kartach szeroki repertuar śpiewów kościelnych, a także przedstawiono pieśni w partyturach opracowanych przez współczesnych kompozytorów

Myszor Jerzy (red.)
Biskup Józef Gawlina w Związku Sowieckim
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-983-1

Józef Gawlina był pierwszym biskupem katolickim, który oficjalnie wjechał do Związku Sowieckiego. Z chwilą, gdy zaczęto organizować Armię Polską, biskup Gawlina uznał za swój obowiązek utworzenie duszpasterstwa powstającego tam Wojska Polskiego. Ks. prof. Jerzy Myszor w oparciu o liczne dokumenty przedstawił przebieg wizyty Biskupa Polowego z misją duszpasterską w Związku Sowieckim i jej owoce. Dzięki temu historiografia polska II wojny światowej otrzymała cenny przyczynek naukowy do poznania losów polskich wygnańców - żołnierzy i ludności cywilnej rozproszonej na bezkresnych obszarach Związku Sowieckiego.

Neblik Stanisław
Do rymu po naszymu, abo ślōnski miszmasz
Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-942643-6-9

Zbiór wierszy i rymowanek Stanisława "Fojermana" Neblika napisanych po naszymu. Ô czym sam stoji w tej ksiōnżce? Jak poczytosz, to sie dowiysz. Ô wszyskim, a ô niczym, tōż licza na to, że kożdy znojdzie sam coś do sia. Niy trza jōm czytać „ôd deski do deski”, styknie poszkartować, trocha sie porozglōndać, a poszukać. Tak krōtko pedzieć: je sam zebrane we wierszach piynćdziesiōnt lot mojigo życio (jak tyn czas wartko leci). Pisane to było wiyncyj jak dziesiynć lot, tōż możesz uznać, czych sie czego bez te lata nauczōł?

Niesyto Aleksandra (red.)
Paweł Steller - artysta deportowany  
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2015
ISBN 978-83-64356-11-7

Katalog wystawy
o dramatycznym epizodzie w życiu Pawła Stellera – deportacji do obozu pracy w Kemerowie na Syberii w marcu 1945 roku. Wystawa prezentuje szkice i rysunki artysty wykonane w czasie zesłania, przybliża życie codzienne w obozie pracy oraz ukazuje kontekst wydarzeń, przez które Steller został uwięziony. Na wystawie przedstawiona została również szersza panorama losów Sybiraków, zesłanych nie tylko w 1945 roku. Ekspozycja ukazuje także postać japońskiej cesarzowej, Sadako Kujo, która uratowała wiele dzieci syberyjskich zesłańców. W podzięce za ten czyn Paweł Steller wykonał prezentowany na wystawie dyplom

Niesyto Aleksandra (red.)
Urszula Broll - Andrzej Urbanowicz : niebezpieczne związki
Katowice : Muzeum Historii Katowic ; Instytucja Kultury Katowice-Miasto Ogrodów, 2015
ISBN 978-83-63304-95-9

Ona współtworzyła pierwszą awangardową grupę artystyczną w powojennej Polsce. On był jednym z najbarwniejszych przedstawicieli śląskiego undergroundu. Urszula Broll i Andrzej Urbanowicz. Artystów, oprócz miłości, połączył informel, widoczny w ich obrazach

Noga Stanisław (oprac.)
Grzegorek Grzegorz (oprac.)
Witaszczyk Beata (oprac.)
Parafia Matki Boskiej Piekarskiej w Katowicach
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2015
ISBN 978-83-63780-13-5

Wydawnictwo opublikowane z okazji podwójnego jubileuszu - 30-lecia erygowania i 25-lecia poświęcenia kościoła parafialnego

Obrączka Piotr
O nadburmistrzu Bruningu i inne szkice
Bytom : Fisher, 2015
ISBN 978-83-62457-13-7

Georg Brüning był w historii Bytomia najdłużej urzędującym burmistrzem miasta. Godność tę sprawował przez 36 lat od 1883 do 1919 roku (trzy kolejne kadencje po 12 lat). O sprawnej gospodarce i ekonomicznym zarządzaniu majątkiem miejskim Georga Brüninga, najlepiej świadczy fakt, że ówczesny Bytom przeżywał – używając dzisiejszego słownictwa - boom inwestycyjny. Z bytomskim magistratem związany był przez pół wieku. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Ogiolda Krzysztof (red.)
Rozmowy na 10-lecie Ustawy o mniejszościach narodowych i etniczych = Gespräche über das zehnjährige Bestehen des Gesetzes über nationale und ethnische Minderheiten
Opole : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2015
ISBN 978-83-63995-26-3

Publikacja „Rozmowy na 10-lecie Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych” w innowacyjny sposób podsumowuje stan realizacji zapisów prawnych. Wydawnictwo jest żywą, subiektywną, emocjonalną podróżą przez wspomnienia, doświadczenia, refleksje 17 rozmówców, którzy udzielili w publikacji wywiadu

Opalska Małgorzata
Solidarność to My
Piekary Śląskie : P.H.U. Zeta Tadeusz Zawada, 2015
ISBN 978-83-942425-4-1.

Ze wstępu do książki „Książka jest opowieścią o ludziach, których wspólne losy budują kronikę związku. Praca ma na celu przybliżenie aktywności MOZ NSZZ „Solidarność” „Piekary” poprzez ukazanie historii działalności i jej członków. Dzięki ich olbrzymiej pracy udało się rozwiązać wiele istotnych społecznie problemów. Pracy, bez której dzisiejszy związek nie istniałby w takiej formie.”

Pardubicka Gabriela (red.)
Seifert-Knopik Gabriela (red.)
Skrobek Izabela (red.)
Sługa naszej radości : księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Jerzemu Szymikowi
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-965-7

Księga prof. Jerzemu Szymikowi, zawiera teksty o Profesorze i o teologii uprawianej w jego szkole. W pierwszej części (Serce serca) znaleźć można rozmowy o ks. Jerzym Szymiku z lat 2012-2014 (wysłuchane i spisane przez Gabrielę Pardubicką i Izabelę Skrobak). W części drugiej (Myśl ścigająca serce), zebranej i opracowanej przez Gabrielę Seifert-Knopik, zgromadzono teksty stanowiące pokłosie Wielkiego Zlotu Seminarzystów z kwietnia 2013 roku

Parys Paweł (oprac.)
Organizacja i ewidencja personalna 1. Pułku Strzelców Bytomskich oraz Baonu Szturmowego Bytomskiego (styczeń - kwiecień 1921)
Katowice : Muzeum Śląskie, 2015
ISBN 978-83-62593-66-8

Szczegółowe opracowanie dotyczące dziejów 1. Pułku Strzelców Bytomskich oraz Baonu Szturmowego Bytomskiego.

Pawlar Franz
Dziennik księdza Franza Pawlara : Górny Śląsk w 1945 roku : opis pewnego czasu
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-942643-1-4

Przejmujący zapis tragedii górnośląskiej oczami ks. Franza Pawlara, ówczesnego proboszcza Pławniowic. Dziennik przetłumaczył i opatrzył komentarzem Leszek Jodliński. Bogaty materiał zdjęciowy (zarówno historyczny jak i współczesne fotografie Pławniowic) zgromadzony przez Leszka Jodlińskiego, dodatkowo ubogaca opracowanie. Książka ukazała się w ramach serii CANON SILESIAE - Ślōnske Dzieje (nr 4).

Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Pochodzenie, warianty i etymologia nazw Chebzia
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-942212-3-2

Książka stanowi próbę ukazania pochodzenia i przemian nazwy tej niegdysiejszej samodzielnej miejscowości. Zawiera blisko pół setki starych fotografii, dotąd niepublikowanych bądź publikowanych rzadko. Autorzy dedykowali tą publikację nauczycielom, pracownikom i uczniom (byłym i obecnym) ZS nr 1 w Rudzie Śląskiej w 120 rocznicę założenia pierwszej chebziańskiej szkoły.

Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Ocalony wizerunek : Synagoga w Wirku 1891-1939
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-928622-9-1

Po publikacji pracy o wireckiej synagodze , której wizerunek był w dużej mierze oparty na fragmentach zdjęć i przypuszczeniach, autorzy dotarli do fotografii pokazującej bożnicę w całej okazałości. Niniejsza praca omawia wszystkie istniejące (najczęściej fragmentaryczne) wizerunki budowli by ostatecznie zaprezentować jej zdjęcie i osobę jego autora.

Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Pierniki świętego Mikołaja : legendy z Rudy Śląskiej
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-939616-6-5

Antologia dawnych rudzkich legend i opowieści ludowych, przeplatanych współczesnymi tekstami literackimi. Zawiera prawie 200 nowych tekstów, mało znanych, tworzonych w języku polskim a także w śląskim. Całość została zilustrowana przez Marka Wacława Judyckiego. Odbiorcami antologii jest ogół mieszkańców Rudy Śląskiej a w szczególności uczniowie i nauczyciele, jako że zgromadzone teksty mogą stanowić cenne źródło w edukacji regionalnej, w wielu aspektach.

Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Pochodzenie i warianty nazwy Goduli
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-939616-4-1

Druga książeczka z cyklu „Historyczne nazewnictwo dzielnic Rudy Śląskiej”. Omawia pokrótce dzieje miejscowości oraz pochodzenie i przemiany nazwy dzielnicy. Zawiera mapy i fotografie sprzed lat.

Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Patroni leśnych ostępów : święci protektorzy leśnictwa i łowiectwa
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-939616-3-4

Tytuł wyjaśnia prawie wszystko. Książka zawiera zbiór żywotów świętych, którzy zostali patronami lasów, leśnej zwierzyny i myśliwych. Ilustrowana czarno-białymi reprodukcjami rycin zaczerpniętych z hagiografii pochodzących z przełomu XIX i XX w.

Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Zielone lata : wspomnienia z Technikum Leśnego w Rogozińcu 1965-1970
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-942212-1-8

Ze wstępu autorów : „Jest to książeczka pisana na luzie, choć w pewnym pośpiechu. Zawiera informacje raczej prawdziwe, natomiast nasze odczucia i komentarze na pewno są subiektywnymi. Mamy do tego pełne prawo. Nie jest to bowiem opracowanie historyczne, tylko przejaw osobistej memuarystyki. Nie chcieliśmy wcale idealizować czasu pobytu w szkole. Był to okres mimo wszystko trudny dla każdego. Nabywaliśmy doświadczeń życiowych , ucząc się nie tylko z książek. Także z bolesnych przeżyć własnych i cudzych. Popełnialiśmy błędy, nierzadko zachowywaliśmy się nieodpowiedzialnie i głupio.”

Podhajecki Bartosz (red.)
Jubileusz 150-lecia poświęcenia kościoła Świętego Krzyża w Miechowicach: 1865-2015
Bytom : [b.w.], 2015

Wydarzenie 150. rocznicy poświęcenia kościoła parafialnego pod wezwaniem Świętego Krzyża, wspomniane przez pryzmat jego początków, historii miasta i dzielnicy Miechowice. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Popek Stanisław Leon
Naznaczony Syberią
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-764-854-0

Urodzony w 1936 roku w Korytynie na Zamojszczyźnie. Profesor zwyczajny w dziedzinie psychologii, dziekan i rektor. Autor wielu monografii, ponad trzystu rozpraw i artykułów, redaktor naukowy blisko trzydziestu publikacji. W latach siedemdziesiątych pedagog w szkolnictwie średnim. W latach sześćdziesiątych, podczas studiów w Katowicach, poznał Bohdana Siwińskiego. Przywołane po latach wspomnienia przyjaciela, „naznaczonego Syberią”, są kanwą tej opowieści.

Racięski Jarosław (red.)
Witkowski Michał (red.)
Górny Śląsk a I wojna światowa
Katowice : Muzeum Śląskie, 2015
ISBN 978-83-62593-54-5

Wielka Wojna i wydarzenia z nią związane często nikną w świadomości społeczeństwa w cieniu tego, z czym przyszło mu się zmierzyć zaledwie 20 lat później. Prezentowana publikacja pomaga uzmysłowić sobie jak ogromny zwrot stanowiła I wojna światowa w dziejach swojej epoki i jak wielkie zmiany zaszły w tym czasie w rejonie Górnego Śląska. W latach 2012-2015 Muzeum Śląskie realizowało projekt, którego efektem jest między innymi prezentowana monografia. Bogactwo oraz zróżnicowanie tematyczne zawartych w niej artykułów najlepiej ukazuje z jak szeroką problematyką przyszło się zmierzyć autorom.

Rączka Remigiusz
Rączka gotuje na beztydziyń i świynta : jesień, zima
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-967-1

„Książkę „Rączka gotuje na beztydziyń i świynta” dedykuję wszystkim tym, którzy zaszczepili we mnie miłość do gotowania. Jest ona podzielona na części (pory roku), a te z kolei na trzy podrozdziały. Ten poradnik skierowany jest w szczególności do młodych gospodyń, szukających często inspiracji i nowych pomysłów bądź też sprawdzonych babcinych przepisów. Tak właśnie będzie - od szpajzy po fondanta czekoladowego, od karminadla po polędwiczkę na różowo czy kaczkę w pomarańczach. Ufam, że moja książka stanie się kulinarną biblią Ślązaczek i nie tylko, a w kuchni swoistą ściągawką, która ma służyć latami.” Remigiusz Rączka

Recław Damian
Przemysł Górnego Śląska na dawnej fotografii (do 1945 r.) ze zbiorów Muzeum w Gliwicach. T. 1, Górnictwo
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2015
ISBN 978-83-89856-76-0

Ekskluzywny katalog z ponad 200 fotografiami przemysłowymi jest przypomnieniem świetności przemysłu ciężkiego na Górnym Śląsku w okresie jego największego rozwoju. Większość fotografii została wykonana przez znanego górnośląskiego fotografa Maxa Stecka w okresie od ok. 1910-1920 r., ale znajdują się tutaj także fotografie wcześniejsze, w tym pochodzące z XIX w. a także z lat 20.-30 XX w. Oprócz części katalogowej publikacja zawiera obszerne eseje prezentujące ogólny rozwój różnych gałęzi przemysłu na Górnym Śląsku w okresie 1871-1945. Uzupełnienie stanowią szczegółowe aneksy oraz przypisy umożliwiające szybką weryfikację podanej w niej wiedzy. Oparto ją na dostępnych archiwaliach, wybranych opracowaniach niemieckich i polskich, a także na niemieckich i polskich materiałach artystycznych z okresu 1871-1945.

Recław Damian (red.)
Bąba Wiesław J. (red.)
Profesorowie lwowscy na Politechnice Śląskiej
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2015
ISBN 978-83-89856-75-3

Książka zawiera biogramy wybranych profesorów lwowskich, którzy w jwiększym stopniu przyczynili się do powstania uczelni technicznej w Gliwicach. Ogranicza się do kilkunastu najbardziej zasłużonych osób oraz Władysława Kuczewskiego - założyciela uczelni. Dwa przekrojowe eseje prezentują lwowskie środowisko naukowe przed 1939 r. oraz opisują przybycie profesorów lwowskich do Gliwic po II wojnie światowej.

Główną część książki stanowią biogramy wybranych profesorów napisane przez różnych autorów, najczęściej osoby związane z Politechniką Śląską w Gliwicach, ale także innych, np. dr. Sikorę z Instytutu Pamięć Narodowej w Katowicach.

Rottenberg Anda (oprac.)
Modry : Leon Tarasewicz
Katowice : Muzeum Śląskie, 2015
ISBN 978-83-6259-64-4

„Modry” to tytuł wystawy Leona Tarasewicza, przygotowanej i realizowanej dla konkretnej przestrzeni nowego gmachu Muzeum Śląskiego. Projektu, który jest alegorią regionu, który przy pierwszym kontakcie może wydawać się surowy i nieprzystępny, ale dla tych, którzy zdecydują się poznać go bliżej, roztacza cały wachlarz kolorów. Sama instalacja nawiązuje w strukturze zarówno do charakterystycznego dla Śląska elementu wieży górniczej, jak i do specyfiki samej przestrzeni, w której jest umieszczona. Prezentowany katalog stanowi zapis tego wyjątkowego wydarzenia

Schaffer Wojciech (oprac.)
Dokumenty pergaminowe w Archiwum Archidiecezjalnym w Katowicach
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-966-4

Fragment recenzji dr Romana Stelmacha (Archiwum Państwowe we Wrocławiu): „Książka Wojciecha Schäffera na temat pergaminów przechowywanych w Archiwum Archidiecezjalnym w Katowicach, zasługuje na dużą uwagę. Autor jest młodym archiwistą, zatrudnionym w placówce katowickiej i od dawna przejawia duże zainteresowanie zasobem archiwalnym, a zwłaszcza jego najstarszą częścią, jaką są niewątpliwie dokumenty pergaminowe. Wiele z nich nie było dotąd znanych nauce, a jak widać z przedstawionej pracy, są one niezwykle interesujące i ważne dla zasobu archiwum katowickiego. Zdumiewa pozyskanie dokumentów XV-wiecznych. Książka jest napisana według znanych powszechnie zasad archiwalnych opracowania dokumentów. Wysoko należy ocenić publikowanie tekstów – autor wykazuje się na tym polu dobrą znajomością odczytywania pisma paleograficznego i neografii. Książkę wzbogacają dobrze wykonane fotografie. Praca przyczyni się z pewnością do podjęcia kolejnych badań naukowych nad dziejami Górnośląskiej Ziemi.”

Schiller Gerhard (red.)
Dziedzictwo kulturowe Śląska miejsca : architektura : ludzie : zwyczaje : tradycje
Gliwice ; Opole : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2015
ISBN 978-83-63995-28-7

Publikacja jest kontynuacją dotychczasowego dorobku oraz kolejną okazją do dyskusji nad ważnymi zagadnieniami dotyczącymi szeroko pojętej problematyki stosunków polsko-niemieckich oraz ich znaczenia dla rozwoju Śląska, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki tego regionu jako obszaru wielokulturowej tradycji. Popularyzacja dziedzictwa kulturowego materialnego i niematerialnego pozostaje obowiązkiem społecznym, do którego wypełnienia mogą włączać się zarówno instytucje kulturalne, edukacyjne jak i organizacje pozarządowe. Dziedzictwo materialne i niematerialne Śląska to z punktu widzenia dalszego rozwoju tego wyjątkowego regionu zarówno ogromna, jednak często niewykorzystana, szansa.

Scholtis August
Wiatr od wschodu : śląska powieść sowizdrzalska
Katowice : Silesia Progress ; Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej, 2015
ISBN 978-83-942643-4-5

Jedna z najwybitniejszych powieści górnośląskich, która nie mogła się doczekać polskiego tłumaczenia."(...) Wiatr od wschodu jest na swój sposób dziełem genialnym – tak, nie obawiam się tego stwierdzenia. (...) Scholtis pisał od wewnątrz. Pochodził z owej prowincji Górny Śląsk, która przez nienawiść narodową, antagonizmy religijne, powstania, plebiscyt i wreszcie podział wywoływała przez lata niepokoje w Niemczech. Pochodził z morawskiej części Śląska, którą przyłączyli sobie Czesi, i która w okresie międzywojennym zwana była Kraikiem Hulczyńskim. Pochodził z rejonów przygranicznych i przez całe swoje życie nie wiedział, do jakiego miejsca tak naprawdę przynależy. Książka ukazała się w ramach serii Canon Silesiae Ślōnskǒ Bibliǒtyka ; 05

Siebel Jacek (red.)
Kościół pw. Świętego Michała Archanioła w Katowicach. Wyd. 2, popr.
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2015
ISBN 978-83-64356-13-1

Ciekawie ilustrowana broszura stanowi przewodnik po najbardziej malowniczym zabytku Katowic ‒ zespole drewnianego kościoła pw. św. Michała Archanioła, przeniesionym z Syryni w 1938 roku. Znaczna część przewodnika poświęcona została dziejom świątyni, jej walorom artystycznym, opisowi architektonicznej formy. Czytelnikom i zwiedzającym autor proponuje także spacer po zespole zabytkowym, na który składa się kościół, wolno stojąca dzwonnica, lapidarium i okalające całość ogrodzenie.

Siemko Piotr
Sakralna architektura drewniana na Górnym Śląsk : szkicownik architekta sprzed ponad stu lat
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-13-6

Album przedstawia dziesięć drewnianych kościołów z Górnego Śląska. Inspiracją do jego powstania był szkicownik, który przed laty do swoich zbiorów pozyskał Piotr Siemko. Z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że należał on do Ernsta Wiggerta, królewskiego budowniczego, autora rysunków wykonanych ołówkiem w latach 1901–1902.

Sikora Kalina
Sen wieloraki : o poezji Ludmiły Marjańskiej
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-23-5.

Praca poświęcona motywowi snu, niezwykle istotnemu w twórczości poetyckiej Ludmiły Marjańskiej. Jak zauważa Kalina Sikora: „Sen, śnienie inicjują wielorakie wizje poetyckie […], których zarówno atmosfera, jak i liryczna struktura stają się pojęciami kluczowymi w pisarstwie autorki «Prześwitu». Organizując twórczą przestrzeń słowa, nie opuszczają jej aż do tomu ostatniego […]”. Monografia powstała jako rozprawa doktorska, obroniona na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego.

Sporoń Henryk F.
Zgoda buduje, niezgoda rujnuje: polemistom pod rozwagę
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2015
ISBN 978-83-60540-45-9

Zawiera przedr. z książek "Z rodzinnych stron i emigracji" oraz "W poszukiwaniu historycznej prawdy". Pierwsza to zbiór wspomnień i dokumentów. Na drugą składają się artykuły Sporonia z lat ostatnich […]. W publicystyce tej jawi się Sporoń i jako żarliwy orędownik pojednania polsko-niemieckiego – i jako niemal fanatyczny rzecznik prawdy i bezstronności, w których tkwi lekarstwo na schorzenia świadomościowe społeczeństw i narodów, na irracjonalizmy świadomościowo-psychologiczne, szkodliwe urazy i kompleksy. Dlatego też przedmiotem odniesień, penetracji i weryfikacji są dlań fakty z różnych obszarów historycznych, zaciemnione dezinformacją, mitologia i propagandą, zdarzenia utrwalone w świadomości ludzkiej tylko w jakiejś jednej, użytecznej propagandowo wersji. Z uwagi na „zwichnięty śląski życiorys” Sporonia, do takich należy przede wszystkim sprawa powstań śląskich z l. 1919-1921, zatem i Wojciecha Korfantego, dyktatora insurekcji z r. 1921.

Stanko Przemysław
Bulla Vixdum Poloniae unitas
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-980-0

Bulla cyrkumskrypcyjna Ojca Św. Piusa XI Vixdum Poloniae unitas z 28 X 1925 r. ustanawiała nowe struktury administracyjne Kościoła rzymskokatolickiego w II RP w postaci 5 metropolii, w tym dwóch nowych (wilenska i krakowska), po okresie rozbiorów. Jej postanowienia wykraczały daleko poza bieżąca sytuację, gdyż w odniesieniu do wielu diecezji, obowiązywały do 1992 r.

Stempnik Anna
Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Rudzki strój ludowy
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-9396616-9-9

Bogato ilustrowana publikacja poświęcona śląskiemu strojowi ludowemu z obszaru naszego miasta. Autorzy dostrzegli różnice występujące między oficjalną wersją stroju rozbarsko-bytomskiego a naszą rudzką, lokalną i starali się ja starannie udokumentować. Książka (zdaniem autorów) nie ma charakteru pracy naukowej. Jest raczej przypomnieniem jak to nasze starki i starzyki szyku zadawali.

Stryj Zbigniew
Czasami do Pana piszę
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-941-1

Szósty tomik poetycki w dorobku Zbigniewa Stryja. Autor mierzy się z problemami w przestrzeni wiary, szczerze nazywając to, co uznaje za słabość czy brak. Podkreśla znaczenie prawdy w relacji wobec Boga, bo nie nam sądzić Barabasza, kiedy sami błądzimy. Z zapisanych strof wyłania się obraz Autora, który gubi minuty, boi się kresu, ale jednocześnie nadal ufa Bogu; przenikliwie zauważa, że nad sobą/inaczej się płacze/to/prawdziwy ból. Książka warta polecenia wszystkim tym, którzy w codzienności, często szarej i trudnej, szukają światła i celu. Te wiersze budują nadzieję, że jak ich Autor znajdziemy sens, spojrzymy w umęczone oczy, uwierzymy w cierniowe korony. Że wystarczy nam chcenia, siły, że Ktoś usłyszy nasze wołanie o pomoc, że zostaniemy zbawieni...

Stryj Zbigniew
Adresy
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-969-5

Druga - po tomiku „Czasem do Pana piszę” - część poetyckiego tryptyku autorstwa Zbigniewa Stryja, a zarazem siódmy tomik poetycki znanego śląskiego aktora. „Adresy” przemawiają do wrażliwości czytelnika przede wszystkim szczerością spojrzenia, które stanowi rodzaj swoistej autodiagnozy duchowej. Przyglądamy się relacji, jaka łączy Boga i Stworzenie. Tu nie ma miejsca na udawanie, pozy czy sztuczność. Wobec Boga uczciwie można stanąć tylko w prawdzie

Szolc Joanna
Szolc Krzysztof
Ludzie władzy miasta Rudy Śląskiej
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-939616-5-8

Autorzy szperając po rudzkich i katowickich archiwach zgromadzili imponujący zbiór informacji o samodzielnych gminach administracyjnych funkcjonujących od [początku XX w. na obszarze dzisiejszej Rudy Śląskiej. Ujęli również w opracowaniu wiadomości o obszarach dworskich, które choć nie samorządowe to sprawowały funkcje administracyjne na zajmowanym terenie. Książka ilustrowana jest galerią sylwetek przewodniczących prezydiów i prezydentów miasta, tablicami zdjęć radnych oraz fotografiami budynków byłych władz gminnych.

Szołtysek Marek
Kuchnia Matki Boskiej
Rybnik : Śląskie ABC, 2015
ISBN 978-83-889-663-78

Kuchnia Matki Boskiej to książka o charakterze religijnym i kulinarnym, ale też podróżniczym i historycznym. Jest elegancko wydana w albumowym formacie A4, ma twardą okładkę, kartki szyte nićmi, papier kredowy – to solidny produkty, idealny na prezenty. Książka jest bogato ilustrowana i posiada około 450 unikalnych zdjęć. Przede wszystkim jednak autor tej pozycji poszukuje i przedstawia na fotografiach liczne wątki związane z Jezusem, Maryją czy apostołami – które wskazują na to co oni jedli, pili, z czego i jak przyrządzali swoje posiłki, jakich używali naczyń, jakich przypraw. Opowieści te są potwierdzane odpowiednimi cytatami z Biblii i z innych starych ksiąg oraz argumentami dawnych tradycji. Oprócz tego są też w książce pokazane owe biblijne potrawy oraz są tam trzydzieści trzy sprawdzone przepisy na ich przyrządzenie.

Szota Zofia
Anna Chojnacka : fotografia
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2015
ISBN 978-83-64356-09-4

Publikacja przybliża twórczość znanej śląskiej artystki fotografa – Anny Chojnackiej, żyjącej w latach 1914-2007. Zamieszczony w książce tekst to zarówno część biograficzna ukazująca życie autorki zdjęć, jak i obszerna analiza jej twórczości artystycznej. Część albumowa zawiera 138 fotografii Chojnackiej zestawionych tematycznie według schematu: miasto, przemysł, człowiek oraz w cykle stricte artystyczne

Szpara Ireneusz (red.)
Skąd przychodzimy, kim jesteśmy, dokąd zmierzamy... : konferencja programowo-historyczna Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich Rzeczypospolitej Polskiej
Bytom : Zakład Poligraficzno-Wydawniczy Plik, 2015
ISBN 978-83-909041-7-7

Materiały z konferencji programowo-historycznej Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich Rzeczypospolitej Polskiej. W publikacji przedstawiono dorobek historyczny Bractw Strzeleckich w kontekście Śląska, Polski i Europy. Zaprezentowano również program działania w oparciu, o który mają zamiar pracować w najbliższych latach. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Szymik Jerzy
Theologia Benedicta. T.3
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-973-2

Tom trzeci Theologii Benedicta obejmuje treści dotyczące kultury, etosu i duchowości, będące współczesną wersją wielkiej wizji Psalmu 1 - obrazu dwóch dróg. Pierwsza jest drogą bez-Bożną, drogą grzeszników, występnych i szyderców, a jej owocem plewa, którą wiatr rozmiata (V). Druga jest drogą po-Bożną,, drogą mających upodobanie w Prawie Pana, a jej owocem - szczęście (VI). Dzieło Benedykta XVI jest sumą teologiczną na miarę przełomu tysiącleci, syntezą cech, które rzadko występują razem i jeszcze rzadziej chcą ze sobą współpracować: potęga intelektu, kompetencje analityczne, erudycja na niespotykana skalę, esencjalność myślenia, zdolności fenomenologiczne, głęboka, zdolna do zachwytu nuta liryczna, żywa duchowość i duchowe ciepło, pokorna pobożność, precyzyjny i cięty język, niesłychana przenikliwość i profetyzm.

Śmigała Bernard
Łod stycznia do grudnia : nasze zwyki i obrzyndy : do rymu - po naszymu
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-942212-0-1

Drugi tomik wierszy poety śląskiego, tworzącego w języku ojczystym. Podobnie jak poprzedni pozostaje w kręgu spraw śląskich ujmowanych przez pryzmat zwyczajów, obyczajów i obrzędów. Wybór opisanych wydarzeń jest jednak bardzo subiektywny – autor skupia się na tych świętach i obrzędach, które są mu osobiście bliskie, w których sam lub z rodziną uczestniczy.

Śmigała Bernard
Pomiyndzy blokym a familokym
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2015
ISBN 978-83-939616-2-7

Wiersze w mowie śląskiej autora, który wielokroć święcił triumfy na rudzkich i regionalnych konkursach poetyckich na szpaski i limeryki. „Jego utwory rejestrują rzeczywistość w sposób nieco humorystyczny. Są emocjonalne, pełne nostalgii za minionymi czasami […]. Stanowią świadectwo epoki szybko odchodzącej w mroki niepamięci.”

Tvrda Ewa
Dyskretny urok Śląska
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-936190-8-5

"Dyskretny urok Śląska" wpisuje się w cykl śląski Evy Tvrdej, współczesnej pisarki z czeskiej strony Śląska. Eva Tvrdá przenosi nas kilkanaście kilometrów na południowy zachód od Raciborza, do Rohova w Kraiku Hulczyńskim, na Śląsku Opawskim. Przeplatając kronikę miejscowości z opowiadaniami pokazuje losy mieszkańców pogranicza trwających w swojej małej ojczyźnie pomimo przetaczającej się nad ich głowami wielkiej polityki i historii."Dyskretny urok Śląska" przypomina, że patrzenie na Śląsk jedynie z perspektywy polsko-niemieckiej mocno zawęża kulturowe bogactwo regionu.

Walotek-Ściańska Katarzyna
Teatry publiczne w województwie śląskim a social media
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-7164-849-6

Celem książki jest nie tyle prezentacja teatrów publicznych w województwie śląskim, pokazanie bogactwa projektów teatralnych i różnorodnej tradycji bliskich mi instytucji kultury, lecz przede wszystkim jednak odpowiedź na pytania: jak zdobyć nową publiczność dla teatru? jak wykorzystać to, co nowoczesne dla promowania tego, co tradycyjne? jak pogłębić wiedzę i zainteresowanie sztuką sceniczną odbiorców zaliczanych przez współczesnych kulturoznawców i socjologów do grupy tzw. cyfrowych tubylców, pokolenia sieci, pokolenia Web.2.0 ?

Waniek Henryk
Jak Johannes Kepler, jadąc do Żagania na Śląsku, zahaczył o księżyc
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2015
ISBN 978-83-936190-9-2

Powieść a może baśń Henryka Wańka, którą sam autor zapowiada tak: Podaję, że ta powieść powstawała w latach 1992-2014, ale mówiąc ściśle, zacząłem ją pisać jako scenariusz filmowy w roku 1984 lub 85. Później, już bez myśli o filmie, wielokrotnie zmieniałem, dopisywałem, usuwałem jej fragmenty, aż razem z innymi szpargałami trafiła na dno mojej pamięci. Trafiłem na nią ponownie w roku 1992, od czasu do czasu znów przy niej majstrując. Około roku 1998 pokazałem ją dwóm pisarzom. Wiesław Myśliwski wyraził się o niej bez entuzjazmu. Marian Pilot był bardziej życzliwy. Ale chyba obaj nie mieli racji. Sporadycznie usiłowałem uczynić ją lepszą, mając jednak inne sprawy na głowie. Anonimowy recenzent Wydawnictwa Literackiego, przeczytawszy może dwie lub trzy kartki uznał, że jest to powieść pikarejska. Niech mu będzie. Ja bym powiedział, że to raczej baśń przyprawiona prawdą. Tylko, że obecnie jest ona czymś zupełnie innym niż wtedy. Czym? Proszę sprawdzić.

Wedecki Witold
Wyspa - miejsce specjalne : studenterskie balangi
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2015
ISBN 978-83-7164-847-2

Akcja książki toczy się w Gliwicach w środowisku studenckim. Okres socjalistycznych realiów w latach 1967–1974. Życie w akademikach i na prywatkach. Wykłady, uczenie się oraz erotyczne igraszki o mocniejszym zabarwieniu, przeplatane ze zwyczajnością. Wyładowywanie kompleksów, inne młodzieńcze ekscesy, protesty w 1968 roku przeciwko socjalistycznym porządkom, dojście Gierka do władzy. Problemy młodzieży pochodzącej z różnych stron i środowisk kraju. Spory i kłótnie, fascynacje miastem przybyszów z prowincji, plany na przyszłość. Studenterskie balangi pozwalające zapominać o otaczających realiach, urozmaicenia między wykładami a dniem powszednim, stołówki uczelniane, gra w karty, prywatki, kontakty młodzieży z miasta ze studentami z akademików. I to są właśnie „samotne wyspy”, czyli miejsca specjalne.

Wilk Janusz
Charakterystyka i zadania przełożonego wspólnoty chrześcijańskiej według Listów Pasterskich
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-977-0

Zawiera : -charakterystykę biskupów, prezbiterów i diakonów jako przełożonych wspólnoty - tytuły i metafory charakteryzujące przełożonego wspólnoty, - zadania wobec siebie przełożonego - zadania wobec wspólnoty.

Wuwer Arkadiusz (red.)
Sprawiedliwość i miłość społeczna : refleksja interdyscyplinarna w 90-lecie (Archi)diecezji Katowickiej : XXIV Społeczne Sympozjum Piekarskie
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-971-8

Materiały po XXIV edycji Społecznym Sympozjum w Piekarach Śląskich.

Zawała Maria (oprac.)
Bochenek-Kępa Magdalena (oprac.)
Obrazy życia Krystyny Bochenek
Katowice : Biblioteka Śląska, 2015
ISBN 978-83-64210-18-1

W 5-lecie katastrofy smoleńskiej, ukazał się album poświęcony śląskiej dziennikarce, wicemarszałek Senatu. Autorki: Maria Zawała oraz córka Krystyny - Magdalena Bochenek-Kępa przypominają postać wybitnej kobiety oraz jej rozliczne dokonania. Album pod patronatem "Dziennika Zachodniego" i Radia Katowice wydała Biblioteka Śląska.

Ziółek Wojciech
Droga krzyżowa
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2015
ISBN 978-83-7030-968-8

Rozważania nt. drogi krzyżowej ilustrowane scenami z japońskiego teatru kabuko.

Gliwice : przewodnik
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2016
ISBN 978-83-89856-79-1

Atrakcyjny i wyjątkowy, pięknie wydany, bogaty merytorycznie, starannie opracowany od strony stylistycznej, zawierający setki zdjęć, faktów i ciekawostek dotyczących miasta i jego najbliższego otoczenia. Liczne, współcześnie wykonane zdjęcia przeplatają się z pięknymi starymi fotografiami. Opowieść o historii i zabytkach przeplata się w Przewodniku z aktualnymi informacjami o ofercie spędzania wolnego czasu w Gliwicach, o infrastrukturze sportowej, instytucjach kultury, cyklicznych imprezach, czy miejscach przyjaznych dzieciom i wielu, wielu innych. Z myślą o przyjezdnych zawarto tu wiele praktycznych informacji turystycznych – adresy, telefony, strony www, informacje o hotelach, restauracjach, kawiarniach, muzeach, galeriach i obiektach sportowych.

Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza mszą świętą dostosowane do zwyczajów diecezji polskich
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-990-9

Zawiera: Wprowadzenie teologiczne i pastoralne. Obrzędy Komunii świętej poza Mszą Świętą (obrzęd z dłuższą liturgią Słowa Bożego, obrzęd z krótszą liturgią Słowa Bożego). Różne formy kultu Najświętszej Eucharystii (wystawienie Najświętszej Eucharystii, procesje eucharystyczne, kongresy Eucharystyczne). Procesja na uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa.T eksty do wyboru przy udzielaniu Komunii świętej poza Mszą Świętą oraz w czasie adoracji i procesji eucharystycznych (czytania biblijne, hymny, antyfony, śpiewy responsoryjne, modlitwy po Komunii).

Z głębi : artyści Muzeum Śląskiemu
Katowice : Muzeum Śląskie, 2016
ISBN 978-83-62593-67-5

Katalog wystawy prezentowanej w Muzeum Śląskim w dniach 28 listopada 2015 roku – 26 czerwca 2016 roku. Wystawa, ukazując Muzeum jako przestrzeń otwartą, przyjazną sztuce, jako miejsce dialogu przeszłości z teraźniejszością, skierowanego ku przyszłości i zderzenia różnych koncepcji, prowokuje do refleksji nad rozwojem, zmiennością i wielością nurtów sztuki współczesnej, komentuje aktualną rzeczywistość w „zwierciadle sztuki”, budząc zróżnicowane i zindywidualizowane przeżycia i doznania estetyczne.

Obraz a słowo : literacki opis dzieła malarskiego : laureaci XII edycji konkursu Marian Konarski Noc w przenośniach
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2016
ISBN 978-83-88880-81-0

Wydawnictwo prezentuje laureatów konkursu kierowanego do młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej. Polega na opisaniu w dowolnej formie literackiej dzieła sztuki znajdującego się w zbiorach Muzeum Górnośląskiego. Tegoroczny temat stanowi obraz Olgi Boznańskiej Dziewczynka przy oknie z ok. 1890 roku. Konkurs Obraz a słowo… motywuje do interpretowania artefaktów kultury, inspiruje do studiów polskiej sztuki, literatury, historii, jest przyczynkiem do rozwijania umiejętności językowych i retorycznych. Jurorzy konkursu oceniają m.in. warsztat pisarski uczestników, umiejętność łączenia przez nich faktów, wyciągania wniosków, ich kreatywność i zdolność przekonywania do własnego zdania. To jeden z tych projektów, które pobudzają wyobraźnię młodych ludzi, pozwalają im patrzeć szerzej i wyjść poza schematyczne myślenie.

W istocie rzeczy. Aldona Mickiewicz
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2016
ISBN 978-83-88880-83-4

Ze wstępu Agnieszki Bartków „Twórczość Aldony Mickiewicz to alchemiczny świat emocji, kobiecej wrażliwości i niezwykłych odniesień. Ważne, by nie spoglądać na nią w kontekście naukowej reguły o martwej naturze, lecz z perspektywy rzeczywistości, w której jesteśmy obecni. Mądrość artystki zakodowana zarówno w obrazach, jak i słowach powinna być pretekstem do rozważań o tej wyjątkowej we współczesnej sztuce polskiej twórczości, bo przecież na przekór słowom Paula Valéry’ego, nie musimy przepraszać za to, że ośmielamy się mówić o malarstwie.”

Międzynarodowe Przeglądy Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera Katowice 2006–2012
Kraków : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-01-3

W katalogu zaprezentowano prace zgłoszone na cztery Międzynarodowe Przeglądy Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera, zorganizowane przez Bibliotekę Śląską w 2006, 2008, 2010 i 2012 r. Celem Przeglądu jest popularyzacja i kultywowanie najstarszych technik graficznych. W konkursie uczestniczą zarówno profesjonalni graficy, jak i amatorzy z Polski i całego świata.

Lytton Edward Bulwer
The house and the brain = Dom i umysł : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-23-1

W jęz. ang. Historia skupia się na opuszczonym domu, w którym - według słów jego właściciela - nikt nie może zamieszkać, ponieważ jest nawiedzony przez duchy. Pewnego dnia wyzwanie podejmuje młody mężczyzna, który postanawia - w logiczny sposób - wyjaśnić krążące legendy. Jest ciemna noc, spokój zakłócają tajemnicze dźwięki, w domu unosi się atmosfera grozy… Domem zaczynają rządzić demoniczne siły… Czy główny bohater podoła zadaniu, którego się podjął? Czy dom rzeczywiście jest nawiedzony, czy jest to tylko skuteczna manipulacja?

Porter Eleanor H.
Pollyanna : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-04-0

W jęz. ang. Akcja książki rozgrywa się w Stanach Zjednoczony na przełomie XIX i XX wieku. Opowiada historię dziewczynki, która po śmierci ojca trafia do domu surowej i despotycznej ciotki Polly, która uważa za swój obowiązek opiekę nad siostrzenicą. Pollyanna jest miła i sympatyczna, pomimo tragedii znajduje radość nawet w najtrudniejszych sytuacjach. Książka przedstawia różne perypetie głównej bohaterki i pokazuje jak dzięki pogodzie ducha i radości życia można w każdej sytuacji życiowej doszukiwać się jasnych stron.

Stevenson Robert Louis
Strange case of Dr. Jekyll and Mr Hyde = Doktor Jekyll i pan Hyde : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-13-2

W jęz. ang. Londyński lekarz Henry Jakyll uważa, że każdy człowiek nosi w sobie zarówno zalążki agresji, zła i zachowań destrukcyjnych, jak również zalążki dobra, takie jak: prawość i dobroć. Aby to udowodnić przeprowadza doświadczenia chemiczne, które mają na celu wynalezienie eliksiru, który będzie radykalnie zmieniał osobowość. Nocą dr Jakyll zmienia się w Pana Hyde’a – ucieleśnienie zła.

Andresen Hans Christian
The snow queen = Królowa Śniegu : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-22-4.

W jęz. ang. Opowieść ta opisuje losy dwójki dzieci – Gerdy i Kaja. Pewnego wiosennego dnia do oka chłopca dostaje się odłamek roztrzaskanego w przestworzach diabelskiego zwierciadła. Okruch ten zmienia go w dziecko krnąbrne, złośliwe i okrutne. Wbrew ostrzeżeniom babci, przywiązuje sanki do powozu Królowej Śniegu i odjeżdża w nieznane. Opuszczona i smutna Gerda wszczyna poszukiwania, wyruszając w niezwykłą podróż i narażając się na wiele niebezpieczeństw, aby uwolnić przyjaciela

Andrzejczak Henryka
Od Hodegetrii do Sacra Conwersatione: dzieje obrazu i kultu Matki Boskiej Bytomskiej
Bytom : Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 2016
ISBN

Praca opisuje dzieje wizerunku Maryi z Dzieciątkiem, który od połowy XV wieku znajduje się w kościele p.w. Wniebowzięcia Maryi Panny w Bytomiu. Oprac. Andrzej Hadryś

Baławajder Edward (oprac.)
Wojciech Korfanty : naród, państwo, Kościół : wybór publicystyki katolicko-społecznej. Wyd. 2
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-997-8

Głównym motywem ponownego wydania książki jest aktualność myśli polityczno-społecznej Wojciecha Korfantego. Prezentowane wydawnictwo ma posłużyć jej rozpowszechnieniu, przypomnieniu i zachęcie do studiowania, gdyż jej poznawanie może i powinno być inspirujące w aktualnej sytuacji polityczno-społecznej Polski, Europy i świata, zwłaszcza dla tych, którzy w aktywności politycznej i społecznej powołują się na katolicką naukę społeczną.

Barciak Antoni (red.)
Półtora wieku dziejów Katowic : przywracanie historycznej pamięci
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2016
ISBN 978-83-

Materiały będące pokłosiem XV Katowickiej Konferencji Naukowej w 150 rocznicę uzyskania praw miejskich przez stolicę naszego regionu.

Barcz Anna
Realizm ekologiczny : od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-920-2

Prometeizm ekokrytyki, jakkolwiek utopijny, czerpie z sensowności samego tekstu, stanowi próbę zatrzymania w nim rzeczywistości niejako już utraconej. Czyni to następująco: poprzez przedstawienia przyrody, czyli spoetyzowanych, lecz biologicznych światów życia; przez ożywienie w tekście funkcji naturalnego środowiska i jego mieszkańców; przez nadanie naturze znaczenia nie tylko estetycznego, ale empirycznego

Barrie James Matthew
Peter Pan = Piotruś Pan : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-03-3

W jęz. ang . Piotruś Pan to doskonale napisana, jedna z najsłynniejszych bajek świata autorstwa Jamesa Matthew Barriego. Głównym bohaterem książki jest tytułowy Piotruś Pan – chłopiec który nie chce dorosnąć. Pewnego dnia w domu Państwa Darlingów pojawia się nasz główny bohater i namawia Wendy i jej braci do wzięcia udziału fantastycznej przygodzie na wyspie Nibylandia. W swoich przygodach będą musieli jednak zmierzyć się z przebiegłym Kapitanem Hakiem.

Baum L. Frank
The wonderful wizard of Oz = Czarnoksiężnik z krainy Oz : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-06-4

W jęz. ang. Czarnoksiężnik z Krainy Oz to powieść, która jako pierwsza została zaliczona do kategorii fantasy. Główną bohaterką książki jest 12-letnia Dorotka. Dziewczynka jest sierotą mieszkającą na farmie w Kansas wraz z ciotką, wujem i swoim najbliższym przyjacielem – pieskiem Toto. Dorotka za sprawą potężnego tornada, który porywa ją, jej dom i psa trafia do magicznej krainy Oz.

Bertman Wiesława
Kopalnia „Wujek”, 16 grudnia 1981: bibliografia za lata 1981–2016
Katowice : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-35-8

Wydawnictwo, upamiętniające 35. rocznicę pacyfikacji kopalni „Wujek”, stanowi rozszerzenie bibliografii wydanej w 2011 r. Zestawienie uzupełniono o publikacje z lat 2011–2016. Uwzględniono również głos prasy oficjalnej („Trybuna Robotnicza”, „Trybuna Ludu”) tuż po wydarzeniach. W układzie bibliografii zachowano podział na książki oraz artykuły prasowe. Te ostatnie pogrupowano tematycznie, a do wcześniejszych zagadnień (Wydarzenia, Pomnik, Film, Proces, Rodziny, Pojednanie) dodano nowy dział Poezja, gdyż literacki obraz wydarzeń w kopalni „Wujek” stał się cennym elementem pamięci zbiorowej.

Bertman Wisława
Kopalnia „Wujek”, 16 grudnia 1981 : bibliografia za lata 1981-2016
Katowice : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-35-8

Wydawnictwo, upamiętniające 35. rocznicę pacyfikacji kopalni „Wujek”, stanowi rozszerzenie bibliografii wydanej w 2011 r. Zestawienie uzupełniono o publikacje z lat 2011–2016. Uwzględniono również głos prasy oficjalnej („Trybuna Robotnicza”, „Trybuna Ludu”) tuż po wydarzeniach. W układzie bibliografii zachowano podział na książki oraz artykuły prasowe. Te ostatnie pogrupowano tematycznie, a do wcześniejszych zagadnień (Wydarzenia, Pomnik, Film, Proces, Rodziny, Pojednanie) dodano nowy dział Poezja, gdyż literacki obraz wydarzeń w kopalni „Wujek” stał się cennym elementem pamięci zbiorowej.

Błażyński Leszek
W kowbojskich kapeluszach: historia sportu w Bytomiu
Bytom : Urząd Miasta, 2016
ISBN 978-83-943944-1-7

Książka w barwny sposób opisuje największych sportowców Bytomia. Po raz pierwszy w dziejach, w jednym wydawnictwie przedstawione zostały sukcesy bytomskich sportowców, zarówno piłkarzy, hokeistów, jak i przedstawicieli bardziej niszowych dyscyplin, takich jak łucznictwo, boks czy rugby. Autor skupił się na anegdotach, ciekawych historiach. – „Statystykami zajmują się inni, a celem tej publikacji było przedstawienie losów bytomskich sportowców, którzy często mieli niesamowite przeżycia” - mówi Błażyński, który sporo miejsca poświęca piłce nożnej. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Bojda Wioletta
Anny Świrszczyńskiej odkrywanie rzeczywistości
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-83-8

„Jej tomy, Wiersze i proza,Liryki zebrane, Czarne słowa,Wiatr, Szczęśliwa jak psi ogon,Jestem baba, Budowałam barykadę, Cierpienie i radość, pełne są erudycyjnych, finezyjnie zdobionych polszczyzną XV-wieczną tekstów, mocno osadzonych w kulturze europejskiej, jak i naturalistycznych, skondensowanych w kilku najwyżej wersach obrazów. „Jestem wciąż frywolnie wesoła”, pisała tuż po powstaniu warszawskim do Romana Kołonieckiego, a Jarosława Iwaszkiewicza przekonywała, że „pięknie jest żyć”. Znajoma Czesława Miłosza, wielbicielka Juliana Tuwima, która pieczołowicie przechowywała podarowaną przez niego stronę dawnej Biblii, koleżanka z pracy Janiny Broniewskiej... Dwudziestolecie, wojna, współczesność, doznania różnych wymiarów życia. Skrystalizowała swój czas w poezji, a sama po angielsku wymknęła się z salonu. Anna Świrszczyńska – zjawisko.” (Fragment wstępu)

Brząkalik Piotr
Białe... czarne... szare?
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-729-5

Nowy tom felietonów ks. Piotra Brząkalika wygłoszonych na antenie Radia eM w latach 2013-2014. We wstępie do tego tomu prof. Tadeusz Sławek napisał: "Felieton nie zmusza do podpisywania się pod poglądami jego autora; chce natomist, a cel to nader szlachetny i potrzebny, pokonać pokusę zobojętnienia. W tym sensie, o paradoksie, felietony księdza Piotra Brząkalika, są dziełem "niewierzącego"; kogoś, kto nie wierzy w dogmatyczną nieomylność świata "gotowego", urządzanego nam (i rzekomo dla nas) przez polityków i partyjne ideologie. "Wiara" Autora polega na tym, że mówi on czytelnikowi: pomyśl, użyj rozumu, nie daj się wodzić za nos, kształć przenikliwość spojrzenia. To także wołanie o pogłębienie charakteru naszego chrześcijaństwa. Czy to przypadek, że właśnie ze Śląska wzywa się nas do pracy nad naszą religijnością?."

Buchner Helena
Hanyska. Wyd. 2
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-655-580-84

Koniec wojny na Śląsku w okolicach Opola. A o czym książka? Najlepiej zapowie ją autorka: Wszystkie zdarzenia się wydarzyły albo mogły się wydarzyć, bo taki był czas. Wszystkie postacie są prawdziwe albo prawdziwe być mogły. Jest to jednak fikcja literacka, oparta na opowieściach starych ludzi, którzy te czasy przeżyli. Kto siebie, swoich rodziców, dziadków, pradziadków, sąsiadów, krew¬nych, znajomych bliskich i dalekich w tej książce chce znaleźć, znajdzie na pewno. Pozna ich. Jeśli na naszej ziemi żył, obojętnie czy hanys czy chaziaj, czy autochton czy repatriant, rozpozna swoje miejsca, rozpozna swoich znajomych, swoich przyjaciół i wrogów. Urodziłam się i wychowałam na śląskiej wsi jako autochtonka. Wiele lat mieszkałam w wielkim mieście, ale ciągnęło mnie do tej mojej wiochy i teraz na emeryturze siedzę tu, w tej mojej wsi. Książkę dawno napisałam, ale nie miałam odwagi jej publikować. I dziś jeszcze tkwi we mnie ten strach autochtoński czy raczej kompleks autochtonki: nie chcę być rozpoznana. Dlatego książka została wydana pod pseudonimem LEONIA.*

Burgiel Henryk
Czaja Aleksandra
Swoboda Agnieszka
Quis ut Deus: dzieje parafii św. Michała Archanioła w Bytomiu – Suchej Górze do roku 2010
Bytom : Parafia św. Michała Archanioła, 2016
ISBN 978-83-945051-0-3

W książce zaprezentowano historię dzielnic Bytomia: Suchej Góry oraz Stroszka. Osobny rozdział poświecono budowie kościoła i utworzeniu parafii. Zaprezentowano duszpasterzy, którzy pełnili posługę kapłańską w dziejach kościoła i parafii. Zamieszczono także dodatek dotyczący kultu św. Michała Archanioła. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Burnett Frances Hodgson
The secret garden = Tajemniczy ogród : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-08-8

W jęz. ang. Książka zaliczana jest do literatury dziecięcej i uważana jest za najlepszą powieść tej autorki. Historia opowiada losy Mary Lennox, dziewczynki urodzonej w Indiach, która wychowywana była przez hinduską nianię. Mary jest dziewczynką samolubną i niegrzeczną, która po śmierci rodziców przeprowadza się do Anglii do swojego wujka. Mary czuje się w domu wuja opuszczona i osamotniona, ale zmienia się to w chwili gdy kolorowy ptaszek pokazuje jej wejście do tajemniczego ogrodu, który staje się jej drugim domem.

Burns Robert
Remember tam o'shanter's mare spōmnijcie se tamowã klaczkã
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-65558-00-8

Ze wstympu Mirka Syniawy Niyjedyn możno mi powiy: dyć kaj Szkocyjŏ, chopie, a kaj Ślōnsk? Jŏ se atoli myślã, że kej w Szkocyji sōm Morawy (dŏwnymu krōlestwu Moray, w kerym rzōńdziōł krōl Macbeth, łacińske krōniki dŏwały czynsto miano Moravia), to i na Ślōnsk musi być tamstōnd niydaleko. I jak czytōm jedyn abo drugi Burnsōw wiersz, to widzã, że Szkot niy jyno mŏ take same poczucie humoru jak Ślōnzŏk, ale tyż tak jak Ślōnzŏk niyrŏd mŏ zazbyt ugrzeczniōnõ, zazbyt „ulizanõ” gŏdkã. Jak już mŏ co pedzieć, to żŏdyn rŏz na ôkōłki, a dycki prosto do ôcz. I zdŏ mi sie, że te poczucie humoru do kupy z chropatościōm gŏdki to je dobry pōnkt wyjściŏ do szukaniŏ tego, co Szkot mŏ ze Ślōnzŏkym spōlnego.

Burzyński Andrzej
"Secesja Śląska! - czyli Katanga..." : czytając wiersz Henryka Tomanka
Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-65558-11-4

Andrzej Burzyński dokonał rozbudowanej analizy wiersza Henryka Tomka "Murzynek Bambo". Henryk Tomanek wsławił się przede wszystkim monumentalną powieścią "Zawsze obcy", ale pisał także wiersze. Książka zawiera także esej samego Henryka Tomanka "Czy można lubić Ślązaków?!"

Carroll Lewis
The Alice's adventures in Wonderland = Alicja w Krainie Czarów : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-00-2

W jęz. ang. Bohaterki powieści Caroll Lewis chyba nikomu nie trzeb przedstawiać. Powieść Alicja w Krainie Czarów jest jedną z najpoczytniejszych książek dla dzieci na świecie. Została przetłumaczona na ponad 25 języków i nieraz zekranizowana. Książkę opisująca magiczną podróż do fantastycznej krainy polubią nie tylko dzieci, ale również dorośli.

Celary Ireneusz (red.)
Polok Grzegorz (red.)
Wykluczenie społeczne jako problem wielowymiarowy
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-991-6

Zawiera: Ireneusz Celary, Grzegorz Polok - Wstęp Grzegorz Polok, Michał Kapias - Communio personarum - odpowiedzią na problem wykluczenia społecznego Alojzy Dróżdż - Antropoanemia, destrukcja więzi, wykluczenie Mirosław Grewiński - Polityka przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu w Polsce i w Unii Europejskiej Jan Przybyłowski - Ubóstwo a wykluczenie społeczne. Refleksja teologicznopastoralna Maria Zrałek, Aldona Frąckiewicz-Wronka - Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu jako działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa społecznego osób niepełnosprawnych Krzysztof Sosna - Religia drogą społecznej integracji osób z niepełnosprawnością Karina Bień, Ireneusz Celary - Parafia wobec problemu bezrobocia Agnieszka Put - Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu dorosłych dzieci alkoholików na przykładzie kampanii społecznej "Rozwinąć skrzydła" Łukasz Szewczyk - Wykluczenie finansowe jako problem społeczny

Chaczko Krzysztof (red.)
Stanek Katarzyna Małgorzata (red.)
Polityka społeczna w zmieniającej się rzeczywistości
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-916-5

Jakie zmiany następują w obszarze polityki społecznej w państwach europejskich? Jak kształtował się rozwój polityki społecznej w Polsce i czy była alternatywa dla wdrażanych rozwiązań społecznych po roku 1989? Czy model realizowanej polityki społecznej w Polsce koreluje z podstawami ideologicznymi partii politycznych rządzących po transformacji ustrojowej? Dokąd zmierza rozwój usług społecznych w naszym kraju? Czy idea welfare mix jest lekarstwem na bieżące problemy społeczne? Czy aktywna polityka społeczna i elastyczne formy zatrudniania to skuteczne sposoby przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu? I wreszcie – czy możemy przewidzieć, w jakim kierunku nastąpi rozwój polityki społecznej w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości naszych czasów? Na te i inne pytania starają się odpowiedzieć w niniejszej publikacji specjaliści z różnych obszarów polityki społecznej z ośrodków naukowych z całej Polski

Cierniak Henryk
Wydmuszka : tomik poetycki
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-89-0

Henryk Cierniak (rocznik '56) jest poetą, tłumaczem, pedagogiem, anglistą. Publikuje w pismach kulturalnych, jego utwory ukazały się też w antologiach poezji w kraju, Stanach Zjednoczonych i Czechach. Debiutował tomikiem Wyznawca skóry (2012), gdzie zamieścił wiersze pisane w różnych okresach życia.

Ciurlok Jerzy
30 lat kabaretu Masztalskich
Kotórz Mały : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-946443-8-3

Ta książka ma tylko początek i środek, lecz nie ma końca - tak, jak końca nie powinien mieć śmiech, dobry humor. Właściwie początek i środek także są umowne i wyznaczone przez przestrzenną formę w której książka jest zamknięta. Nie da się jej zawartości umieścić w przestrzeni nieskończonej, nieograniczonej granicą kartek papieru; choć tak byłoby najwłaściwiej, bowiem śmiech powinien nam towarzyszyć stale i wszędzie. Czytanie tej książki można rozpoczynać z dowolnego punktu i w dowolnym punkcie kończyć a objaśnienia autora są jedynie drobnymi wskazówkami w podróży po szalonej, zwariowanej, ale też cudownej i zaczarowanej krainie żartu, dowcipu, anegdoty - jednym słowem: śmiechu...

Daszewska Ewa
Dada, Iłła, Kika : listy z komody
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-907-3

„Dla każdego z nas nadchodzi taki jesienny, letni, wiosenny, zimowy poranek, wieczór, kiedy stajemy na progu nie naszego mieszkania, przed szafą, biurkiem, szufladą, którą musimy opróżnić. (...) Prawdopodobnie dzisiaj uda się zakończyć tę selekcję przedmiotów, uwolnić się od konieczności podejmowania decyzji, które z nich są ważne, a które skończą na śmietniku. Niewykluczone, że ich pierwsi właściciele dokonaliby zupełnie innego podziału. Może wiele śladów postanowiliby zatrzeć. A może i nie? Starałam się jak mogłam wsłuchiwać w ich głosy, aby nie skrzywdzić, ale ocalić od zapomnienia to wszystko, co tego warte. Trzeba być ostrożnym”. (Fragment)

Dawid Adriana (red.)
Lusek Joanna (red.)
Kobiety na Kresach na przełomie XIX i XX wieku
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2016
ISBN 978-83-7181-951-3 .- ISBN 979-10-95627-06-7. - ISBN 978-83-88880-39-1

Publikacja w sposób wielostronny ukazuje wpływ kobiet na kształtowanie się rzeczywistości przełomu wieków oraz ich rolę w zachowaniu dziedzictwa i pielęgnowaniu wartości ponadczasowych. Bohaterkami książki są kobiety, które pochodzeniem, pracą bądź sercem związane były z Kresami Wschodnimi. Czytelnik odnajdzie w publikacji odkryte na nowo postaci, obecne już na kartach historii, a także kobiety nieco mniej znane, o których pamięć jest żywa wyłącznie w społeczeństwach lokalnych. Zaprezentowano biografie przedstawicielek różnych zawodów, czasami odmiennych światów, kobiet żyjących w latach pokoju i w czasach burzliwych. Są wśród nich inicjatorki życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego, w wielu wypadkach prekursorki wykraczające poza epokę, w której żyły.

Dawid Adriana (red.)
Nauka i praca = Bildung und Arbeit
Gliwice : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej ; Opole : Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, 2016
ISBN 978-83-63995-34-8

Czwarty tom cyklu wydawniczego z serii Archiwum Historii Mówionej. Najnowsza publikacja oddaje głos dwudziestu osobom, które wspominają swoje lata szkolne i życie rodzinne zarówno przed II wojną światową, jak i po jej zakończeniu. W książce przedstawione są relacje i wspomnienia dotyczące różnych etapów edukacji – od przedszkola, zajęcia obowiązkowa i pozalekcyjne po studia uniwersyteckie. Wśród rozdziałów dotyczących pracy znajdują się opisy zajęć na gospodarstwach rolnych, w zakładach przemysłowych i usługowych bądź instytucjach. Cezury czasowe relacji sięgają od lat 30. XX wieku do współczesności. We wspomnieniach osób starszych historia ożywa na nowo, pobudzając naszą wyobraźnię i pozwalając nam na zobrazowanie codziennego życia mieszkańców dawnego Górnego Śląska.

Doyle Arthur Conan
The adventures of Sherlock Holmes = Przygody Sherlocka Holmesa : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-09-5

W jęz. ang. Na powieść tą składa się zbiór 12 opowiadań, w których detektyw, Sherlock Holmes, rozwiązuje wielowątkowe sprawy kryminalne. Jego główną cechą, wykorzystywaną przy rozwiązywaniu wszystkich spraw jest umiejętność wykorzystywania metody dedukcji. Nasz bohater doskonale orientuje się we wszelkich aspektach psychologii, prawa, chemii. Doskonale zna policyjną kronikę kryminalną jak również jest znawcą literatury. Jego nieodłącznym atrybutem jest fajka. Dzięki nieprzeciętnej sprawności fizycznej wychodzi cało ze wszystkich opresji, zaś w codziennej pracy towarzyszy mu jego wierny przyjaciel i kronikarz, lekarz, dr Watson.

Doyle Arthur Conan
The horror of the heights = Groza na wysokości : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-21-7

W jęz. ang. To krótkie opowiadanie Arthura Conana Doyle’a, wchodzące w skład - wydanego w 1913 roku - zbioru „Tales of Terror and Mystery”. Akcja rozpoczyna się od znalezienia zakrwawionego, niekompletnego notesu. Należał on do lotnika, który zginął w nieznanych okolicznościach podczas próby pobicia rekordu wysokości w lataniu. Nie jest to jedyna zagadkowa śmierć w otoczeniu pewnego słynnego aeronauty… Postanawia on rozwikłać tajemnicę. Narażając życie, wznosi się ponad 40.000 stóp nad ziemię swoim jednopłatowcem i odkrywa przerażający, powietrzny świat. Aby ostrzec przyszłych śmiałków, zapisuje swoje obserwacje w dzienniku. Czy wyjdzie cało z opresji? Czy uda mu się uzyskać dowód na istnienie złowrogich, przerażających stworzeń?

Doyle Arthur Conan
The memoirs of Sherlock Holmes = Wspomnienia Sherlocka Holmesa : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-19-4

W jęz. ang. Zawiera pełną wersję zbioru opowiadań „Wspomnienia Sherlocka Holmesa”. Dzięki niej zapoznasz się z jedenastoma ciekawymi i zaskakującymi historiami widzianymi oczami Johna Watsona, przyjaciela i wiernego druha głównego bohatera. Watson, podobnie jak autor opowiadań, był uczestnikami II wojny brytyjsko-afgańskiej. Z tego powodu wielu czytelników podejrzewa, iż postać stanowi alter ego autora. Książka polecana jest zarówno dla fanów Sherlocka Holmesa, jak i dla entuzjastów języka angielskiego. Dzięki obszernemu słownikowi towarzyszącemu opowiadaniom, czytanie stanie się przyjemne, a nauka nowego słownictwa, błyskawiczna.

Dulęba Wiktor
Alfabet sztuki XX wieku według Witolda Dulęby
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-88-3

„Zastanawiałem się zawsze, co bardziej fascynuje mnie w artystach XX wieku: ich buntownicze i łamiące wszelkie konwenanse dzieła czy ich ekscentryczne, ekscytujące i często dramatyczne życie. Jeśli więc ktoś zapyta: dlaczego wybrałem do Alfabetu sztuki XX wieku takie, a nie inne nazwiska, te, a nie inne hasła – to odpowiadam: na pewno wybrałem wspaniałych artystów, ale zaraz potem – ekscentrycznych ludzi, najbardziej malownicze postacie artystycznej bohemy, największych oryginałów epoki. Na szczęście przeważnie jedno idzie w parze z drugim. Przykłady to choćby Witkacy, Dali, Modigliani. Ale zapewne jest i trochę tak – że sztuka to nie tylko dzieło artysty, ale przecież także i jego życie. Jestem tego pewien”. (Fragment wstępu)

Dziurok Adam (red.)
Link Bernard (red.)
Górny Śląsk w Polsce Ludowej. T. 1, Przełomy i zwroty
Katowice : Instytut Pamięci Narodowej ; Opole : Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski, 2016
ISBN 978-83-8098-101-0. - ISBN 978-83-7126-328-6

Projekt „Górny Śląsk w Polsce Ludowej” stanowi próbę syntetycznego i przystępnego opracowania różnych aspektów najnowszych dziejów regionu. Pierwszy tom serii, zatytułowany Przełomy i zwroty, zawiera 13 tekstów opisujących górnośląską specyfikę, regionalne uwarunkowania oraz reperkusje kluczowych wydarzeń w dziejach systemu komunistycznego i Polski w latach 1945–1989. Znajdziemy tu m.in. teksty o „polskich miesiącach” (1956, 1968, 1970, 1980, 1981, 1989) na Górnym Śląsku, tzw. wyzwoleniu przez Armię Czerwoną i początkach władzy komunistycznej, obchodach milenijnych i wizycie Jana Pawła II w regionie. Artykuły zostały wzbogacone o teksty źródłowe oraz bogatą ikonografię.

Fiderkiewicz Maria
Zaszyfrowany wszechświat malarstwa Erwina Sówki
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-906-6

„Nie ma się wątpliwości, że książka Marii Fiderkiewicz jest dziełem fundamentalnym dla zrozumienia nie tylko fenomenu Sówki, ale całego śląskiego mikroświata śląskich górników, którzy w ezoteryzmie i symbolice synkretycznych światopoglądów widzieli szansę na zbawienie, ale także na udanie się w inne realia tajemnicy bytu, będącego zawsze wyborem moralnym”. (Ze wstępu prof. zw. dra hab. Wojciecha Józefa Burszty)

Frassati Luciana
Mój brat Pier Giogrio : ostatnie dni 29 czerwca - 4 lipca 1925 . Wyd. 4
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-923-7

"Mój brat Pier Giorgio. Wiara" to książka opracowana przez siostrę Pier Giorgia, Lucianę, która na początku lat 50. XX wieku zebrała świadectwa i wspomnienia wielu osób mających okazję obserwować życie Frassatiego, modlić się i rozmawiać z nim, spowiadać go, uczestniczyć we wspólnych mszach świętych, wyruszać z nim w góry... Nie da się tej książki przeczytać jednym tchem. Nie ma w niej akcji ani narracji, ale mnóstwo krótkich, skondensowanych, nieretuszowanych wypowiedzi, które z wielu punktów widzenia opisują postać Pier Giorgia.” Paweł Kozacki OP

Gacek Dariusz
Pietrucha Dariusz
Szczepańczyk Adam
Piekary Śląskie i okolica : przyroda i zabytki.
Piekary Śląskie : Urząd Miasta w Piekarach Śląskich, 2016
ISBN 978-83-62457-81-6

Unikalne fotografie zagrożonych wyginięciem zwierząt czy roślin, będących pod ochroną, szczegółowe opisy flory i fauny Piekar Śląskich i okolic, opis tras wycieczkowych, pieszych i rowerowych - wszystko to znajdziemy w prezentowanej książce. Ambitnym celem, który postawili sobie autorzy przewodnika była zmiana wizerunku i oblicza zarówno przyrodniczego, jak i turystycznego Piekar Śląskich oraz całego regionu górnośląskiego. Szczególny akcent w książce położony jest na tereny zielone. Autorzy książki starają się zachęcić czytelnika do aktywnej turystyki. Przewodnik zawiera zatem liczne propozycje tras wycieczkowych, pieszych i rowerowych, po Piekarach i najbliższej okolicy.

Gawiński Stanisław
Trzecia pieczęć
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-888-5

„Właśnie, nie wiem od czego by tu zacząć? Jest duża sprawa, duży kłopot. - Panowie, to ja się oddalę, bo nie chcę zasłużyć sobie na miano wścibskiej, a to, co Józef może opowiedzieć, to już i tak znam. Przystał z pełną satysfakcją, bo jej wylewność zaczynała być męcząca. Pan Józef zaczął więc jak gdyby od nowa. - Jest duży kłopot i zmartwienie. Zabrzmiało to jak wyuczony tekst. - Kilkanaście dni temu zmarł nagle, w niejasnych okolicznościach, mój kuzyn a zarazem i przyjaciel. Był człowiekiem samotnym, a ja, a my, właściwie jedyną jego rodziną... Zajmowałem się trochę jego sprawami od paru lat, to znaczy od momentu, gdy poważnie zachorował. Mam jego pełnomocnictwa, także do zajmowania się niezbędnymi sprawami i po jego śmierci. Basia wyręczała go też w niektórych sprawach, na przykład skarbowych, bo Kaziu zupełnie nie miał do tego serca. Otóż mimo znacznych niejasności w okolicznościach towarzyszących śmierci, prokuratura dopatruje się samobójstwa, a ja w taką przyczynę nie wierzę.” Fragment książki

Gerlich Marian G.
Śląski witraż : prawdy, złudzenia, mity
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-885-4

„Na tytułowy „Śląski witraż” składają się teksty, przedstawione w porządku chronologicznym, będące swego rodzaju reakcją etnologa na istotne problemy, zjawiska i procesy zachodzące w górnośląskiej grupie regionalnej; ze smutkiem dodam, że darzone znikomą uwagą śląskich przedstawicieli tej dyscypliny. Z wdzięcznością przyjmuję zatem fakt prymarnego zainteresowania tą problematyką ze strony periodyku „Etnografia Polska”, a także „Kontekstów. Polskiej Sztuki Ludowej” i obecnej inicjatywy wydawnictwa „Śląsk”. Marian Gerlich

Gierlotka Stefan
Elektryfikacja kopalń : zarys historyczny
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-887-8

W bogato ilustrowanym wydaniu poruszono zagadnienia związane z elektryfikacją górnictwa, w tym między innymi: historia i rozwój elektryfikacji górnictwa elektryfikacja robót wydobywczych i przygotowawczych elektryfikacja maszyn urabiających oświetlenie i odwadnianie kopalń urządzenia teletechniczne w górnictwie. Książkę uzupełnia rozdział poświęcony zapleczu naukowemu elektryfikacji górnictwa oraz kalendarium.

Giszter Elżbieta (red.)
Karol Pomykała : linie i punkty
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2016
ISBN 978-83-64356-17-9

"Jestem daleki od tego, aby tworzyć ciągle
w jednym stylu
i temacie. W moich pracach graficznych stawiam na różnorodność i ciągle poszukuję nowych sposobów wypowiedzi wizualnej. Stale jednak operuję dwoma elementarnymi sposobami tworzenia grafiki, czyli punktami i liniami. — mówi autor — Na bazie tych dwóch najprostszych elementów tworzę kompozycje przedstawiające realistyczne przedmioty lub formy abstrakcyjne. Tytuł wystawy "Linie
i punkty" jest swoistą klamrą, charakteryzującą moją twórczość.” Katalog wystawy

Giszter Elżbieta (red.)
Kacper Bożek : akwafortowe odbicie światła
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2016
ISBN 978-83-64356-15-5

Katalog wystawy Kurator wystawy Ewa Liszka : „Na wystawie prezentujemy stary i nowy świat Kacpra Bożka. Teki: „Mistrz i Małgorzata” (2004–2007) – dwanaście grafik wykonanych w różnych technikach (m.in. akwaforta, akwatinta, mezzotinta) i „Rękopis znaleziony w Saragossie” (2013) – trzynaście grafik (m.in. akwaforta, akwatinta, mezzotinta, sucha igła) ze zbiorów Muzeum Historii Katowic oraz grafiki najnowsze, wcześniej nigdzie nieprezentowane, a także kilka grafik wykonanych specjalnie na ekspozycję w Dziale Grafiki im. Pawła Stellera. Zatem zapraszam na duchową ucztę za sprawą wyjątkowego talentu, niezwykłej wytrwałości i konsekwencji artysty Kacpra Bożka.”

Głombik Czesław
Eucken i milczenie czasu : z historii polskich odczytań filozofa noblisty
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-891-5

„Monografia dotyczy obszaru w naszej literaturze filozoficznej dotąd pomijanego i słabo zaprezentowanego. A szkoda! W ogromie bowiem dotykającej nas pustki intelektualnej, narzucanych analitycznych procedur pozbawionych gruntownej znajomości historii filozofii dzieło to wyróżnia się nie tylko przejrzystością języka, lecz przede wszystkim jasnością i wyraźnością wykładu filozoficznego. Nie znajdziemy w nim zbędnych analiz, przydługiego wstępu, naciąganych dygresji i innych tego typu współcześnie obecnych w literaturze filozoficznej wynaturzeń. W tym miejscu, co trzeba podkreślić, potencjalny odbiorca i każdy zainteresowany mniej lub bardziej dobrą literaturą filozoficzną znajdzie precyzyjnie sformułowaną tezę, krótki wstęp, konkretne informacje i analizy filozoficzne zawarte w poszczególnych rozdziałach, a także perfekcyjne zakończenie wieńczące całe dzieło.” Prof. dr hab. Radosław Kuliniak, Uniwersytet Wrocławski (Fragment recenzji)

Gorecki Wilhelm
Rozwój przemysłu na Górnym Śląsku w XVIII i XIX wieku na przykładzie Huty Florian.
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-655558-02-2

Autor opisuje okres od przejęcia Śląska przez Prusy po I wojnie śląskiej (1742 r.) do początków II rewolucji przemysłowej – wynalezienie metod masowej produkcji stali besemerowskiej (1856 r.) i martenowskiej (1861 r.) oraz ich skutki dla rozwoju przemysłu światowego. Wykazuje, iż Górny Śląsk, powszechnie kojarzony z węglem i stalą, rozwijał się inaczej. To uruchomienie produkcji cynku dało początek rozwojowi przemysłu. Cynk stał się pierwszym towarem eksportowym Górnego Śląska.

Grabowski Wojciech
Miastowidz : opowieści ze śląskiej metropolii
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-86-9

"Lubię opowieści Wojciecha Grabowskiego. Są jak piwo – smakują łyk po łyku. Niosą ze sobą radość, ale i gorycz życia w śląskiej aglomeracji. Autor flirtuje z miastem, z kobietami, ale i z czytelnikiem. Kolorowe mozaiki odnajdywane przez niego na ścianach kamienic przypominają nam o nieprzemijającym imperium, które odkrywamy w sobie, gdyż, gdy się przyjrzeć bliżej, widzimy, że jesteśmy jego cząstką. Zawsze. I czynimy to mimochodem, z przyjemnością, łyk po łyku. Lubię bardzo opowieści Wojciecha Grabowskiego". Krystian Gałuszka

Gramlewicz Marek
Bariery likwidacji nierówności kobiet w Polsce
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-871-7

Greiner Piotr
Nobliści ze Śląska = Nobelpreisträger aus Schlesien
Gliwice ; Opole : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2016
ISBN 978-83-63995-38-6

Dwujęzyczne opracowanie poświęcone jest postaciom laureatów Nagrody Nobla urodzonym na historycznym Śląsku i składa się z jedenastu biogramów. Próżno szukać drugiego regionu w Europie, który wydałby na świat porównywalną liczbę laureatów najbardziej prestiżowej nagrody współczesnej epoki. Profesor Ryszard Kaczmarek gorąco poleca to uzupełnione o liczne zdjęcia wydanie: „Książka obroniła się sama przed kilku laty i jej nowa edycja powinna pojawić się na rynku wydawniczym już od dawna. Warto jednak wspomnieć walor tego opracowania, który nie jest wcale tak częsty w pracach historycznych, nawet tych biograficznych – mianowicie troskę Autora, by prezentowane przez niego fakty przekazać czytelnikom w formie, która zainteresuje ich opowiadaną historią. Dbałość o narracyjność opisywanych życiowych historii, tak ważna jeszcze do niedawna przy ocenie opracowań historycznych, gdzieś się coraz częściej gubi na rzecz używania historycznego metajęzyka. Tym razem, na szczęście, mamy do czynienia z historiami opowiedzianymi tak, że mamy wrażenie zetknięcia się nie z pomnikami, ale z żywymi ludźmi”.

Grey Zane
Arizoński Klan
Ruda Śląska : Jamakasz, 2016
ISBN 978-83-64701-56-6

Kowboj rewolwerowiec Mercer, zwany Dodge’em (kimś, kto potrafi się wywinąć), opuszcza równiny Kansas, by rozpocząć nowe życie w Arizonie. W Ryeson dowiaduje się, że Rock Lilley poszukuje pracowników i że planuje wydać swoją córkę Nan za Bucka Hathawaya, z którym łączą go niejasne interesy. Jadąc na ranczo Lilleyów, Dodge spotyka przypadkiem Nan. Natychmiast ulega jej urokowi. Nan potwierdza, że ciężko chory ojciec chce ją wydać za Hathawaya, u którego ma ogromne długi pod zastaw ziemi, jej dorośli bracia piją, a rodzina jest na skraju nędzy. Na miejscu Dodge orientuje się, że przyczyną choroby i długów Rocka Lilleya jest biały muł, samogon, który pędzi Hathaway. W procederze jego produkcji uczestniczą bracia Nan: Steve i Ben. Dodge szuka okazji do rozprawy z Hathawayem

Grzbiela Czesław
Elektrotechnika, automatyka i urządzenia elektryczne w górnictwie
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-848-9

„Publikacja zawiera znakomicie uporządkowaną, ciekawie zaprezentowaną i z dużym wyczuciem rozszerzoną podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu elektrotechniki, energoelektroniki, maszyn elektrycznych i napędu elektrycznego oraz podstaw automatyki. Ta teoretyczna wiedza uzupełniona jest omówieniem praktycznych rozwiązań dotyczących rozdziału energii elektrycznej, transportu poziomego i pionowego w kopalni, a także oświetlenia i metanometrii. Na uwagę zasługuje również bogaty i starannie dobrany materiał ilustracyjny, w tym wykresy i schematy elektryczne. Schemat elektryczny rozumiany jako „układ połączeń” jest w elektrotechnice podstawowym narzędziem komunikacji, a w książce jest niezbędny dla zrozumienia tekstu.” Z recenzji dr. inż. Antoniego Stankiewicza

Grzegorek Grzegorz
Wodociągi i kanalizacja Katowic
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2016
ISBN 978-83-63780-08-1

Olbrzymi zastrzyk dobrze podanej wiedzy o industrialnym rozwoju stolicy Górnego Śląska, wzbogaconej o unikatowe zdjęcia, pokazujący, że woda była u początków rozwoju nowoczesnej historii Katowic. Historia nie tylko katowickich, ale i śląskich wodociągów opowiedziana w albumie prezentuje w niezwykle ciekawy sposób możliwości i duży potencjał śląskiego skarbu wodnego, jakim opiekuje się i zarządza Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów. Nawet poszukiwacze sensacyjnych ciekawostek znajdą w nim coś dla siebie. Dowiedzą się na przykład o tym, że jednodniowa produkcja wody pitnej z Zakładu Produkcji Wody w Goczałkowicach zaspokaja potrzeby życiowe jednego człowieka na 4 lata, a maksymalna jednodobowa produkcja wystarczy na wypełnienie basenu o powierzchni 10 ha i głębokości 2 metrów.

Grzegorek Grzegorz
Witaszczyk Beata
Chorzów : zabytki. Wyd. 2
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2016
ISBN 978-83-63780-20-3

Album przedstawia najważniejsze pod względem historycznym i artystycznym zabytki Chorzowa, zarówno te wpisane do Rejestru Zabytków prowadzone przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków jaki i te, które nie znalazły się w tym rejestrze, a dla chorzowian są szczególnie ważne.

Grzegorek Grzegorz
Bulsa Michał
Witaszczyk Beata
Domy i gmachy Katowic. T. 2
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2016
ISBN 978-83-63780-16-6

Tom drugi jest kontynuacją doskonale przyjętego przez katowiczan albumu „Domy i gmachy Katowic” . W kolejnej części autorzy znani z pierwszego tomu, a więc Grzegorz Grzegorek, Piotr Tabaczyński, Michał Bulsa i Beata Witaszczyk, prezentują historię kilkudziesięciu domów i gmachów Katowic. Opisują Min. zamek Tiele-Wincklerów, hotel Welta, hotel de Prussen, willę Grundmanna, wilęa Holzego, Supersam z dawną hala targową, Muzeum Śląskie, Hala Sportowa Huty Baildon, Pałac Ślubów, młyn o kunszcie parowym, sztuczny tor łyżwiarski Torkat, Synagogę Wielką.

Gumkowska Dagmara (red.)
Duda Anna (red.)
Sztuka, poznanie, działanie
Bytom : Bytomskie Centrum Kultury, 2016
ISBN 978-83-61853-01-5

Publikacja poświęcona projektowi „Sztuka, Poznanie, Działanie”, prowadzonemu w ramach dwóch kolejnych edycji Międzynarodowego Festiwalu TEATROMANIA (2014, 2015) oraz cyklu HartOFFanie Teatrem. Celem projektu jest prezentacja oryginalnych zjawisk sztuki norweskiej, głównie teatralnej, zwiększenie znajomości kultury norweskiej oraz aktywizacja lokalnej społeczności. Projekt obejmuje prezentacje działalności wybranych norweskich grup teatralnych. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Guzek Damian
Szostok Patrycja
Głuszek-Szafraniec Dagmara
Medialna abdykacja : od ustąpienia Benedykta XVI do wyboru papieża Franciszka
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-884-7

„Oddajemy do rąk Czytelników książkę, która wpisuje się w nurt badań nad obrazem religii w przekazach mediów. Przedmiotem naszego zainteresowania jest „medialna abdykacja” rozpatrywana z perspektywy wybranych dzienników z Niemiec, Polski i Rosji. Podjęta tematyka prowadzi nas do odpowiedzi na kilka znaczących pytań: Jaki obraz medialny papieskiego ustąpienia prezentowała prasa poszczególnych krajów? Co mają ze sobą wspólnego tego rodzaju medialne reprezentacje? Co znajdujemy w nich swoistego? Wreszcie, jakie są główne tendencje w kreowaniu prasowego wizerunku papiestwa?”

Hermanowicz Andrzej
Mistyczne podróże. 3, Dzieje Kościołów Wschodu : przewodnik poszukujących
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-987-9

Andrzej Hermanowicz - lekarz, podróżnik, a właściwie pielgrzym - wprowadza nas w swojej kolejnej książce w świat dziejów chrześcijaństwa rozwijającego się we wczesnym średniowieczu w Armenii, Gruzji, Etiopii, Egipcie Koptyjskim oraz Bizancjum. Tematy mało znane w Polsce, często zapomniane w literaturze światowej, sprawiają, że książka ta stanowi pasjonującą lekturę.

Hermanowicz Andrzej
Mistyczne podróże. 4, Przewodnik poszukujących
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-711-0

W kolejnej książce dr Andrzej Hermanowicz, lekarz i pielgrzym, opisuje święty obraz Matki Boskiej Mysłowickiej, freski bizantyjsko-ruskie zachowane w polskich kościołach jak i w malowanych cerkwiach Bukowiny Rumuńskiej. Zapoznaje nas z życiem św. Franciszka i jego grobem w Asyżu oraz tajemnicą malarstwa Jana Van Eycka.

Ivoi Paul d’
Bractwo Białego Lotosu
Ruda Śląska : Jamakasz, 2016
ISBN 978-83--64701-59-7

Druga część cyklu "Pięć Groszy Lavarède’a". Sir Murlyton z córką Aurett i Armand Lavarède przypływają do San Francisko. W hotelu Murlyton zostaje okradziony. Nie ma nawet czym opłacić telegramu do swego bankiera, który przesłałby mu pieniądze na dalszą podróż. Wykorzystując ludzką naiwność i chciwość, Lavarède zdobywa kwotę potrzebną na telegram. Wystrychnięci na dudka przyjmują jego drobne szalbierstwo z humorem, prócz jednego, który chce zastrzelić Armanda. Ten jednak unieszkodliwia napastnika celnym strzałem w rękę trzymającą pistolet. Świadkiem tej sceny jest Bouvreuil, wciąż trwający w zamiarze zrobienia z Lavarède’a swojego zięcia. Od tej chwili śledzi Anglików i dziennikarza.

Ivoi Paul d’
Miss Aurett
Ruda Śląska : Jamakasz, 2016
ISBN 978-83-64701-60-3

Trzecia część cyklu "Pięć Groszy Lavarède’a". Aeronauci docierają do Tybetu. Miejscowi lamowie biorą Lavarède’a za Buddę, który zstąpił z nieba, czynią go obiektem kultu, ale i swoim więźniem. Podróżnikom udaje się naprawić powłokę balonu i uciec. Towarzyszy im Rachmed z ludu Tekke, kiedyś przewodnik francuskiego odkrywcy Bonvalota, który postanowił pomóc rodakowi badacza w ucieczce. Z powodu pożaru balonu podróżnicy muszą lądować wśród lodowej pustyni. Gdy zasypiają w napotkanej jaskini, Aurett zostaje porwana. Rano jej towarzysze ruszają na poszukiwania. Trafiają do Beharsandu, gdzie przebywa Aurett, porwana przez miejscowego bogacza. W mieście trwa doroczne święto, podczas którego władzę przejmują na jeden dzień kobiety. Dzięki pomocy kobiet poszukiwacze uwalniają brankę. Po ucieczce z Beharsandu wiele tygodni błąkają się po pustkowiach.

Jaron Justyna
Kobieta odświętna czyli Ślązaczka w stroju ludowym
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2016
ISBN 978-83-64356-05-6.

W publikacji zawarte są podstawowe i naj-ważniejsze informacje dotyczące trzech wybranych strojów występujących na terenie obecnego województwa śląskiego: bytomsko-rozbarskiego, cieszyńskiego i górali śląskich. Opisane zostały jedynie stroje kobiece, ponieważ są one bardziej ozdobne, różnorodne i składają się z większej liczby elementów. Tekst bogato ilustrują zdjęcia archiwalne, a także fotografie poszczególnych, najbardziej charakterystycznych elementów strojów.

Jończy Romuald (red.)
Migracje w doświadczeniach śląskich, polsko-niemieckich i europejskich
Gliwice ; Opole : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2016
ISBN 978-83-63995-36-2

Obecnie kwestie dotyczące migracji są dla Unii Europejskiej ogromnym wyzwaniem na przyszłość i swego rodzaju próbą. Warto jednak zauważyć, że migracje nie są zjawiskiem nowym. To proces, który od wieków jest nieodzownym elementem ludzkości. Podczas tegorocznego Seminarium Śląskiego nie skupiliśmy się zatem tylko na współczesnym pojmowaniu migracji, które kojarzone są przede wszystkim z kwestią uchodźców z Bliskiego Wschodu, a staraliśmy się ten proces pokazać jak najszerzej i jak najbardziej kompleksowo. Rolą Seminarium jest bowiem dyskusja na takie tematy, które Śląsk przez wieki kształtowały oraz takie, które mają znaczący wpływ na dalszy jego rozwój.

Kafka Adam
Duszpasterstwo w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłowicach w latach 1945-1968
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-731-8

Autor podjął się omówienia 24 lat historii duszpasterstwa w parafii w Mysłowicach. Przechodząc stopniowo przez konkretne zagadnienia dotyczące prowadzonego duszpasterstwa starano się ukazać charakterystykę wspólnoty, której przyszło się mierzyć z trudnymi czasami dla Kościoła, co miało niewątpliwie wpływ na poszczególne kwestie działalności duszpasterskiej w parafii. Czy panująca sytuacja doprowadziła do odwrócenia się wiernych od Kościoła i pasterzy? Czy środki stosowane przez władze komunistyczne były wystarczające by doprowadzić do całkowitego zaprzestania realizowania duszpasterstwa w którymkolwiek aspekcie? Niniejsza praca będzie starała się ukazać odpowiedzi na powyższe pytania. ( fragment wstępu)

Kajzerek Antoni
Złote myśli VIII : 1137 rad, aforyzmów i drogowskazów dla każdego.
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-988-6

Kolejny tom z serii Złotych Myśli. Książka zawiera ponad tysiąc rad, drogowskazów i aforyzmów autorstwa wybitnych osobistości świata religii, nauki i polityki. Wszystkie sentencje zebrał ks. Antoni Kajzerek. Aforyzmy są pogrupowane tematycznie, co ułatwia korzystanie ze zbioru. Dodatkowo piękna szata graficzna tomu sprawia, że wspaniale nadaje się on na prezent.

Kałuska Joanna
Węcki Mirosław
W okupowanym mieście
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2016
ISBN 978-83-64356-18-6 ISBN 978-83-63031-44-2

Opracowanie przygotowane we współpracy z Archiwum Państwowym w Katowicach, w którym przedstawiono Katowice w czasie okupacji niemieckiej. Katowice jako stolica rejencji, a od 1941 roku również Prowincji Górnośląskiej odgrywała ważną rolę w hitlerowskim systemie administracyjnym i gospodarczym. Autorzy przedstawili ówczesną topografię miasta, dziś już prawie zupełnie zapomnianą, w pięciu odsłonach: Wrzesień 1939 roku, Ulice i dzielnice Katowic, Administracja okupacyjna, Aparat terroru, Miejsca i instytucje życia codziennego. Książka jest bogato ilustrowana, często unikalnymi reprodukcjami, pochodzącymi głównie ze zbiorów Muzeum Historii Katowic oraz Archiwum Państwowe w Katowicach

Kamusella Tomasz
Codzienność komunikacyjno-językowa na obszarze historycznego Górnego Śląska = Kōmunikatiōn-godkowy kożdy dziyń na geszichtowym Wiyrchnym Ślōnsku . Wyd. 2
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-65300-06-5

Kanclerz Krzysztof (red.)
Zeszyty biograficzne duchowieństwa katolickiego na Śląsku XIX-XX wieku. Cz. 1
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-914-5

Zeszyt biograficzny nr 2 zawiera zwięzłe życiorysy wszystkich księży, którzy przyjęli święcenia kapłańskie dla archidiecezji katowickiej i zmarli w okresie: 2008-2016 oraz tych zmarłych duchownych należących do diecezji gliwickiej, którzy w 1992 roku przeszli do diecezji gliwickiej i zmarli między 1992-2016 rokiem. Zeszyt jest kontynuacją Słownika biograficznego duchowieństwa archidiecezji katowickiej 1922-2008, (Katowice 2009).

Kaufmann Jerzy
Na ōłminym placu : bojki dlo Hanika
Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-65558-04-6

Zbiór bajek napisanych po śląsku. Bohaterami historyjek są zwierzęta, które można było spotkać niegdyś na babcinym podwórku. Tytuły utworów są zarazem morałami. Stanowią je znane i nieznane śląskie powiedzonka. Celem każdych bajek jest zachęta do uśmiechu i pouczenie. Przed tymi bajkami stoi jeszcze jedno zadanie. Teksty te mają zintegrować pokolenia – najstarsze z najmłodszym, w celu przekazania piękna i oryginalności mowy śląskiej, tak by miała ona większe szanse na przetrwanie. Książeczka zawiera ilustracje wykonane przez autora. Są one rysowane kredkami i… nieidealne. Wynika to ze świadomej decyzji twórcy. Jest to rodzaj protestu wobec wszechobecnego komputerowego kiczu, opartego na disneyowsko-japońskich schematach.

Kaufmann Jerzy
Kwiaty na hasioku : 13 opowiadań . Wyd. 2, popr.
Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-655-580-46

Zbiór trzynastu opowiadań. Miejscem ich akcji jest Śląsk, a najczęściej Kolonowskie i Brzezinka (dzielnica Gliwic), rejony bliskie autorowi. W większości przypadków są one ukazywane retrospektywnie. Bohaterami tekstów są prości, zwykli ludzie. Tacy, którzy z pewnego punktu widzenia są mało interesujący, a nieraz i zepchnięci na margines. Narrator dzieli się z nami ich historią widzianą subiektywnie. Często przez pryzmat swojej wyobraźni. Czasem się przy tym uśmiecha, a czasem jest pełen smutku. Bywają chwile, że narrator zazdrości czegoś bohaterom. Innym razem po prostu im współczuje. Efekty opowieści bywają albo groteskowe, albo bardzo realistyczne. Liryzm miesza się tu z prozą życia. W tle tych tekstów niewątpliwie rozpoznać można dobrego ducha Bohumila Hrabala. Dialogi napisane są językiem śląskim, narracja polszczyzną literacką. Wszelkie podobieństwo do losów autentycznych osób jest czysto przypadkowe (tu powinno nastąpić małe mrugnięcie okiem).

Kijonka Justyna
Tożsamość współczesnych Górnoślązaków : studium socjologiczne
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-84-5

„Praca Justyny Kijonki porusza niezwykle ważny poznawczo i doniosły politycznie, społecznie i kulturowo problem, jakim jest tożsamość współczesnych Górnoślązaków. Stanowi nowatorską i interesującą próbę ukazania historycznych i współczesnych uwarunkowań wpływających na tożsamość Górnoślązaków. W polskiej literaturze socjologicznej brak było dotychczas tego typu monografii, która oparta byłaby na tak szeroko zakrojonych badaniach socjologicznych.” (Z recenzji prof. zw. dr. hab. Andrzeja Saksona)

Kipling Rudyard
The jungle book = Księga dżungli : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-07-1

W jęz. ang. Zbiór opowiadań angielskiego pisarza Rudyarda Kiplinga wydany w latach 1893-1894. Akcja opowiadań umiejscowiona jest na terenie Indii, zawiera wiele informacji nt. kraju, jak i jego folkloru. Książka zawiera informacje z pierwszej ręki ponieważ jej autor urodził się w Indiach dzięki czemu zdobył niezbędną wiedzę do napisania książki. Trzy pierwsze rozdziały książki opowiadają o losach Mowgliego chłopca, który został wychowany przez wilki.

Kisiel Marian
Łazarz
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-901-1

Tomik poetycki. Marian Kisiel urodził się w 1961 roku w Jędrzejowie, jest krytykiem, historykiiem literatury, poetą. Debiutował w 1980 roku. Opublikował jedenaście tomików poetyckich: Nie śnijcie mnie w waszych snach (1983), Kronika nocy (1992), Gdy stoję tak nieruchomo (1993), Bliżej zimy niż lata (1995), Wypominki (2009),Czułość (2011), Było i się zmyło (2012),Droga (2013), C’est la vie (2014), Martwa natura (2015), Nieuchronnie zbliżam się do was (wybór wierszy, 2015), a także kilkanaście książek krytycznych, m.in.Świadectwa, znaki (1998), Od Różewicza(1999), Zmiana (1999, 2014), Pamięć, biografia, słowo (2000), Pokolenia i przełomy (2004), Przypisy do współczesności (2006), Ananke i Polska(2010), Ruiny istnienia (2013), Critica varia (2013), Między wierszami (2015). Jego utwory były publikowane w antologiach i tłumaczone m.in. na języki czeski, hiszpański, serbski i węgierski. Jest członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego.

Kisiel Marian (red.)
Majerski Paweł (red.)
Światy poetyckie Andrzeja Szuby
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-897-7

„Książka zbiorowa o poezji Andrzeja Szuby chodziła za nami od dawna. Zrodziła się jako projekt interpretacyjny, w którym głos zasadniczy został oddany młodym badaczom i krytykom literackim. To oni, wolni od wcześniejszych sądów o liryce autora Postscriptów, zaproponowali lekturę znacznie pełniejszą niż dotąd. Andrzej Szuba – pozbawiony w nowych odczytaniach swojego generacyjnego miejsca – został przedstawiony jako poeta głęboko metafizyczny i intelektualny. Jak gdyby za stanowiskiem Heideggera, że „wszelka poezja jest myślą”.

Kisiel Marian (red.)
Sierny Tadeusz (red.)
Światy poetyckie Tadeusza Kijonki
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-

19 grudnia 2013 roku w sali audytoryjnej Biblioteki Śląskiej „Parnassos” odbyło się sympozjum naukowe poświęcone liryce Tadeusza Kijonki z okazji 77. rocznicy jego urodzin. Tego samego dnia miała miejsce promocja obszernego wyboru jego wierszy – Czas, miejsca i słowa. Sympozjum, w którym wzięli udział uczeni z Uniwersytetu Śląskiego, nosiło tytuł Dwie kosy i przybrało formę debaty, w czasie której podjęto próbę pełnego opisu dorobku poety debiutującego wierszem „Konstantynopol Mickiewicza” w roku 1955 . Położono nacisk na różne aspekty jego twórczości, zarówno od strony genologicznej (poematy, sonety), jak i tematycznej. Opracowane do druku szkice zostały dopełnione innymi, wcześniej ogłoszonymi esejami, których autorami są krytycy i uczeni spoza Śląska. W ten sposób Światy poetyckie Tadeusza Kijonki stanowią najobszerniejszy jak dotąd wachlarz stanowisk krytycznych, a także sposobów czytania liryki.

Kisiel Marian (red.)
Niesporek Katarzyna (red.)
Światy poetyckie Wilhelma Szewczyka
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-919-6

Wilhelm Szewczyk, bardziej znany jako prozaik i publicysta, mniej jako poeta i dramaturg, był wielkim erudytą, postacią publiczną. Nie dziwi zatem, że różne środowiska naukowe i literackie postanowiły podjąć próbę ponownego opisu działalności twórcy „Syndromu śląskiego”. W tym kreśleniu wizerunku szczególnie wyraźnie akcentowano jego wybitną pracę na rzecz czasopiśmiennictwa na Górnym Śląsku, polityczne zaangażowanie, znajomość spraw niemieckich, przypominano jego dorobek publicystyczny i eseistyczny, a także prozę. W tym zestawie problemów zagubiła się gdzieś poezja, a przecież to właśnie od niej zaczęła się literacka droga Szewczyka. Publikowane tu przeglądy i interpretacje po raz pierwszy przedstawiają tak gruntownie portret poety – jego liryczną wrażliwość, wyobraźnię, pasję społeczną. Mamy nadzieję, że przysłużą się one przyszłemu monografiście, który nie powinien zapomnieć o Szewczyku-poecie

Kochanecka Dominika
Rajza z Chroboczkiym albo Podróż z Robaczkiem
Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-655-580-77

Dwujęzyczna, śląsko-polska, książka Dominiki Kochaneckiej: Ksionżka, w kery zebrane som cuzamyn: bojki, kolorowanki i przewodnik. Toż kej niy mocie pomysłu kaj jechać z bajtlym i co mu pokozać kuknijcie rajn. Chroboczek łopowiado ło trocha inkszy zajcie Ślonska (Kalety/Zielona, Lubsza, Woźniki/Sulów, Tworóg i Brynek, Miasteczko Śląskie, Świerklaniec, Tarnowskie Góry, Repty, Wieszowa i Piekary Śląskie). Narazie ino jedny. Książka, w której zebrane są razem: legendy, kolorowanki i przewodnik. Więc jeśli nie macie pomysłu gdzie jechać z dzieckiem i co mu pokazać, zajrzyjcie do środka. Chroboczek opowiada o trochę innej stronie Śląska (Kalety/Zielona, Lubsza, Woźniki/Sulów, Tworóg i Brynek, Miasteczko Śląskie, Świerklaniec, Tarnowskie Góry, Repty, Wieszowa i Piekary Śląskie). Na razie tylko jednej.

Kosmala Eugeniusz
Ojgynowe gowyndy. Tajla 2
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-65300-05-8

Ciąg dalszy publikacji radiowych pogadanek E. Kosmali czyli Ojgyna z Pnioków

Kowalczyk Jolanta (oprac.)
Solarz Lucyna (oprac.)
„Zielony Śląsk” na dawnej pocztówce : powiat bielski, cieszyński i żywiecki : ze zbiorów Biblioteki Śląskiej
Katowice : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-29-7

Album jest kolejną odsłoną kolekcji archiwalnych widokówek z bogatego zasobu Biblioteki Śląskiej. Stanowi kontynuację wydanych wcześniej katalogów prezentujących karty pocztowe z Katowic (Miasto zachwycającego szczegółu) oraz wybranych miast województwa śląskiego (Górny Śląsk na dawnej pocztówce). Obejmuje pocztówki przedstawiające południową część województwa śląskiego, wydane od końca XIX w. do 1945 r. Podzielono go na dwie części. Pierwsza przybliża miejscowości należące do powiatów: bielskiego, cieszyńskiego i żywieckiego, w drugiej zgromadzono materiał ikonograficzny przedstawiający pasma górskie Beskidu Śląskiego, Małego i Żywieckiego ze znajdującymi się na ich terenie schroniskami turystycznymi.

Kozłowski Bolesław
Polak Zdzisław
Prokop Pavel
Wyrzuty gazów i skał : prognoza, kontrola, zwalczanie i ochrona załóg
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-824-3

Książka obejmuje problematykę szczególnie istotną dla bezpieczeństwa górników, czyli zagrożenia gazogeodynamiczne w górnictwie, przez które należy rozumieć gwałtowne oraz niekontrolowane wypływy gazów złożowych do wyrobisk górniczych i sieci przewietrzania kopalni, powodujące zakłócenia i zagrożenia wymykające się spod systemów kontrolnych i zabezpieczających.

Krzeszowska Ewelina (oprac.)
Plakaty : Roman Kalarus
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2016
ISBN 978-83-64356-16-2

Katalog zbiorów „Plakat jest inteligentną zabawą, intelektualną przygodą, wyrafinowanym dziełem wizualnym tworzonym
z różnych elementów plastycznych" - twierdzi artysta. Jego prace są lekkie, bajkowe, ale często brutalne w treści - epatują erotyką, przemocą, bólem, czasem makabrą zdeformowanych ludzko-zwierzęcych ciał. Kalarus przyznaje, że, "nie znosi ładnych obrazków". Erotykę uważa za naturalny, pozytywny aspekt ludzkiej egzystencji. Bez niej nie ma prawdy w sztuce. "Sztuka bez seksu nie jest sztuką i to nawet kościelna" - przyznaje.

Krzysteczko Henryk
Z rodziny do rodziny
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-993-0

Kułakowski Bogdan
Lipczyński Roman
F.M.R.ydy
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-92-0

Książka „F.M.R.ydy” powstała z ponad stu zdjęć wykonanych podczas pięćdziesięciu lat zawodowego fotografowania Bogdana Kułakowskiego. Większości z nich nigdy nie opublikowano. To typowe fotoreporterskie zdjęcia z „szuflady”, takie, których nie udało się sprzedać, bo były „nie na temat” lub „obok” realizowanego fotoreportażu dla prasy. Ukazują jednak sposób rejestracji i zrozumienia chwili przez autora. Zdjęcia nieważne i o niczym, ale mocne w wymowie. Wszystkie czarno-białe, pozbawione jakiejkolwiek reżyserii. To książka refleksji na widok uwiecznionej sytuacji, ciekawych dygresji młodego autora tekstów Romana Lipczyńskiego. Napisane współczesnym poetyckim językiem, odmładzającym fotografie i łączącym je w zbiór.

Ligoń Stanisław
Wesele na Górnym Śląsku
Katowice : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-12-9

Publikacja zawiera reprint edycji sztuki Stanisława Ligonia (1879–1954) „Wesele na Górnym Śląsku” z 1934 r. oraz Programu Śląskiego Teatru Ludowego w Katowicach, a także omówienia pojawiające się w prasie po premierze 22 stycznia 1930 r. Opracowanie otwiera wstęp prof. Jana Malickiego, który przywołuje własne wspomnienia związane z postacią Stanisława Ligonia, przedstawia historię życia autora, a także analizuje recepcję sztuki wśród publiczności ówczesnej Polski i Śląska.

Lofting Hugh
The story of Doctor Dolittle = Doktor Dolittle i jego zwierzęta : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-05-7

W jęz. ang. To najczęściej czytana po angielsku książka w Polsce. Jest też lekturą obowiązkową przy przygotowywaniu się do wielu egzaminów językowych. Głównym bohaterem książki jest tytułowy Doktor Dolittle. Lekarz którego miłość do zwierząt zmienia z szanowanego lekarza w weterynarza. Weterynarz, który jak nikt inny rozumie zwierzęta i jak nikt inny potrafi się nimi odpowiednio zaopiekować. Pewnego dnia doktor otrzymuje informację z Afryki, że małpy potrzebują pomocy…

Lubina Aleksander
Paula – dramat w kilku życiorysach
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-60540-39-8

Paula – między prawdą a zmyśleniem. Górnośląska saga rodzinna między Leobschütz, Oberglogau, Elgut, Kattowitz a Katowicami, Stalinogrodem, Katowicami, Ligotą w latach 1908 – 1975. Po części opowieść o Młyńskiej 17 – 19 w Katowicach. Spisana po polsku i po niemiecku, wybrane dialogi po śląsku. W książce świadkowie czasu – dokumenty.

Lubina Aleksander
Barbarzyńcy
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-65300-01-0

Kilkanaście wierszy o tematyce napływu obcych na Śląsk w 1945 i później. Współczesne pieśni sieroce i dziadowskie z Górnego Śląskich ( Wyboczyć trza, pamiętać należy.

Lubina Aleksander
Przedmiot Górny Śląsk
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-60540-34-3

Zbiór felietonów

Lubina Aleksander
Mimry z mamrami : Hanek i oni (elwry, lebry, pamponie, soronie, hadzieje i barbary) - albo O moich przodkach i zadkach. T. 1.
Ligota : [s.n.], 2016
ISBN 978-83-944769-0-8

Hanek? To wiadomo! O czym? Padosz – drożni…? Ciekawi myni! Dźwiyrza rozewrzeć na szpara jeni – nie na ściyżej. Wietrzenie bez przeciągu. Hanek i już. Hanek i styknie. Hanys – to zbyt wyzywająco. Prowda, niydobro prowda. Tak nos widzom i zawdy widzieli: Folksdojcze, krzyżacy, hanysy! Ukryta opcja niemiecka! Johann, Hannes, po naszymu: Hanys. Hanysy to Ślonzoki, Górnoślonzoki. Hanysy, Hanek. Hanek z Wiyrchniygo Ślonska. Swada, wto to je! Kto jest Ślązakiem? Ptoki, krzoki, pnioki… Skrzydła i korzenie? Korzenie ze skrzydłami? Z dziada – pradziada? Z wyboru serca? Z rozsądku? Elwry, lebry, pamponie, soronie i hadziaje krzywd większych, a zamierzonych, nie wyrządzili. Hanysów i resztę maluczkich skrzywdziły barbary. Barbary to nie barbarzyńcy. Barbarzyńcy to w starożytności nie-Grecy. Barbary to nie Hanysy i nie oni: nie elwry, lebry, pamponie, soronie i hadziaje. Barbary to dzicz. Barbary to swołocz. Barbary nawarzyły, czego nie wypije i nie strawi więcej niż siedem pokoleń moich, naszych i onych potomków. Barbary wlazły we wszystko, asymilowały wszystkich na wskroś. Żyją we mnie bez mojej zgody, wbrew woli. Żywią się moją walką z nimi. Niby się różnią, jak różni się miazga od miazgi, tak różnią się barbary od elwrów, lebrów, pamponi, soroni a i od hadziajów. Miazga wymiotna. Takie mimry z mamrami.

Lubina Aleksander
Bŏjki Hankowe dlŏ bjtli grzecznych i rozumnych : dlŏ Bernarda, Dagi, Diany, Eli, Julianki, Kostusia, Leo, Nadii i Zosi.
Katowice : Wydawnictwo Lubina, 2016
ISBN

Bajki opowiedział Hanek – postać z śląskiej trylogii: „Mimry z mamrami. Hanek i oni (elwry, lebry, pamponie, soronie, hadziaje i barbary) – albo o moich przodkach i zadkach”. Hanek to archetyp Górnoślązaka niemieszczący się w stereotypach, więc i bajki formalnie są wręcz klasyczne, a treściowo współczesne. Bajki, jak to bajki, są o zwierzętach. Mają swój morał, lecz morał nie tak oczywisty.

Majkiewicz Anna
„Właściwie jestem nieprzetłumaczalna” : o prozie Elfriede Jelinek w polskim przekładzie
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-932-5

Część I: JĘZYK „Muzyczny przepływ głosów i kontrgłosów…” (Die Liebhaberinnen / Amatorki i Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Komizm ukryty i jawny (Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Niejawne wartościowanie świata (Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Część II: INTERTEKSTY Stylistyczne wskaźniki intertekstualności (Die Liebhaberinnen / Amatorki, Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Intertekstualny dialog z Musilem (Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Strategia przekładu nawiązań biblijnych (Die Kinder der Toten / Dzieci umarłych) Część III: KULTURA (Sub)kultura w przekładzie (Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Fakty kultury a kontekst kulturowy (Michael. Ein Jugendbuch für die Infantilgesellschaft) Tłumacz między „polityką” wydawcy a pracą redaktora (wir sind lockvögel baby! / jesteśmy przynętą kochanie!) Przekład dekolonizacyjny (Michael. Ein Jugendbuch für die Infantilgesellschaft) RADOŚĆ TŁUMACZENIA. ZAKOŃCZENIE

Malicki Jan (red.)
Baron Jan (red.)
Falińska Kamila (red.)
In gremio : od dawności do współczesności. Tom 2
Katowice : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-31-0

Drugi tom szkiców literaturoznawczych, będący pokłosiem spotkań „In gremio” – konferencji doktorantów i pracowników naukowych Zakładu Historii Literatury Średniowiecza i Renesansu Uniwersytetu Śląskiego. Zebrane artykuły koncentrują się wokół trzech zagadnień: „Między teologią a literaturą”, „W stronę autora” i „Kulturowe konteksty”. Publikację otwiera wstęp prof. zw. dr. hab. Jana Malickiego.

Malicki Jan
Jeszcze nowsze podróże Guliwera [asocjacje kulturowe]
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-911-0

Na książkę „Jeszcze nowsze podróże Guliwera” złożyły się teksty prof. Jana Malickiego drukowane od wielu lat w „Guliwerze. Kwartalniku o książce dla dziecka”. „Nie proponuję Państwu kolejnej utopii, chyba że dawno odeszły etos rycersko-dżentelmeński, ocalały szczątkowo w normalności, jest jej przejawem. Normalność w kontaktach międzyludzkich staje się pomału coraz bardziej zapomnianą abstrakcją. Miarą mitycznego wieku złotego zastępowanego wiekiem żelaza, w którym dominuje karząca litera prawa, a nie jego duch; gdzie donos, podsłuch, prowokacja jest wartością obywatelską przeciwstawianą oświeceniowym ideałom: godności, wolności, wierności swoim przekonaniom. Te ostatnie mają swoje miejsce wśród haseł «encyklopedii pojęć zapomnianych». Proponuję zatem Jeszcze nowsze podróże Guliwera. Jednak dla myślących”. (prof. Jan Malicki)

Maniecki Jacek
Wojcik Marek
O miłości, życiu i śmierci : opowieści o Żydach gliwickich
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2016
ISBN 978-83-89856-82-1

Przewodnik O miłości, życiu i śmierci. Opowieści o Żydach gliwickich to podróż ulicami dawnego Gleiwitz śladami jego żydowskich mieszkańców. Publikacja kierowana jest zarówno do wytrawnych znawców miasta, jak i tych, którzy dopiero rozpoczynają przygodę
z odkrywaniem lokalnej historii. Autorzy przewodnika – Marek Wojcik i Jacek Maniecki przywołują miniony świat za pomocą frapujących opowieści nie tylko o wielkich prze­my­słow­cach, posiadaczach fortun, które współfinansowały rozwój industrialny i urbanistyczny Gliwic, ale także przywołując losy skromniejszych obywateli wyznania mojżeszowego. Gliwicka społeczność żydowska odcisnęła mocne piętno na historii miasta, szczególnie w XIX i na początku XX wieku. Tutejsi Żydzi, zasymilowani z niemiecką społecznością, wiedli aż do lat 30. XX w. spokojne i na ogół dostatnie życie. Zapisali się trwale w historii Gliwic i Górnego Śląska, wnosząc istotny wkład w rozwój ówczesnego przemysłu, architektury, nauki, kultury, a także działalności społecznej.

Melon Marcin
Kōmisorz Hanusik i Sznupok
Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-936190-7-8

III tajla ôpowiadanio Marcina Melona: "Kōmisorz Hanusik i Sznupok" Godajōm ô nim „ślōnski Indiana Jones", chocioż blank na takigo niy wyglōndo… Godajōm ô nim „Sznupok”, bo żodyn niy poradzi wysznupać tego, co ôn… Richat Poliwoda, chop kerego lynko sie kożdy gizd na Ślōnsku. Nowo ksiōnżka Marcina Melona „Kōmisorz Hanusik i Sznupok” już do lajstnyncio! Tera po naszymu i po polsku - dlo tych co by chcieli sie nauczyć (po naszymu...abo po polsku ;-) )

Michalczyk Stanisław
Jednostka i społeczeństwo w świecie mediów : klasyczne i współczesne idee w teoriach średniego zasięgu
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-895-3

W książce przedstawiono analizę dziesięciu teorii średniego zasięgu funkcjonujących w teorii komunikowania masowego. Są to teorie ograniczone obszarowo i znaczeniowo oraz jednocześnie weryfikowalne empirycznie. Głównym celem Autora jest syntetyczne przedstawienie wiedzy w tym obszarze. Każdą z teorii omówiono w pewnym porządku logicznym, wskazuje się na jej rozwój historyczny, założenia teoretyczne, metody badawcze, najważniejsze rezultaty empiryczne oraz związki z innymi koncepcjami pokrewnymi. Wspólną ich cechą jest to, że dotyczą funkcjonowania jednostki i społeczeństwa w świecie coraz bardziej inwazyjnych mediów masowych. Praca ma charakter, oprócz naukowego, akademicko-dydaktyczny.

Mikołajczyk Jacek
Operetka przy Nowym Świecie: historia teatru muzycznego w Gliwicach w latach 1952-2015
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2016
ISBN 978-83-89856-84-5

Burzliwe dzieje Operetki Śląskiej do jej przekształcenia w 1996 roku w Teatr Muzyczny w Gliwicach, który z kolei, po kolejnej reformie w 2001 roku, został zastąpiony Gliwickim Teatrem Muzycznym, są tematem najnowszej książki wydanej w ramach Serii Monograficznej przez Muzeum w Gliwicach. Ciekawie napisana i skonstruowana publikacja, jest rzetelnym opracowaniem dotyczącym historii teatru muzycznego w Gliwicach. Mimo iż zawiera wiele drobiazgowych informacji o datach premier, tytułach przedstawień, nazwiskach realizatorów i wykonawców, nie jest tylko suchą kroniką wydarzeń. Wykorzystując rozmaite materiały źródłowe, podane także w formie cytatów i zachowując porządek chronologiczny Autor pokazał historię gliwickiego teatru muzycznego w szerokiej perspektywie przemian, jakie dokonywały się w tego rodzaju teatrze w Polsce w II połowie XX na początku XXI wieku.

Miroszewski Kazimierz
Sobeczko Mateusz
„Jo był ukradziony” : tragedia górnośląska, ziemia rybnicka
Katowice ; Rydułtowy : Studio Noa Ireneusz Olsza, 2016
ISBN 978-83-60071-88-5

Jo był ukradziony - tak podsumował swoje losy 89-letni już dzisiaj Ignacy Serwotka z Wodzisławia, który jako młody 17-letni chłopak został zabrany prosto z drogi i wywieziony w głąb ZSRR. I to słowa pana Ignacego stanowią tytuł książki, która ukazała się w ramach projektu realizowanego przez Stowarzyszenie Moje Miasto, a sfinansowana z środków Urzędu Miasta: Rydułtowy, Pszów i Rybnik. Książka "Jo był ukradziony" składa się z trzech części. W pierwszej znalazł się opis zdarzeń, jakie miały miejsce na ziemiach naszego regionu w pierwszych miesiącach 1945 roku, po wejściu Armii Czerwonej. Poruszona została również kwestia obozów pracy przymusowej oraz rehabilitacji ludności cywilnej. Druga część to wspomnienia i wywiady z osobami, które przeżyły wywózki do ZSRR czy obozy. W trzeciej części można znaleźć, publikowaną po raz pierwszy, listę osób z naszego regionu aresztowanych przez Armię Czerwoną.

Muzia Grzegorz
70 lat Piasta Gliwice
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2016
ISBN 978-83-89856-81-4

Publikacja została wydana w związku z jubileuszem klubu i jest najpełniejszą historią GKS Piast Gliwice, pierwszą jaka ukazała się dotychczas. Książka obejmuje przekrojową działalność wszystkich sekcji od momentu utworzenia sportowego klubu utworzonego tuż po wcieleniu Gleiwitz do Państwa Polskiego. Zawiera fakty historyczne oparte nie tylko na dokumentach, ale też na wspomnieniach działaczy i zawodników Piasta. Całość uzupełnia unikalny zbiór zdjęć z domowych albumów przekazanych autorowi przez bohaterów książki. 70 lat Piasta Gliwice jest doskonałym źródłem wiedzy a zarazem ciekawą i wartościową propozycją dla wszystkich sympatyków i fanów najstarszego klubu w Gliwicach.

Myszor Wincenty
Ireneusz z Lyonu i gnostycy : zdemaskowanie i odparcie fałszywej gnozy : tłumaczenie: Adversus haereses,, księga 1 i 2
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-994-7

Spis treści: Wprowadzenie do wyboru pism. Ewangelia gnostyków i Ewangelia Kościoła. Ezoteryzm gnostyków. Zdemaskowanie i odparcie fałszywej gnozy. Księga I. Zdemaskowanie i odparcie fałszywej gnozy. Księga II.

Nowak Zygfryd (red.)
Dzieje Bogucic w kronice szkoły 1865-1975
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-910-3

Publikacja „Dzieje Bogucic w kronice szkoły” zawiera obraz zarówno w formie pisemnej, jak i ilustracyjnej kroniki bogucickiej szkoły, pisanej przez nauczycieli od 1865 do 1975 roku. Jest to zatem księga równolatka miasta Katowice. Całość kroniki stanowi bogaty materiał zawierający dane historyczne dotyczące historii Bogucic, Katowic, Załęża i Małej Dąbrówki, a zwłaszcza początków szkolnictwa w tychże dzielnicach współczesnych Katowic. Z kroniki wyłania się żywy obraz burzliwych czasów jej pisania. Jest to również w jakimś sensie opis dziejów Bogucic tamtego okresu. Zawiera suche, obiektywne fakty dotyczące bezpośrednio życia szkoły, ale też często subiektywne komentarze do zdarzeń zachodzących w szkole i poza nią w tamtych czasach.

Nowicki Wojciech (oprac.)
Zofia Rydet: zapis socjologiczny 1978-1990
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2016
ISBN 978-83-89856-85-2

„Zapis” jest cyklem niebywale gęstym, składającym się z twardych, pozbawionych czułostkowości portretów ludzi patrzących prosto w obiektyw. Oni wszyscy wyglądają, jakby przygotowywali się do … no właśnie, by przejść do historii, tak są pewni swego; a także, ponieważ wiele tu osób starych, jakby mieli za chwilę, tuż po wyzwoleniu migawki, przejść na drugą stronę.Zofia Rydet. Zapis socjologiczny 1978-1990 to pierwsze wydawnictwo zakrojone na tak szeroką skalę, próbujące przybliżyć olbrzymi cykl, który nigdy nie doczekał się formy ostatecznej – ani za życia fotografki, ani później. Nie jest również przypadkiem, że książka powstała w Gliwicach, mieście, w którym Zofia Rydet spędziła znaczną część swego życia – mówi Grzegorz Krawczyk, dyrektor Muzeum w Gliwicach.

Oleś Henryk
Woźniak Mariusz
Historia Parafii i Kościoła Bożego Ciała w Bytomiu – Miechowicach (1917-2017)
Bytom : Parafia Bożego Ciała, 2016
ISBN 978-83-946575-0-5

Książka ukazuje wydarzenia i fakty, które miały miejsce w ciągu stu lat istnienia parafii Bożego Ciała w Bytomiu – Miechowicach. Sporo miejsca poświęcono zarówno architekturze kościoła jak i jego wystrojowi oraz wyposażeniu. Zaprezentowano także sylwetki osób, które przez ostatnie sto lat budowały i wspierały rozwój kościoła. Autorzy zwrócili również uwagę na znajdujące się na terenie parafii przydrożne kaplice i krzyże. Oprac. Andrzej Hadryś

Paciok Rudolf
Fyrcok. Tajla 1, Ôpowiyś ô gōrniku ze Libōmi piynciu chopcach ze Parceli i - co z tego wylazło?
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-65300-02-7

To już trzecie wydanie ksiōnżki, we kerej som spomniynio blank szykownie napisane bez Pacioka Rudolfa

Pawletko Beata
Blokada Leningradu i jej reprezentacje w świetle innych doświadczeń granicznych
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-931-8

Blokada Leningradu jest jednym z najważniejszych i najtragiczniejszych ogniw łańcucha zdarzeń prowadzących do unicestwienia kultury materialnej Rosji przedrewolucyjnej. Giną ludzie, a wraz z nimi idee, pamiątki, kolekcje i zbiory. Na szczęście, wśród zgliszcz i popiołów, udaje się ocalić, zabezpieczyć nie tyl¬ko ślady przeszłości, ale liczne i różnorodne reprezentacje blokady, jakie po niej pozostały. Paradoksalnie jednak, aby udało się je ocalić, muszą one po wojnie zniknąć. To dla¬tego, w oczekiwaniu na lepsze czasy, leżą przez dziesiątki lat zapomniane, nieuporządkowane, często niekompletne, w rodzinnych lub państwowych archiwach. Proces ich wy¬dobywania na światło dzienne wciąż trwa, choć rozpoczął się przecież kilkadziesiąt lat temu, jeszcze za czasów ZSRR. Z Wprowadzenia

Pelanowski Wiesław Augustyn
Siódmy rozdział : modlitwa o uzdrowienie wewnętrzne . Wyd. 2
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-933-6

Ojciec Augustyn Pelanowski to paulin, którym Bóg się posłużył, by dotknąć przed kilku laty muzyków rockowych (Tomek Budzyński, Darek Malejonek). "Siódmy rozdział" to zbiór jego szczególnych rozważań. To próba ukazania w świetle Pisma Świętego sensowności wszelkich elementów naszego życia, nawet tych najtrudniejszych do przyjęcia. Zmienia się zupełnie patrzenie na świat, gdy spróbujemy zobaczyć to, czego nie potrafimy w sobie zaakceptować - nasz "siódmy rozdział" - oczami Jezusa Chrystusa. Takie spojrzenie próbuje przybliżyć ojciec Augustyn.

Piechura Bogumił
Zryw wolnościowy początku lat osiemdziesiątych w województwie katowickim : zarys uwarunkowań, przebiegu i skutków
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-926-4

Minęło trzydzieści pięć lat od wielkiego narodowego zrywu wolnościowego Polaków lat osiemdziesiątych. Pomimo istotnego znaczenia nie tylko dla naszego, ale także dla innych narodów Europy jest zwłaszcza młodszym pokoleniom mało znany i zbyt często wykorzystywany raczej do dzielenia jego uczestników. Pisemne relacje przebiegu i rezultatów ówczesnych wydarzeń zrywu solidarnościowego są rzadkością. Dlatego jego uwarunkowania oraz skutki – wewnętrzne i zewnętrzne – powinny być przedmiotem ocen i opracowań realizowanych nie tylko przez ośrodki specjalistyczne w skali ogólnopolskiej, ale również – jak w niniejszym opracowaniu – jako indywidualne relacje i oceny warunków przebiegu oraz rezultatów zrywu w skali zarówno regionalnej, jak i ogólnokrajowej.

Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Kukania : kraina wiecznej szczęśliwości : antologia tekstów polskojęzycznych
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2016
ISBN 978-83-939616-8-9

Opracowanie jest wyborem cytatów z polskojęzycznych tekstów literackich, autorów rodzimych i obcych, poświęconych Kukanii, utopijnej krainie obfitości jadła i dóbr wszelakich oraz nieustannego próżnowania, zwanej tez Krainą Pasibrzuchów, Krainą Pieczonych Gołąbków, Krajem Jęczmiennym czy Kreczelowem. Zilustrował ją przyjaciel Podgórskich, znakomity plastyk Marek W. Judycki..

Podgórska Barbara (oprac.)
Podgórski Adam (oprac.)
Godulowe bajdy : legendy o Karolu Goduli
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2016
ISBN 978-83-942212-5-6. ISBN 978-83-928622-6-0

Mimo upływu 235 lat od urodzin, a 168 lat od śmierci wielkiego rodzimego przemysłowca […] wciąż w postrzeganiu tej wyjątkowej postaci dominuje spojrzenie przez ogrom napisanych nieprawd, oczywistych bzdur, kłamstw i zmyśleń. Autorzy postanowili odszukać te publikacje, zgromadzić je w jednej książce, a także krótko skomentować, aby sprostować największe i najczęściej spotykane przekłamania czy wręcz urojenia.

Roczniok Andrzej
Sztandard ślōnskij godki
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-65300-03-4

Tekst częściowo w gwarze śląskiej

Rose Lily
Tęczowe łzy
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2016
ISBN 978-83-939616-7-2

Debiutancki tomik wierszy młodej autorki (gimnazjalistki) pochodzącej z Rudy Śląskiej. Poezja ilustrowana rysunkami Marka W. Judyckiego.

Rykała Jacek
Rzeczy nieważne, wydarzenia błahe
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-917-2

Książka Jacka Rykały to wybór tekstów literackich, które powstały na przestrzeni czterdziestu lat. Wydawnictwo podzielone jest na trzy części – Opowiadanka, Wierszyki i Dramacik. Wszystkie teksty łączy specyficzny sposób oglądu rzeczywistości, w którym „rzeczy nieważne, wydarzenia błahe”, których doświadczamy na co dzień nabierają niezależnych, ponadczasowych znaczeń i gdzieś wewnątrz niosą ze sobą głębokie treści egzystencjalne, stają się zapisem specyfiki ludzkiego losu, tragikomedii istnienia. Są równocześnie zabawne, dramatyczne i surrealne a prostota i precyzja użytych środków (niektóre zostały ograniczone do kilku zdań) mocno działa na wyobraźnię

Sacher-Masoch Leopold von
Venus in furs = Wenus w futrze : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : eVirtualis - Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-15-6

W jęz. ang. Powieść częściowo oparta jest na motywach autobiograficznych. Główny bohater namawia zakochaną w nim kobietę – Wandę do eksperymentów w sypialni. Zdradza jej swoje najskrytsze pragnienia – marzy o kobiecie, która będzie dla niego okrutna, będzie go bić i traktować jak niewolnika. Po początkowym wahaniu kobieta zgadza się i zaczyna czerpać z tego przyjemność

Schiller Gerhard (red.)
Przeszłość – przyszłości : modele obchodzenia się z trudną przeszłością w europie środkowo-wschodniej po 1989 roku
Gliwice ; Opole : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2016
ISBN 978-83-63995-32-4

W tomie, w skład którego weszło 16 referatów, skoncentrowano się na Polsce, a szczególnie na tak zwanych Ziemiach Zachodnich i Północnych (ZZiP), na których po 1945 roku nastąpiły jedne z najbardziej radyklanych przemian społecznych i historycznych, jakie miały miejsce na przestrzeni ostatnich kilkuset lat w Europie. Doszło do niemalże całkowitej wymiany ludności w niektórych miejscowościach. Nowi mieszkańcy stykali się z historią narodu, od którego dopiero co doznali niewyobrażalnych cierpień. Było to zdecydowanie przeszkoda, która utrudniła proces identyfikacji z nowym otoczeniem, którego nawet władze komunistyczne nie były w stanie do końca wspomóc poprzez próby budowania mitu o prastarych polskich Ziemiach Odzyskanych powracających do Macierzy. Sytuacja bywała jeszcze bardziej skomplikowana na takich terenach, jak Górny Śląsk, gdzie część ludności pozostała w swych rodzinnych stronach i - co naturalne – reprezentowała inną optykę historyczną niż ludność napływowa. Pochylono się również nad wymazaną w znacznym stopniu z powszechnej świadomości i przestrzeni publicznej historią Żydów i jej znaczeniu dziś, po holokauście.

Schiwek Edward
Krok za krokiem coraz dalej : pasjonująca historia pielgrzyma na Drodze św. Jakuba
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-7030-998-5

Pewnego dnia Autor usłyszał wzywający go głos Drogi. Kilka miesięcy później spakował plecak i ruszył na pielgrzymkę. Przez 31 dni przeszedł 808 km na Drodze św. Jakuba, przez całą Hiszpanię: od Pirenejów do Santiago de Compostella - każdy kilometr pieszo. Codziennie zapisywał swoje przeżycia. W swej książce, napisanej zrozumiałym i bezpośrednim językiem szczerze i otwarcie mówi o radościach, lecz także o udrękach pielgrzymowania. Nieważne jak duży jest wysiłek fizyczny i monotonia marszu - fascynacja rozmową z pielgrzymami oraz głębokie doświadczenie Boga są większe. Autor opisuje codzienność pielgrzyma, opowiada o przyjaźniach, które się narodziły, ale też o chwilach przytłaczającej samotności. W końcu Droga została pokonana, a spotkania z ludźmi i z Bogiem doprowadziły do nowego, bardziej świadomego życia.

Shelley Mary Wollstonecraft
Frankenstein = Frankenstein : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-12-5

W jęz. ang. Akcja powieści rozgrywa się pod koniec XVIII w. w Europie oraz na Oceanie Arktycznym. Statek angielskiego żeglarza Roberta Waltona został uwięziony pośród arktycznych lodów. Pewnego dnia zauważa wycieńczonego rozbitka, który na saniach dociera do statku. Przybyszem okazuje się Wiktor Frankenstein. Gdy bohater odzyskuje siły, rozpoczyna swą niesamowitą opowieść o dziele swego życie, które okazało się jednocześnie najwspanialsze i najstraszniejsze. Frankenstein stworzył istotę w swym laboratorium, która zwróciła się przeciwko niemu.

Skiba Josef
Zbawienie : biografia Ślązaka
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-60540-47-3

Książka wydana po polsku i niemiecku (w kierunku przeciwstawnym). Są to tragiczne wspomnienia Ślązaka ur. we 1929 r. w Hindenburgu, który dopiero w 1945 r. zaczął poznawać język polski. Nie mogąc uzyskać zgody na wyjazd do NRF wyjechał do NRD, ale doczekał się zjednoczenia Niemiec.

Skop Michał
Literatura niemiecka w publicystyce Wilhelma Szewczyka
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-903-5

Ze wstępu: „Próba naszkicowania portretu Wilhelma Szewczyka jako badacza piśmiennictwa niemieckojęzycznego i kultury niemieckiej, niemcoznawcy, tłumacza i publicysty jest celem niniejszej pracy, która w założeniu ma wypełniać lukę w badaniach nad jednym z wielu obszarów jego zainteresowań literackich. Zastosowanie w analizie jego tekstów publicystycznych socjologicznego modelu pól w ujęciu Pierre’a Bourdieu pozwoliło mi określić pozycje jakie autor wielu felietonów i tekstów zajmował w polu literackim, artystycznym i odpowiedzieć na pytanie, jaki był jego habitus i jaki był jego kapitał społeczny i kulturowy.”

Skworc Wiktor
Wsłuchani w Ducha : uchwały II Synodu Archidiecezji Katowickiej
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2016
ISBN 978-83-8099-000-5

Wciągu czterech lat 
jego trwania [Synodu](od 25. 11. 2012 do 20. 11. 2016) „zebraliśmy w dokumenty synodalne to, co Duch mówi naszemu lokalnemu Kościołowi” – napisał we wprowadzeniu abp Wiktor Skworc. Synod był czasem doświadczenia Kościoła jako wspólnoty, okazją do wzajemnego słuchania oraz wyrażania opinii i sądów. Uczestnicy synodu służyli radą swojemu biskupowi. Ta pomoc dojrzewała i nabierała konkretnych kształtów w powstających projektach dokumentów. Podpisanie dokumentu końcowego wyznacza nowe drogi i wyzwania stojące przed Kościołem katowickim.
Uchwały synodalne zwracają przede wszystkim uwagę na znaczenie duszpasterstwa parafialnego. Wskazują na potrzebę bardziej zindywidualizowanego prowadzenia wierzących do dojrzałej, świadomie wybieranej wiary, a także troskę o jej ustawiczny rozwój. Miejscem takiego duchowego wzrostu jest zwłaszcza parafia. To w niej każdy ochrzczony ma odnaleźć swoje miejsce w Kościele, stając się dojrzałym i uformowanym chrześcijaninem.
Dla Kościoła katowickiego, po czasie wytężonej pracy i modlitwy, nadszedł czas działania. W duchu odpowiedzialności za Kościół „wszyscy powinniśmy się włączyć w realizację synodalnych zaleceń!” – apeluje abp Wiktor Skworc.

Sładek Jolanta
Tomecka Magdalena
Józef Hen : bibliografia w wyborze
Katowice : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-30-3

Zestawienie "Józef Hen. Bibliografia w wyborze" obejmuje lata 1937–2014. Publikacje z okresu 1937–1939 zostały odszukane na podstawie wspomnień autora. Większość opisów wykonano z autopsji w oparciu o zbiory Biblioteki Śląskiej. Opracowanie podzielone zostało na dwie części – podmiotową i przedmiotową. Bibliografia obejmuje wydawnictwa zwarte, teksty w antologiach (także zagranicznych) oraz w prasie, wywiady, jak również adaptacje teatralne i filmowe utworów Józefa Hena.

Stanek Katarzyna Małgorzata
Wypalenie zawodowe pracowników socjalnych : stan i uwarunkowania w aspekcie pracy zawodowej
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-882-3

Celem niniejszego studium jest zgromadzenie danych empirycznych pozwalających na zbadanie wystąpienia syndromu wypalenia zawodowego wśród pracowników socjalnych. Badania zostały przeprowadzone w oparciu o własny model wypalenia, według którego wypalenie zawodowe to stan fizycznego, emocjonalnego i psychicznego wyczerpania człowieka, który spowodowany jest różnorodnością ról zawodowych, czynnikami organizacyjnymi oraz relacjami społecznymi i interpersonalnymi w środowisku pracy.

Stempnik Anna
Podgórska Barbara
Podgórski Adam
Śląski strój ludowy z Rudy
Ruda Śląska : Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, 2016
ISBN 978-83-939616-9-6

Książka nosi tytuł „Śląski strój ludowy z Rudy” i jest zmienioną, kolorową wersją poprzedniej, pt. „Rudzki strój ludowy”. Jest to kolejne przedsięwzięcie zrealizowane przez RTPD, zmierzające do ocalenia, prezentacji i popularyzacji tradycji kulturowych dawnych miejscowości, wchodzących w skład obecnego miasta Rudy Śląskiej. Poprzednie książka spotkała się z życzliwym zainteresowaniem mieszkańców. Czarno-biała wersja publikacji nie pozwalała na ukazanie całej bogatej i barwnej struktury dawnego, ludowego, rudzkiego stroju kobiecego - mówią autorzy. - Stąd pokusa, aby wydać opracowanie także z warstwą fotografii kolorowych.

Stoker Bram
Dracula = Drakula : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim.Book 1
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-10-1

W jęz. ang. Czyli opowieść o najbardziej znanym wampirze wszech czasów. Aż do dziś zachwyca czytelników grozą i demonizmem. Jonathan Harker - młody prawnik, wyrusza w podróż do Transylwanii, aby spotkać się z hrabią Drakulą, który zamierza przeprowadzić się do Anglii. Wkrótce okazuje się, że hrabia ma swoją ciemną stronę. A jego plany znaczenie wykraczają poza zmianę miejsca zamieszkania.

Stoker Bram
Dracula = Drakula : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim. Book 2
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-11-8

Księga druga historii hrabiego Draculi.

Stronczek Anna
Ślōnske scynariusze
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2016
ISBN 978-83-65300-03-4

Tytuł poprzedniego wyd. „Cztery pory roku”. Pory te wyznaczają ramy, w których dzieci – uczniowie szkół podstawowych, poznają śląskie tradycje i zwyczaje ich regionu. Jesienią usłyszą o tradycji wykopek i pieczenia ziemniaków, zimą przygotują tradycyjne śląskie Jasełka, wiosną wezmą udział w korowodzie z tradycyjnymi pieśniami i topieniem Marzanny, latem puszczą wianki. Wokół każdego ze świąt powstały scenariusze scenek teatralnych, zebrane w publikacji i rozesłane do lokalnych szkół i bibliotek. Tekst w gwarze śląskiej.

Swadźba Urszula
Swadźba Stanisław
Zagała Zbigniew
Gmina Wyry w ekonomiczno-socjologicznym zwierciadle
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-899-1

Monografia gminy wydana z okazji jubileuszu 25-lecia jej istnienia

Syska Katarzyna
Trojanowska Urszula
Wawrzyńczak Aleksandra
„Wybieram wolność…”: problem wolności w literaturze i kulturze rosyjskiej
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-861-8

Księga jubileuszowa dedykowana Pani Profesor Krystynie Pietrzyckiej-Bohosiewicz. Zawiera eseje poświecone współczesnej literaturze rosyjskiej, podejmującej tematykę szeroko rozumianej wolności. Omawiani pisarze to min. Wasilij Janowski, Wiktoria Tokariewa czy Timur Kibirow. Część tekstów jest w języku rosyjskim.

Szewczyk Marcin
Silesia noir
Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-942643-2-1

Kolejny rewelacyjny kryminał napisany kompletnie po ślōnsku. Tym razem autorstwa Marcina Szewczyka z Pszowa, laureata konkursu jednoaktówki po śląsku organizowanego przez Gazetę Wyborczą. Czorny kryminał osadzony w konwyncji "noir". Rok 1927. Górny Ślonsk na kerym dycki padze deszcz, niesie sie mgła, za winkalami a po ainfartach chowajom sie elwry i chachory, a luft je pełny czornej sadze. Po Rybniku a Raciborzu szaleje psychopatyczny mordyrz, a policjo ni mo na niego rady. Do chorego szpilu z waryjotym stowo styrany życiym prywatny detektyw Herman Fox, kery mo fest wielki doświadczyni w chytaniu przestymców, ale jednocześnie od lot tropiom go wyrzuty sumiynio kere durch tłumi we sia gorzołom. Kryminalne zagadki, zwroty akcje, gorzoła a cygarety, a ku tymu przebiegło i tajymniczo famme fatale. W tle poplebiscytowo rzeczywistość, starci polskigo i niymieckigo nacjonalizmu, świat podzielony granicom na Odrze, a do tego telefony na korbla i legyndarny Ford T.

Szołtysek Marek
Śląskie Boże Narodzenie
Rybnik : Śląskie ABC, 2016
ISBN 978-83-88966-38-5

Śląskie Boże Narodzenie, to opowieść o świętowaniu Bożego Narodzenia na Śląsku. Książka zawiera odpowiedzi na liczne pytania, m.in: dlaczego prezenty przynosi Dzieciątko, skąd się wzięło sianko, makówki, od kiedy jadano karpie, śledzie, opłatek, jak robi się śląskie betlyjki? Są tu niespotykane gdzie indziej teksty 20 śląskich kolęd.

Szołtysek Marek
Ubrania Matki Boskiej
Rybnik : Śląskie ABC, 2016
ISBN 978-83-88966-39-2

Książka opowiada o zachowanych do dzisiaj sukniach, pasach i welonach Matki Boskiej. Przedstawia także inne pamiątki po Matce Jezusa, jak przykładowo: włosy, grzebień, buty czy pierścionek. Autor dotarł do wszystkich tych miejsc, gdzie owe pamiątki z czasów biblijnych obejrzał, przebadał i sfotografował. Wziął udział m.in. w uroczystościach prezentujących pasy Matki Boskiej w Prato i Tortosie albo był na procesji z jednym włosem z Sycylii do Kalabrii.

Szuba Andrzej
Milczysz : strzępy z lat 1980-2014
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-87-6

Tomik poezji. Andrzej Szuba to urodzony w Gliwicach, poeta i tłumacz poezji anglojęzycznej, absolwent anglistyki na UJ. Opublikował min. : Karnet na życie (1976),Wejście zapasowe (1980), Na czerwonym świetle (1983), Postscripta (1986),Oddech jak twój (1991), Strzępy (1998), , 33 strzępy (2016), wybory: Dzieci frezje zające (1993), 107 strzępów (2003), Postscripta wybrane – Selected Postscripts (2003), Strzępy wybrane (2009), Shreds and Postscripts(2010), Strzępy wybrane II (2011), a także wiele przekładów poetyckich, wybory poezji kanadyjskiej, irlandzkiej, walijskiej i szkockiej, wiersze haiku i Zen oraz w edycjach zbiorowych: A. Ginsberg, S. Heaney, E. Pound, R. Hass, D. Wlcott, B. Patten, G. Snyder, imagiści i inni). Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Pen Clubu. Mieszka w Katowicach. Tom Milczysz. Strzępy z lat 1980-2014 zawiera liczne Postscripta i inne wiersze.

Śmiałek Tomasz
70 lat szkoły muzycznej w Bytomiu: dzieje budynku szkolnego
Bytom : Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Fryderyka Chopina, 2016
ISBN 978-83-944948-0-3

Autor na kartach książki ujawnia tajemnice gmachu mieszczącego dziś Ogólnokształcącą Szkołę Muzyczną I i II stopnia im. F. Chopina, która w czerwcu 2016 r. obchodziła jubileusz 70-lecia istnienia. Śmiałek prezentuje dzieje budynku w sposób kompleksowy i przystępny. Skrupulatnie odnotowuje fazy rozwoju budowli i znaczące wydarzenia, takie jak np. wizyta generała Paula von Hindenburga w 1914 r. Drobiazgowo opisuje wygląd szkoły, dzięki czemu czytelnik może odbyć podróż do przeszłości i przenieść się do XIX-wiecznego gimnazjum klasycznego przyglądając się jego ewolucji. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Śmiałek Tomasz
Bytom: przewodnik turystyczny
Bytom : Urząd Miasta, 2016
ISBN 978-83-945650-0-8

Przewodnik zawiera krótki zarys historii miasta oraz opis jego najciekawszych miejsc i zabytków. Znajdziemy tu informacje dotyczące najstarszego bytomskiego kościoła, gmachu Opery Śląskiej, ale także tak nietypowych zabytków, jak np. tramwaj linii 38 czy kolej wąskotorowa. Oprac. Andrzej Hadryś MBP Bytom

Tofilska Joanna
Giszowiec : monografia historyczna
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2016
ISBN 978-83-64356-19-3

Praca prezentuje dzieje miejscowości od jej początków, a nawet prapoczątków, po czasy współczesne. Szczególnie dużo miejsca poświęcono dyrektorowi generalnemu koncernu Georg von Giesche’s Erben – Antonowi Uthemannowi oraz realizacji jego idei. Zanim bowiem rozpoczęto prace budowlane, a nawet nim projekty zabudowy pojawiły się na deskach kreślarskich architektów, Giszowiec zaistniał w jego umyśle jako dość szczegółowa wizja wzorcowego osiedla górniczego – czytamy we wstępie do książki.

Tomanek Anita
Biblioteka bibliofilów śląskich. Cz. 1
Katowice : Biblioteka Śląska, 2016
ISBN 978-83-64210-74-5

Katalog zbiorów biblioteki Oddziału Śląskiego Towarzystwa Przyjaciół Książki, tworzonej od 1970 roku. Ze względu na bibliofilski charakter zbiorów opisy katalogowe uzupełnione zostały o dodatkowe dane, m.in. wymieniono nazwiska wszystkich twórców edycji (graficy, rysownicy, projektanci obwolut i okładek, osoby zajmujące się opracowaniem edytorskim).

W adnotacjach zawarto informacje dotyczące dedykacji wpisywanych przez darczyńców. Publikację otwiera wstęp przybliżający historię biblioteki śląskich miłośników ksiąg.

Tomanek Michał
Technologia medyczna w projektowaniu obiektów szpitalnych
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-879-3

Przedmiotem pracy jest zależność między procedurami medycznymi jako zdefiniowanymi czynnościami realizowanymi w trakcie opieki medycznej w obiekcie szpitalnym a projektowaniem architektonicznym obiektów szpitalnych, które ze względu na specyfikę obszaru działania musi być poprzedzone opracowaniem technologii medycznej, jako zbiorem wytycznych do projektowania i realizowania obiektów.

Toporek Marian
Teatr krakowski w latach 1945-1956 : oblicza ideowo-polityczne
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-898-4

„Teatr był zawsze ważną częścią życia społecznego i politycznego Polski w XX wieku. Tak było w okresie międzywojennym, tak też po II wojnie światowej. Teatr polski, w tym krakowski, po roku 1945 towarzyszył ważnym wydarzeniom oraz poczynaniom nowej władzy. Był zwierciadłem, w którym odbijała się niełatwa rzeczywistość. Ukazywał zachowania społeczne i temperaturę działań władzy, oczekiwania i nadzieje obywateli, stan akceptacji i jej braku. Był wreszcie wentylem bezpieczeństwa, pozwalającym obywatelom zachować w ciężkich okresach, m.in. stalinizmu, tożsamość narodową i własne poglądy. Ale był też obrazem serwilizmu części społeczeństwa i jego postaw konsumpcyjnych. Jakie więc było jego oblicze? O tym właśnie jest ta książka.” Marian Toporek

Turant Witold
Miasto z przypadku
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-90-6

„To miasto powstało przypadkiem. Wiele jest miast na tym świecie, które po prostu musiały powstać, ponieważ leżą nad rzekami, u ich ujścia, na skrzyżowaniach pradawnych szlaków komunikacyjnych, posiadały nadzwyczajne walory obronne, ale Katowice do nich nie należą. Nie przystają do żadnego z tych modeli. Swoje powstanie, a raczej ponowne narodziny, w formie miasta zawdzięczają kaprysowi czy też indywidualnej potrzebie pewnego człowieka inwestującego w wielki jak na owe czasy przemysł”. (Fragment)

Tvrda Ewa
Dziedzictwo
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-65558-05-3

Powieść otwierającą śląską trylogię autorki, która przenosi nas do Kraiku Hulczyńskiego na Śląsku Opawskim. Opowiada o ciężkich losach kobiet pogranicza od lat 30-tych XX wieku do upadku komunizmu w ówczesnej Czechosłowacji.

Verne Jules
Around the world in eighty days = W 80 dni dookoła świata : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-01-9

W jęz. ang. Klasyka w najlepszy wydaniu. Świetnie się czyta, przystępny i lekki język. Akcja powieści rozpoczyna się w Londynie, a później – no cóż – „dookoła świata”: Egipt, Indie, Japonia, USA. Główny bohater, introwertyczny, Philaes Fogg wiedzie samotne i niezwykle uporządkowane życie. Do czasu. Pewnego dnia zakłada się z kolegami o to, że w 80 dni objedzie świat dookoła. Wartość zakładu to 20 tys. ówczesnych funtów, czyli równowartość ok. 1,5 mln w czasach współczesnych. Czy mu się uda zwłaszcza kiedy zostaje podejrzany, że opuszczając Londyn, dokonał kradzieży na wielką skalę?

Verne Jules
Claudius Bombarnac : z notesu reportera
Ruda Śląska : Jamakasz, 2016
ISBN 978-83-64701-61-0

Claudius Bombarnac pracuje dla dziennika „XX Wiek”. Jego zadaniem jest sporządzenie wielkiego reportażu z podróży odbywanej trasą Wielkiej Kolei Transazjatyckiej, łączącej Rosję z Chinami. Przedsiębiorczy i pełen poczucia humoru dziennikarz obawia się, że na przestrzeni sześciu tysięcy mil podróż zapowiada się monotonnie i bez historii. Dlatego też stara się nawiązywać znajomości z najważniejszymi towarzyszami „szynowymi”, którzy bardzo różnią się pomiędzy sobą zarówno pochodzeniem, jak i charakterami.

Verne Jules
Dom parowy : podróż po północnych Indiach
Ruda Śląska : Jamakasz, 2016
ISBN 978-83-64701-63-4

W 1867 roku rząd angielski zostaje wzburzony ponownym pojawieniem się Nany Sahiba, dzikiego nababa odpowiedzialnego za masakrę w Cawnpore dziesięć lat wcześniej podczas powstania spahisów. Ta nowina odnawia ból pułkownika Munro, którego małżonka została zabita dokładnie w tym mieście, a nienawiść, którą odczuwa do Nany Sahiba popycha go do nieustannych poszukiwań tego łotra. Inżynier Banks, przyjaciel pułkownika, odkupuje od spadkobierców ekscentrycznego radży niezwykły pociąg drogowy, który on zbudował na zamówienie tego ostatniego: lokomotywa, ukryta w ogromnym stalowym słoniu, ciągnie dwa wagony w kształcie pagód. To w tym wygodnym „domu parowym”, dokonuje się podróż licząca ponad trzy tysiące kilometrów: z Kalkuty aż do podnóży Himalajów, a następnie schodzenie ku Bombajowi, do na drugim krańcu półwyspu. Maucler, młody francuski podróżnik, relacjonuje swoje wrażenia z drogi i opowiada o zdarzeniach, które niespodziewanie zdarzają się podczas tej bardzo długiej wycieczki: pożarze lasu, polowaniu na tygrysy atakujące kapitana Hoda, ataku na pociąg przez stado wściekłych słoni… W tym samym czasie, Nana Sahib wzbudza nowy bunt, który ma mu dać najwyższą władzę i próbuje zwabić pułkownika Munro w pułapkę.

Verne Jules
San Carlos i inne opowiadania
Ruda Śląska : Jamakasz, 2016
ISBN 978-83-64701-50-4

Banda kapitana San Carlosa przemyca tytoń z Hiszpanii do Francji. Kapitan chce dotrzeć do jezior d’Arastille i Grube. Tam planuje zgubić celników i tropiącego go brygadiera Francois Dubois, przeprawiając się statkiem niejakiego Cornedoux i niknąc w lasach Geret. Skryci w szczelinie między niedostępnymi skałami przemytnicy czekają na wysłanego na zwiady Jacopo. Zwiadowca dotarł do jezior, ale nie zdołał się spotkać z Cornedoux ze względu na obecność celników. Wraz z Jacopo zjawia się miejscowy wieśniak, który chce kupić od San Carlosa część kontrabandy.

Waniek Henryk
Obcy w kraju urodzenia
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2016
ISBN 978-83-655-580-60

Co spodziewa się znaleźć w Polsce późnych lat osiemdziesiątych młody dziennikarz niemiecki, urodzony na Górnym Śląsku, trochę zagubiony w swoim zawodzie? Gdyby nie to, że już sypią się gruzy i próchno, a komunizm dogorywa, można by powiedzieć, że trafił do kraju baśni. Ale choć nie zna słów, jakie kazał wykuć na swoim nagrobku Ks. dr Johann Dzierzon*, to na jego oczach z polskiego rumowiska wyłania się prawda.

Wedecki Witold
Wielki wśród Wielkich
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-944-8

Witold Wedecki prawie we wszystkich swoich książkach eksplorował świat Kresów, z których pochodzi, oraz Gliwic, w których mieszka od czasów młodości. Nie inaczej jest w „WIELKIM wśród WIELKICH”, chociaż jest to książka przede wszystkim o Polskim Papieżu, o jego śmierci. Przejmująca relacja jest mocno osadzona na tle problemów życia codziennego, Gliwic, emocji autora, a nawet tego, co wówczas działo się w polityce. Niezwykła jest też rozbudowana, baśniowa wizja przyjęcia Jana Pawła w Niebie.

Wells Herbert George
The time machine = Wehikuł czasu : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-14-9

W jęz. ang. Książka przedstawia wizję odległej o tysiące lat przyszłości. Cywilizacja zmierza ku zagładzie, a rasa ludzka uległa degeneracji. Książka opowiada historię młodego naukowca, którego marzeniem jest podróżowanie w czasie. Niestety gdy jego marzenie się spełnia nie trafia wcale do raju, tylko do świata niszczejącego i zmierzającego ku zagładzie.

Wells Herbert George
The war of the worlds = Wojna światów : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim. Book 1, The coming of the Martians
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-17-0

W jęz. ang. Książka, jako jedna z pierwszych, została zaliczona do nowopowstałego gatunku - science fiction. Akcja książki opisuje atak Marsjan na Ziemię. Najeźdźcy pragną opanować Ziemię, a ludzie są dla nich jedynie pożywieniem. Książka ukazuje różne zachowania ludzi w skrajnie przerażających warunkach, grożących globalnym unicestwieniem ludzkości. Powieść wyprzedająca swoją epokę, pierwszy raz ukazano wizję apokaliptycznej zagłady ludzkości.

Wells Herbert George
The war of the worlds = Wojna światów : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim. Book 2, The Earth under the Martians
Ruda Śląska : Wydawnictwo [ze słownikiem], 2016
ISBN 978-83-65646-18-7

Wojna światów to powieść Herberta George Wellsa opublikowana w 1898 roku. Książka, jako jedna z pierwszych, została zaliczona do nowopowstałego gatunku - science fiction. Akcja książki opisuje atak Marsjan na Ziemię. Najeźdźcy pragną opanować Ziemię, a ludzie są dla nich jedynie pożywieniem. Książka ukazuje różne zachowania ludzi w skrajnie przerażających warunkach, grożących globalnym unicestwieniem ludzkości. Powieść wyprzedająca swoją epokę, pierwszy raz ukazano wizję apokaliptycznej zagłady ludzkości.

Wieczorek Maria
Parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Katowicach-Piotrowicach
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2016
ISBN 978-83-63780-21-0

Kolejna publikacja poświęcona katowickim parafiom

Wilkoń Teresa
Kanony sztuki postępowej i jedynie słusznej : socrealizm w poezji polskiej
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-60781-80-7

Pierwsza wersja tej książki ukazała się w 1992 roku i nadal pozostaje jedyną publikacją o polskiej poezji socrealistycznej. Autorka zanalizowała w niej powstałe w tym okresie, ale dzisiaj trudno dostępne wiersze, świadectwa literackie (kulturowe) tamtej epoki, biorąc pod uwagę same teksty, a nie zawiłe motywy i okoliczności ich powstania. Wiele uwagi poświęca językowi interpretowanych utworów i stosowanym w socrealizmie konwencjom stylistycznym, pokazując w sposób klarowny, jak funkcjonował zniewolony umysł twórców socrealistycznych

Zaczkowska Anna
Cienie aryjskich przodków : mitologia polityczna w Rosji
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-30-930-1

„Wpływ ruchów neopogańskich na kulturę współczesnej Rosji wiąże się ze zmianami w sferze polityki, które nastąpi¬ły po upadku komunizmu. Społeczeństwo rosyjskie szukało nowych idei w miejsce skompromitowanych radzieckich mitów. Celem mojej pracy jest zbadanie współczesnej mi¬tologii politycznej w Rosji przede wszystkim na podstawie tekstów neopogańskich i oficjalnej ideologii, które stykają się, współtworząc kulturę popularną [...].” ze wstępu

Zieliński Marek
Piastowska Marta
Carole Benzaken : Mi'ma'amakim...
Katowice : Muzeum Śląskie, 2016
ISBN 978-83-62593-69-9

Katalog wystawy prezentowanej w Muzeum Śląskim w dniach 6 lutego – 6 sierpnia 2016 roku. Carole Benzaken przyjmując zaproszenie Muzeum Śląskiego do stworzenia wystawy w nurcie site specific art, zaprasza aby wraz z nią udać się w podróż w głąb ziemi, do wnętrza Śląska. Instalacja, która powstała w wyniku jej twórczej pasji, zakorzeniona jest w psalmach Dawidowych. Zakreśla nowe relacje pomiędzy słowem a obrazem, czasem a człowiekiem, cieniem a światłem, których wymowa wzmocniona zostaje przez zwielokrotnioną formę tego samego motywu wpisanego w ciągłość góra/dół. Ten rodzaj refleksji łączy się u Artystki z wymiarem horyzontalnym, którego znakiem jest wędrowanie oraz podróż.

Żelazny Krystian Zbigniew
Księstwo Siewierskie : prawo i ustrój a zakres suwerenności względem Korony Królestwa Polskiego
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2016
ISBN 978-83-7164-886-1

„Miasto Siewierz może poszczycić się ponad 900-letnią historią. Świadectwem wielowiekowych dziejów ziemi siewierskiej jest bogactwo kulturowe, mocno akcentowana tożsamość regionalna, a także zabytki, które zachowały się w naszym mieście. Siewierz na przestrzeni dziejów był miejscem wielu istotnych wydarzeń związanych z historią Polski. Niegdyś był stolicą Księstwa Siewierskiego, którego początki datuje się na 1312 rok, a które to w 1443 roku zostało zakupione przez biskupów krakowskich. [...] Wyjątkową spuściznę ziemi siewierskiej stanowi historia oraz ustrój, jaki w czasach niepodległości Księstwa tutaj funkcjonował. Właśnie te zagadnienia stały się przedmiotem badań naukowych Krystiana Żelaznego, przypominającego tym samym czasy świetności siewierskiej warowni.” Z przedmowy Zdzisława Banasia Burmistrza Miasta i Gminy Siewierz

Kazimierz Seko. Fotografia
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2017
ISBN 978-83-64356-24-7

Album zdjęć katowiczanina z wyboru, Kazimierza Seko, wybitnego fotoreportera związanego z prasą kraju i regionu, również z Dziennikiem Zachodnim. . Był znany jako pierwszy polski juror World Press Photo, a także mistrz młodego pokolenia fotoreporterów, z którymi dzielił się wiedzą jako szef Śląskiego Klubu Fotografii Prasowej.

Babauta Leo
Zen habits = Nawyki Zen : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Ze Słownikiem, 2017
ISBN 978-83-65646-27-9

Nawyków zwykle nie dostrzegamy. Niesłusznie, bo to one mają władzę nad naszym życiem. Napój wypijany o poranku, droga, jaką wracamy pracy, godzina, o której kładziemy się spać… O sile tych przyzwyczajeń przekonujemy się, gdy próbujemy je zmienić. O ich znaczeniu – gdy się to uda, a życie zaczyna układać się w zupełnie nowy wzór. Doświadczył tego Leo Babauta, dla którego zmiana jednego nawyku stała się początkiem egzystencji, którą wreszcie mógł uznać za szczęśliwą. W swojej książce udowadnia, że ogromny wpływ na własne życie mamy nie tylko poprzez fundamentalne wybory, ale także poprzez te, których dokonujemy codziennie. Jeśli dziś zaczniesz biegać, kto wie, gdzie będziesz za rok?

Montgomery Lucy Maud.
Anne of Green Gables = Ania z Zielonego Wzgórza : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Ze Słownikiem, 2017
ISBN 978-83-65646-25-5

W języku angielskim. Inteligentna, ale też uparta i impulsywna Ania nieustannie popada w kłopoty, a przefarbowanie znienawidzonych rudych włosów na kolor jeszcze mniej lubiany… to tylko jedna z mniej awanturniczych przygód. Czy mimo ciągłego zwracania na siebie uwagi, tak bardzo niepasującego do dziewiętnastowiecznego systemu wychowania, jej dobre i szczere serce zjedna sobie miłość mieszkańców miasteczka.

Adamczyk Andrzej
Dzieje parafii świętego Jacka w Radoszowach
Rydułtowy : Rzymskokatolicka Parafia p.w. św. Jacka ; Wodzisław Śląski : Galeria Tygiel Rozmaitości Ad-Art Julia Adamczyk, 2017
ISBN 978-83-936216-2-0

Monografia rydułtowskiej parafii p.w. św. Jacka. Jej autor czerpał wiadomości z Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach i Biblioteki Teologicznej Uniwersytetu Śląskiego. Zajrzał do kronik parafialnych ościennych parafii i spod jego pióra wyszła kolejna w jego dorobku praca naukowa.

Adamkiewicz Andrzej
Wiersze
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-935-6

Andrzej Adamkiewicz urodził się w 1958 roku. Chorzowianin. Współtworzył grupę poetycką „Monada” i był współautorem jej publikacji zbiorowych. Niniejszy tomik to debiut książkowy autora

Austen Jane
Pride and prejudice = Duma i uprzedzenia : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Ze Słownikiem, 2017
ISBN 978-83-65646-24-8

W języku angielskim. Rodzicom pięciu córek z pewnością nie brakuje problemów do rozwiązania. Nie inaczej było w Anglii, na przełomie XVIII i XIX wieku, gdy do ich zadań należało, między innymi, znalezienie odpowiednich mężów dla swych pociech. Jeśli w dodatku mieszkali na prowincji i nie posiadali okazałego majątku, sprawa komplikowała się jeszcze bardziej. W tej niełatwej sytuacji znaleźli się państwo Bennetowie, bohaterzy najsłynniejszej powieści Jane Austen. Matrymonialne perypetie rodziny ukazane są z dyskretnym, lecz znakomitym humorem, a umiejętność obserwacji ugruntowała wysoką pozycję autorki wśród najpoczytniejszych pisarzy na świecie.

Bańka Józef
Uczta cyfrowa : uczestników kongresu zwołanego do Wieży Babel w Sprawie cyfrowej nicości wiedzy
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-934-9

„Uczta cyfrowa” jest dziełem szczególnym. Czytana albo od początku do końca, albo przenosząc nas od fragmentów poszczególnych mów Faustów i Anhellich, do komentarzy osób siedzących przy stoliku, spełnia naturalne pragnienie Czytelnika, który – oczekując od Autora jednolitego tekstu – dostaje w hipertekście całości dzieła paletę przeróżnych wersji podobnych, lecz innych w gruncie rzeczy utworów. Bo w hipertekście literackim […] spełniają się – opisane tu bogatym językiem akademickim, ale i własnym – autorskie wizje ogrodów o rozwidlających się ścieżkach i labiryntach wokół Wieży Babel, materializujących się w wirtualne miasto cyfrowych „cudów”. Irracjonalne opisy cyfrowego miasta i żywe dialogi książki odbierają jej szczęśliwie nużący chwilami ciężar dzieła czysto naukowego, a sama Wieża Babel jawi się jako model możliwych cyfrowych światów, gdzie przyczyny – stając się matką skutków – żyją zbyt krótko, by można było je uchwycić i sprowadzić do roli zasad. […] .

Bara Dominika
Afy
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2017
ISBN 978-83-65300-09-6

Okres tużpowojenny na Górnym Śląsku to czas, gdy zniszczono wiele tożsamości regionalnych. Przejmowanie przez władze komunistyczne niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i umieszczanie w nich wszelkiej maści kolaborantów, etnicznych Niemców, przeciwników nowotworzonego ustroju czy jeńców wojennych po dzień dzisiejszy budzi ogromne kontrowersje. Kategoria więźniów określana zgodnie z dekretem sierpniowym „nazistowsko-hitlerowskimi kolaborantami i zdrajcami narodu polskiego” była bowiem bardzo pojemna. Na Śląsku sięgnięto do rezerwuaru „tutejszych”, tych samych, którym polskie władze podziemne czy kościelne zalecały przyjmowanie bez protestu wpisów na niemiecką listę narodowościową (DVL) w celu ochrony przed wysiedleniami i szykanami. Ci, którzy zostali wtłoczeni w te ramy po dzień dzisiejszy czekają na uznanie ich krzywd. O takich ludziach pisze w swojej powieści Dominika Bara.

Barciak Antoni (red.)
Założyciele miasta oraz mecenasi nauki, kultury i sztuki w dziejach Katowic
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2017
ISBN 978-83-64356-22-3

Materiały z Katowickiej Konferencji Naukowej, 7-8 września 2016 r. Zawiera min. : Ewa Chojecka Tadeusz Dobrowolski widziany dzisiaj. Zdzisław Jedynak Katowickie „prawem i lewem” – zmagania miejscowych osobistości w procesie kształtowania się administracji miejskiej w latach 1862-1872. Przemysław Piwowarczyk Mecenat obywatelski w świetle inskrypcji z katowickich kościołów. Irena Kontny Mecenat artystyczny księdza Emila Szramka. Mirosław Węcki Losy górnośląskiego kompozytora Fritza Lubricha podczas II wojny światowej. Jadwiga Lipońska-Sajdak Mecenasi Muzeum Historii Katowic. Katarzyna Tałuć Paweł Musioł – mecenas młodych literatów. Andrzej Sznajder Katowicka cenzura wobec nauki, kultury i sztuki. Zawiera również zapis panelu dyskusyjnego na temat: Założyciele miasta oraz mecenasi nauki, kultury i sztuki w dziejach Katowic

Baron Jan (oprac.)
Musialik Anna (oprac.)
Komedie jednoaktowe
Katowice : Biblioteka Śląska, 2017
ISBN 978-83-64210-39-6

Pierwszy tom serii Komedie z Biblioteki Teatru Lwowskiego zawiera edycje ośmiu sztuk jednoaktowych (Sen na jawie Franciszka Ksawerego Godebskiego, W Krynicy Alberta Wilczyńskiego, Śmierć i żona od Boga przeznaczona Jana Aleksandra Fredry, Lew sejmowyi Sen Leona Madejskiego, Powołanie Félixa Galipaux, Gdyby nie prezes! Aurelego Urbańskiego oraz Cudowna kuracja Ireny Mrozowickiej) z unikatowego zbioru egzemplarzy teatralnych, który trafił do Katowic w 1945 r. wraz z ekspatriowanym ze Lwowa zespołem teatru polskiego. Znaczna część prezentowanych sztuk to teksty unikatowe – znane z jednego przekazu rękopiśmiennego z lwowskiej kolekcji i wcześniej niedrukowane. Publikacja finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2015–2018.

Bartos Ewa (red.)
Kisiel Marian (red.)
Światy poetyckie Tadeusza Sławka
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-952-3

Od Redaktorów 5 grudnia 2016 roku Tadeusz Sławek obchodził 70. urodzi¬ny. Fakt ten uznaliśmy za dobry pretekst, aby porozmawiać o poezji, od której zaczęła się droga literacka autora Rozmowy. Literacka w tym znaczeniu, że zadomowiona w świecie głosu, słowa, znaczeń ich śladów. Chcieliśmy jednocześnie, by rozmo¬wa o poezji stała się rozmową o obecności w poezji – również na Górnym Śląsku. Jak sięokazało, linie rozumowań biegły różnymi szlakami, dlatego pisząc o poezji, autorzy wystąpień odwoływali się też do innych form pisarstwa Jubilata: jego eseistyki, prac literaturoznawczych, szkiców z pogranicza literatury, filozofii i teologii. W intelektualnej debacie poezja była jednym z głosów, pośród innych głosów – równorzędnym, a może i najważniejszym. Sympozjum naukowe odbyło się w Centrum Edukacji Kulturalnej w Czerwionce-Leszczynach, a współorganizatorem spotkania był Zakład Literatury Współ-czesnej Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego Uniwersytetu Śląskiego. Wygłoszone referaty zło¬żyły się na wielokrotny portret poety, a dopełnione o szkice inne, tworzą niniejszą książkę

Bazielich Barbara
Z bliska i z oddali : stroje ludowe na Śląsku
Katowice : Muzeum Śląskie, 2017
ISBN 9788362593910

Stroje ludowe to nie tylko sam ich wygląd i kompozycja poszczególnych części, ich forma i konstrukcja, krój, sposób szycia, materiały, ozdoby, ale także historia, zmienność w czasie i przyczyny tych zmian, zachowane archaizmy i ich geneza, nazewnictwo, zróżnicowana funkcja – od najprostszej podstawowej o znaczeniu somatycznym do społecznej, obrzędowej, wierzeniowo-magicznej, nawet politycznej czy znaczeniowo-semiotycznej. To także sprawy podobieństw i różnic w stosunku do strojów bliższych i dalszych sąsiadów, wzajemnego oddziaływania, zapożyczeń, mody, wykonawców, ośrodków produkcji i zbytu oraz wiele innych zagadnień, które wzajemnie z siebie wynikają, uzupełniają się i wiążą z jeszcze szerszą problematyką prowadzącą do roli i znaczenia tych zjawisk w kształtowaniu się kultury narodowej. [„Słowo wstępne”]

Benigier Jan
Wystyrk-Benigier Barbara
Mecner Krzysztof
Niebieska miłość
Ruda Śląska : "Benigier Media" Oficyna Wydawniczo-Usługowa, 2017
ISBN 978-83-939163-3-7

Bogato ilustrowany kolorowymi fotografiami album Niebieska miłość przypomina wielkie czasy chorzowskiego Ruchu. Napastnik Jan Benigier przedstawia w nim kulisy klubu z Cichej w latach 70. W tym czasie o sile Niebieskich stanowili tacy zawodnicy jak Bronisław Bula, Zygmunt Maszczyk i Joachim Marx. Autor książki jest srebrnym medalistą olimpijskim z Montrealu. Ponadto Jan Benigier zdobył z Ruchem Chorzów trzy mistrzostwa Polski oraz Puchar Polski

Bębnik Grzegorz
W stronę wojny : Gliwice 1939.. Wyd. 2
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2017
ISBN 978-83-89856-69-2

Książka autorstwa Grzegorza Bębnika przynosi cenny, bo oparty na szczegółowych badaniach źródłowych obraz miasta w momencie przełomu – „końcu pokoju – początku wojny”. Publikacja przybliża sytuację miasta w przededniu wojny i w pierwszych miesiącach trwającego konfliktu. Nazyfikacja i ujednolicenie wszystkich niemal dziedzin życia, nachalne wciskanie się narodowosocjalistycznej ideologii w codzienność każdego mieszkańca, wykluczenie z obrębu niemieckiej Volksgemeinschaftgliwickich Żydów, represje wobec żyjących w mieście Polaków, zaś na dalszym planie – ograniczenia w indywidualnej konsumpcji, przedstawiane nieodmiennie jako patriotyczny obowiązek. Osobny rozdział poświęcony został dziejom gliwickiej SA; nie tylko z racji roli, jaką odegrała ona we wrześniowych wydarzeniach, ale też dlatego, że dotychczas informacje na temat tej organizacji, skupiającej (oraz, co za tym idzie, socjalizującej) w swych szeregach sporą część ówczesnej męskiej populacji są w najlepszym razie szczątkowe.

Biela Bogdan
Nowa ewangelizacja w archidiecezji katowickiej
Katowice : Księgarnia św. Jacka ; Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, 2017
ISBN 978-83-8099-005-0

Nowa ewangelizacja w archidiecezji katowickiej Kościół w Polsce i poszczególne polskie diecezje podejmują od wielu lat różnorakie działania ewangelizacyjne na płaszczyźnie instytucjonalnej, parafialnej, ponadparafialnej oraz w ramach stowarzyszeń, ruchów i wspólnot odnowy Kościoła. Przedstawiana publikacja prezentuje owe działania podejmowane przez duchownych oraz wiernych świeckich w archidiecezji katowickiej. Stanowi ona niejako dopełnienie dwóch poprzednich opracowań: Nowa ewangelizacja wyzwaniem dla Kościoła w Polsce oraz Pastoralne nawrócenie w teorii i praktyce parafialnej. Prezentowana publikacja przedstawia inicjatywy ewangelizacyjne ukazując, że możliwe jest różnorodne zaangażowanie duszpasterskie i że Kościół jest wspólnotą żywą, która działa na różnych polach. Wiele z zaprezentowanych tu inicjatyw przynosi owoce, z których mogą korzystać wszyscy, którym leży na sercu misyjny nakaz Chrystusa.

Bilski Mariusz
Psalmy : 1-50
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2017
ISBN 978-83-8099-012-8

Wiersze Mariusza Bilskiego to poetycki komentarz do Księgi Psalmów 1-50. Autor tak pisze o nich: „Owe teksty są ostatecznie moim – autorskim, osobistym – wyznaniem wiary; sposobem na życie we współpracy z Bożym Słowem. To wędrówka serca zdradzonego, zaniedbanego, oszukanego często przez mu najbliższych. To serce osierocone. Dzisiaj owo serce głośno krzyczy, wyje z bólu, domagając się prawa do szukania pasji, pomysłu na siebie, miłości i siły, by stawać się płodnym... To osierocone serce wrzeszczy: …gdzie jesteś, Tatusiu? …wciągnij moje truchło do Twego namiotu, a będę żył…! Daj mi oglądać tylko Twoje plecy, a będę pewny naszej drogi… Owe psalmy to podróż od życiowego sierocińca do domu Boga Ojca, w Jezusie Chrystusie, który szuka każdego z nas. On w Chrystusie stał się Bogiem z nami, byśmy byli przeświadczeni o Jego Ojcowskiej miłości, trosce i pasji wobec każdego z nas” (fragm. Wstępu)

Bogdan Mirosław
Aktualność funkcji architektury świątyni gotyckiej
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-961-5

Książka prezentuje aktualność funkcji architektury świątyni gotyckiej jako syntezę architektury i liturgii istniejącej obecnie w przestrzeniach gotyckich. Dla wytłumaczenia aktualności funkcji w architekturze świątyni gotyckiej, często opisuje się i eksponuje ilustracyjnie wnętrza starych kościołów, które są odnawiane liturgicznie po II Soborze Watykańskim (1962—1965).

Boussenard Louis-Henri
Pomścić ojca
Ruda Śląska : Jamakasz, 2017
ISBN 978-83- 647019-24 (cz. 1). – ISBN 978-83-6470191- 7 całość.

Pierwsza część cyklu: "Piekielny Wąwóz". Kanada rok 1885. Podczas powstania Metysów przeciw Anglikom niewielkie Batoche pada na skutek zdrady sklepikarza Toussainta Leboeufa. Z jego ręki ginie Baptiste, jeden z dowódców oblężonych. Umierając, Baptiste nakazuje synom, by odnaleźli Toussainta, pomścili ojca i odzyskali dziesięć tysięcy dolarów powierzonych zdrajcy

Boussenard Louis-Henri
W Górach Skalistych
Ruda Śląska : Jamakasz, 2017
ISBN 978-83-6470193-1 (cz. 2). – ISBN 978-83-6470191-7 całość.

Druga część cyklu: "Piekielny Wąwóz". Anglik sir Georges Leslie wybiera się w Góry Skaliste, by upolować bighorna, co pozwoli rozstrzygnąć zakład, czy bighorn jest baranem, czy kozłem. Tuż przed wyjazdem dowiaduje się, że jest zrujnowany, więc przy okazji zamierza się w Ameryce ponownie dorobić. Jego brat, gubernator porucznik regionu Cariboo, wyposaża wyprawę sir Georges’a i mianuje go inspektorem złotonośnych placerów. Jako przewodnika poleca mu Perrota, wuja Jeana, Jacques’a i François.

Bratkowski Przemysław (red.)
Lis Remigiusz (red.)
Szulc Marek (red.)
Cyfrowa pamięć regionu : 10 lat Śląskiej Biblioteki Cyfrowej
Katowice : Biblioteka Śląska, 2017
ISBN 978-83-64210-41-9

Publikacja jubileuszowa wydana z okazji dziesięciolecia istnienia Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.

Brząkalik Piotr
Droga krzyżowa w kościele Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Katowicach
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2017
ISBN 978-83-8099-019-7

Rozważania religijne ks. Piotra Brząkalika nt Drogi Krzyżowej

Buchner Helena
Dzieci Hanyski. Wyd. 2
Kotórz Mały : Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ; Opole : Silesia Progress, 2017
ISBN 978-83-65558-10-7

Kontynuacja losów bohaterów znanych już czytelnikowi z książki "Hanyska". „Znów odnajdziecie w mojej książce siebie, swoje sympatie i antypatie, swoich przyjaciół i nieprzyjaciół. Powrócicie na chwilę do pięknych lat młodości, które nie zawsze były piękne, które dla nas autochtonów, Ślązaków, Niemców były trudne. Bardzo trudne. Zaś Wy, młodzi, poznacie, jak się Waszym Rodzicom wtedy żyło.” – z przedmowy Autorki.

Buchta Roman
Mistagogia w polskiej refleksji i praktyce katechetyczno-duszpasterskiej po II Soborze Watykańskim
Katowice : Księgarnia św. Jacka ; Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, 2017
ISBN 978-83-8099-017-3

Ze wstępu „Kluczowym dla wyznaczenia obszaru badań niniejszej monografii jest wyjaśnienie użytego w tytule pracy określenia „katechetyczno-duszpasterski”. W posynodalnej adhortacji apostolskiej Catechesi tradendae zawarte jest nauczanie o konieczności katechezy w szerszym znaczeniu, podejmowanej dla dojrzałości i umocnienia wiary. Nie rezygnując z właściwego tradycyjnej katechezie wymiaru nauczania, katecheza o charakterze duszpasterskim znacznie je przewyższa (CT 25). Wynika to z faktu, że ma ona na celu nie jedynie przekaz wiedzy religijnej, lecz kształtowanie prawdziwej mentalności wiary, istotnej dla życia chrześcijańskiego w konkretnych sytuacjach jednostek i społeczeństwa. […]. Katecheza rozumiana w ujęciu duszpasterskim jest także formacją do życia eklezjalnego, które ze wspólnoty wierzących w Chrystusa czyni communio prawdy, miłości i życia . Taki sposób rozumienia katechezy uzasadnia kierunek podejmowanych w rozprawie analiz.”

Buczyński Jerzy
Czaszka wilkołaka czyli Ucieszne przygody śląskich wilkołaków
Kotórz Mały : Silesia Progress, 2017
ISBN 978-83-65558-17-6

W raciborskim lesie, na polanie, na której rozlewa się obszerny staw, wilkołak-kobieta zostaje rozszarpany przez watahę wilków. Wiele lat później, w czasach już współczesnych, dwaj emerytowani górnicy, podczas grzybobrania, odpoczywają na owej polanie. Kąpią się w stawie, w którym nieoczekiwanie znajdują tajemniczą czaszkę. Mężczyźni nawet nie podejrzewają, że ta nader dziwnie wyglądająca czaszka, w najbliższych tygodniach drastycznie zmieni ich życie...W kilka dni później w lesie i okolicznych wioskach nagle pojawiają się dwa... wilkołaki! Następuje ciąg mrożących krew w żyłach, ale zarazem i ...zabawnych, wydarzeń.

Bylok Felicjan
Swadźba Urszula
Walczak-Duraj Danuta
Praca i konsumpcja w perspektywie tworzenia ładu aksjonormatywnego . Wyd. 2
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83--7164-970-7

Główna teza niniejszego opracowania odnosi się do stwierdzenia, że dwie wiodące i dominujące ideologie, wokół których buduje się rozważania na temat tożsamości współczesnych społeczeństw funkcjonujących w logice demokracji liberalnej : praca i konsumpcja, nie spełniają swoich oczekiwanych funkcji. Na ogół przyjmuje się, że ideologia pracy i bazujący na niej proces tworzenia grup etosowych wypierana jest przede wszystkim przez ideologię konsumpcji, która ze względu na swą istotę nie posiada wystarczających przesłanek ku temu, by stanowić, tak jak praca, podstawę normotwórczych procesów i zjawisk społecznych, stanowiących podstawę do podtrzymywania lub, tak jak to ma miejsce w Polsce po okresie zmiany systemowej w 1989 r., do redefiniowania starego ładu aksjonormatywnego lub też, w niektórych jego szczegółowych odsłonach, do tworzenia nowego ładu, opartego na odmiennej logice działania społecznego.

Czaplicki Bronisław
Ksiądz Franciszek Ścigała (1882-1940)
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2017
ISBN 978-83-8099-009-8

Biografia proboszcza parafii bogucickiej

Dickens Charles
Godniŏ Pieśń
Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2017
ISBN 978-83-65558-16-9

"Godniŏ pieśń" to śląski przekład klasycznego dzieła bożonarodzeniowego Charlesa Dickensa "A Christmas Carol" (pol. "Opowieść wigilijna") dokonany przez Grzegorza Kulika, który tłumaczył także "Dracha" Szczepana Twardocha. Książka ilustrowana jest obrazkami Johna Leecha z pierwszego angielskiego wydania z 1843 roku.

Długajczyk Edward
Parys Paweł
Archiwum Powstań Śląskich. Seria 1, Okres pierwszego powstania 1919 roku. T. 1
Katowice : Muzeum Śląskie, 2017
ISBN 9788362593996

Publikacja jest początkiem I serii poświęconej powstaniom śląskim. Poszczególne rozdziały dokumentują jednostki organizacyjne w ramach danego pułku czy oddziału. Poza najliczniej występującymi spisami zamieszczono archiwalne meldunki, zawiadomienia, rozkazy, raporty czy inne dokumenty źródłowe, pozyskane także we współpracy z Instytutem Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku oraz Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie.

Dumas (ojciec) Aleksander
Biali i niebiescy. T. 1
Ruda Śląska : Jamakasz, 2017
ISBN 978-83-6575308-3 (t. 1). – ISBN 978-83-6575307-6 (całość).

"Biali i niebiescy” są tekstem odległym stylistycznie od takich najsłynniejszych powieści Dumasa jak Trzej muszkieterowie czy Hrabia Monte Cristo. Jest to bowiem nie tyle powieść historyczna, ile fabularyzowany reportaż – beletryzowana historia, jak ją określił sam autor. Przez karty powieści płynie fala postaci: zwycięskich i przegranych generałów, dzielnych oficerów, prostych żołnierzy, fanatycznych ideowców, rojalistów, spiskowców, a słuszność i błąd, szlachetność i małość bywają udziałem wszystkich stron tragicznych konfliktów wstrząsających Francją. Do takich postaci należy polski uchodźca, były żołnierz Kościuszki, któremu udało się przedostać do Francji, gdzie kontynuuje walkę z zaborcą jako wywiadowca generała Pichegru. Stopniowo na centralną postać wyrasta Napoleon Bonaparte, a głównym tematem stają się początki kariery wielkiego wodza. Toteż powieść „Biali i niebiescy” zwykło się uważać za pierwszą pozycję Dumasowego cyklu napoleońskiego. Jego kontynuacją są powieści Towarzysze Jehu i Kawaler de Sainte-Hermine, nad którą pisarz pracował do końca życia.

Dumas (ojciec) Aleksander
Biali i niebiescy. T. 2
Ruda Śląska : Jamakasz, 2017
ISBN 978-83-6575309-0 (t. 2). – ISBN 978-83-6575307-6 (całość)

Kontynuacja tomu pierwszego

Dzióbek Michał
Ewangelicy w Katowicach : przewodnik
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2017
ISBN 978-83-64356-23-0

Ta popularna publikacja wydana została w jubileuszowym dla kościołów protestanckim roku – roku pięćsetlecia reformacji. Publikacja składa się z trzech części. W części pierwszej przedstawiono dziejami protestantyzmu od 1517 roku z naciskiem na Śląsk i szczególnym uwzględnieniem Katowic. Uwzględniony został wątek narodowościowy ewangelików - wyznawcami byli zarówno niemiecko jak i polskojęzyczni wyznawcy. Zarówno jedni jak i drudzy w różnych momentach Historii budowali ewangelicką tożsamość miasta. W części drugiej czytelnikowi zaproponowane zostały zabytki i miejsca związane z katowickimi ewangelikami. Obiekty i miejsca zostały szczegółowo opisane. Część trzecia stanowi leksykon ważnych dla Katowic postaci wyznania ewangelickiego

Dziurok Adam (red.)
Link Bernard (red.)
Górny Śląsk w Polsce Ludowej. T. 2, Przywódcy, bohaterowie, wrogowie
Katowice : Instytut Pamięci Narodowej ; Opole : Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski, 2017
ISBN 978-83-8098-408-0. - ISBN 978-83-7126-335-4

Seria „Górny Śląsk w Polsce Ludowej”, ukazująca się pod red. Adama Dziuroka i Bernarda Linka stanowi próbę syntetycznego i przystępnego opracowania różnych aspektów najnowszych dziejów regionu. Drugi tom nosi podtytuł „Przywódcy – bohaterowie – wrogowie” i zawiera czternaście esejów historycznych, poświęconych osobistościom powojennego życia społecznego, podzielonych na trzy tytułowe grupy.

Fast Piotr (red.)
Świat za tekstem
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-956-1

Ze wstępu Książka ta dedykowana jest Panu Profesorowi Henrykowi Fontańskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy Jego urodzin. Jest ona wyrazem szacunku i sympatii środowiska naukowego dla tego cenionego uczonego, wybitnego rusycysty, znawcy i badacza języka łemkowskiego, a także powszechnie lubianego człowieka. Tak piękny Jubileusz motywuje do podjęcia próby bilansu. Tom zawiera więc prezentację działalności naukowej Jubilata, a także bibliografię Jego prac, spośród których wiele zapewniło Mu trwałe miejsce wśród wybitnych polskich językoznawców. W tomie znalazło się trzydzieści osiem publikacji dedykowa¬nych Panu Profesorowi. Są wśród nich nie tylko rozprawy nauko¬we, ale też eseje i wspomnienia. Ich autorami są Jego przyjaciele, współpracownicy i uczniowie. W imieniu szerokiego grona autorów tego tomu, współpracow¬ników z Zakładu Językoznawstwa Konfrontatywnego i Transla¬toryki składamy Panu Profesorowi najserdeczniejsze życzenia

Fitzgerald F. Scott
The great Gatsby = Wielki Gatsby : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Ze Słownikiem, 2017
ISBN 978-83-65646-26-2

Lata dwudzieste XX wieku to jeden z najbarwniejszych okresów w historii Stanów Zjednoczonych Ameryki. Jazz, rozluźnienie moralnych więzów, prohibicja, blichtr życia socjety… W tym świecie żyje też Gatsby, elegancki, intrygujący i bogaty mężczyzna. Powoli odkrywamy jego tajemniczą przeszłość i obserwujemy pierwsze - od pięciu lat - spotkanie z Daisy, dawną ukochaną.

Galopin Arnould
Doktor Omega : fantastyczne przygody trzech Francuzów na Marsie
Ruda Śląska : Jamakasz, 2017
ISBN 978-83-6470177-1

Denis Borel, narrator powieści, otrzymawszy spadek, wyniósł się z Paryża na prowincję. Wiedzie samotnicze z wyboru życie, oddając się grze na skrzypcach. Przypadkowo poznaje doktora Omegę, odkrywcę repulsitu, metalu, który wbrew prawu powszechnego ciążenia nie jest przyciągany przez inne ciała, ale przeciwnie – odpychany. Wykorzystując swe odkrycie, doktor planuje skonstruować pojazd kosmiczny i polecieć na Marsa. Zafascynowany odkryciem i osobowością starego uczonego, Denis przystaje na propozycję wzięcia udziału w wyprawie z Omegą i jego służącym Fredem

Gierlotka Stefan
Podlesie Śląskie : monografia dziejów dzielnic Katowic: Podlesie, Zarzecze, Kostuchna
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-933-2

Podlesie bogate jest w zasoby naturalne i urodzajną glebę, a przede wszystkim w ludzi pracowitych i miłujących mocno swoje strony. Z dawien dawna gmina ta słynęła z wzorowo prowadzonych gospodarstw rolnych i stawów hodowlanych. Rozwijający się w okresie międzywojennym w okolicy przemysł nie zdominował charakteru Podlesia. Swoisty koloryt lokalny nadawały działające towarzystwa kulturalne i oświatowe. W ciągu ostatniego półwiecza zmieniło się wiele. Inny jest obraz miejscowości, jej mieszkańców, ich potrzeb i dążeń, a nade wszystko tempo życia. Obowiązkiem obecnego pokolenia żyjącego na tej ziemi jest jej poznanie, odkrycie zasług jej wybitnych postaci, przypominanie ich, aby do reszty nie pogrążyły się w niepamięci. Pamięć lat minionych niech będzie uzasadnionym powodem do dumy, że urodziliśmy się tutaj lub losy uczyniły nas mieszkańcami tej ziemi.

Giszter Elżbieta (red.)
Rozmowy oniryczne. Witold Skrzypek : rysunek
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2017
ISBN 978-83-64356-21-6

Katalog wystawy prezentującej prace artysty, przedstawiające rzeczywistość na wzór marzenia sennego.

Gojniczek Wacław (red.)
Kaczmarek Ryszard (red.)
500 lat Reformacji na Górnym Śląsku
Katowice : Biblioteka Śląska, 2017
ISBN 978-83-64210-45-7

Książka jest pracą zbiorową, poszczególne rozdziały dotyczą różnych aspektów życia kościelnego, społecznego, gospodarczego i kulturowego wspólnot ewangelickich na Górnym Śląsku. Praca obejmuje okres od wystąpienia Marcina Lutra na początku XVI wieku do czasów współczesnych. Podczas gdy Śląsk Cieszyński doczekał się już wielu opracowań, nawet monograficznych, to dla pozostałej części Górnego Śląska brakuje takich publikacji. Recenzowana praca ma ambicję być opracowaniem przystępnym w odbiorze, czemu służy bardzo bogaty materiał ilustracyjny (z recenzji wydawniczej dr. hab. Jana Szturca).

Grochowska Beata
Jaroszek i duch starej kopalni
Katowice : Muzeum Śląskie, 2017
ISBN 9788362593880

W ogromnym, nowoczesnym gmachu Muzeum, gdy wszystkie dzieła sztuki zostają przewiezione, a długie korytarze magazynów pustoszeją, bohater spotyka Skarbnika, który opowiada małemu skrzatowi o kopalni „Katowice”, dawniej mieszczącej się właśnie w tym miejscu. Wspólnie przenoszą się w czasie, aby przyjrzeć się ciężkiej pracy górników. Oglądają długie, ciemne szyby i chodniki pod ziemią oraz pomieszczenia i warsztaty znajdujące się na powierzchni, podziwiają maszyny, podróżują w szoli. Zawsze gadatliwy i ciekawy świata Jaroszek dowiaduje się m.in. jak pomagały w kopalni kanarki i na czym polegała trudna i ważna praca pokutników. Również w tej części przygód Jaroszka zamieszczony został słowniczek gwary śląskiej, tym razem związanej z kopalnią.

Gruszka-Zych Barbara
Samo święto : wybór wierszy miłosnych
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-6078-197-5

Poetka i dziennikarka. Wydała kilkanaście zbiorów wierszy. W 2015 roku została uhonorowana nagrodą ks. Jana Twardowskiego. Jej wiersze były tłumaczone na język litewski, rosyjski, ukraiński, białoruski, francuski, bułgarski, niemiecki, czeski, węgierski, włoski, serbski, rumuński, angielski, arabski. Jest autorką dwóch zbiorów reportaży oraz książek wspomnieniowych o Czesławie Miłoszu i Wojciechu Kilarze.

Grzegorczyk Joanna
Cōż te Lytki wyrobiajōm : II tajla bucha Kej niy urok to utropa
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2017
ISBN 978-83-60540-35-0

Grzegorek Grzegorz (red.)
Kopalnie i Huty Katowic
Katowice : Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2017
ISBN 978-83-63780-23-4

Album, który w istocie jest monografią tytułowych gałęzi przemysłu w Katowicach, pokazjue i opisuje jak bardzo poszczególne kopalnie i huty były ważne dla miast, w jego nie tak dawnej przeszłości, a jego nie tak dawnwj przeszłości, a więc dla rodziców, dziadków i pradziadków dzisiejszych Czytelniczek i Cztelników

Hojka Zbigniew (oprac.)
Kurek Jacek (oprac.)
Piontek Anna (oprac.)
Powiedz im, że o nich nie zapomniałem : błogosławiony Józef Czempiel (1883-1942)
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2017
ISBN 978-83-8099-003-6

W 75. rocznicę męczeńskiej śmierci bł. ks. Józefa Czempiela ukazuje się wybór tekstów źródłowych w opracowaniu Zbigniewa Hojki, Jacka Kurka i Anny Piontek. Publikacja wydana została jako 15 tom redagowanej przez ks. Jerzego Myszora serii „Źródła do Dziejów Kościoła Katolickiego na Górnym Śląsku”. W wyborze źródeł opublikowane i opracowane zostały m.in. doniesienia i publikacje prasowe charakteryzujące działalność ks. Czempiela, listy obozowe, teksty autorstwa błogosławionego, dokumenty ukazujące życie parafialne w międzywojennych Wielkich Hajdukach, wspomnienia, a także kilkadziesiąt fotografii. Książka ukazuje się 20 lat po biografii Śląski Machabeusz. Ksiądz Józef Czempiel i jego parafia i stanowi znaczące uzupełnienie naszej wiedzy o śląskim męczenniku.

Imiołczyk Ewelina
Rycerzem być! czyli O tym jak książę Konrad pod Grunwald pojechał
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2017
ISBN 978-83-88880-87-2

Z książeczki dzieci dowiedzą się m.in., kim byli rycerze, czym się charakteryzowali, jakie mieli ideały. Czytając o paziach i giermkach, poznają kolejne stopnie wtajemniczenia w zawód rycerski, zobaczą rodzaje broni i elementy ubioru rycerskiego, a także wyposażenie walczących mieszczan i chłopów. Dowiedzą się w końcu, kim był Konrad VII Biały i jak to się stało, że wziął udział w bitwie pod Grunwaldem oraz czym w ogóle była wielka wojna z Zakonem Krzyżackim. Kolorowe ilustracje, dostosowany do dzieci język i zadania z pewnością zainteresują najmłodszych zwiedzających.

Imiołczyk Ewelina
Kawka Wojciech
Ślązacy pod Grunwaldem : rekonstrukcje przeszłości : katalog wystawy
Bytom : Muzeum Górnośląskie, 2017
ISBN 978-83-88880-84-1

Katalog wystawy Wystawa Ślązacy pod Grunwaldem otwiera cykl ekspozycji archeologicznych pod wspólnym tytułem Rekonstrukcje przeszłości. Ukazuje w nowym świetle jedną z najważniejszych bitew w polskiej historii – bitwę pod Grunwaldem, poruszając kwestię udziału części rycerstwa śląskiego po stronie krzyżackiej. Na czele Ślązaków walczących w bitwie stanął książę Konrad VII Biały, postawiony przed dramatycznym wyborem między rycerskimi ideałami a politycznymi rozgrywkami. U jego boku stawili się przedstawiciele znamienitych śląskich rodów – jedni kierowani lojalnością wobec suwerena, inni skuszeni wizją bogactwa i chwały. Szeregi Zakonu zasilili m.in. Kaspar von Niebelschütz, Hans/Hannus von Tader czy Dietrich von Kottulin. Na wystawie Ślązacy pod Grunwaldem zaprezentowano interesujący zbiór około 80 zabytków z późnego średniowiecza (XIV–XV w.), w większości stanowiący kolekcję Muzeum Górnośląskiego.

Jarczewski Andrzej
Prawda po epoce post-truth
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83--7164-955-4

Do filozofii czasownikowej dochodzę nie od strony sporu o uniwersalia, ale od automatyki (tzn. logiki), analizy matematycznej, fizyki kwantowej, językoznawstwa i... więziennictwa. A szedłem labiryntami, wymagającymi codziennego wyboru drogi na licznych rozstajach prawdy, dobra i piękna poprzez studiowanie dzieł wielkich filozofów, ale także przez uważne uczestniczenie w inspirujących przygodach epoki eutanazji prawdy i jej... reanimacji? Andrzej Jarczewski

Kafka Franz
Metamorphosis = Przemiana : z podręcznym słownikiem angielsko-polskim
Ruda Śląska : Ze Słownikiem, 2017
ISBN 978-83-65646-29-3

W języku angielskim. Gregor Samsa budzi się pewnego poranka i stwierdza, że zamienił się w olbrzymiego robaka. Poczucie bezsilności i wyobcowania jednostki, brak emocjonalnych więzi międzyludzkich, potrzeba obrony przed tym, co zastajemy i w jakich ramach zostajemy uwięzieni - tym wszystkim jest „Przemiana” i jej ponadczasowość. Lektura dla tych, dla których książka jest odbiciem świata, ale widzianym w pękniętym lustrze.

Kamusella Tomasz
Język śląski, naród śląski : więcej faktów, mniej mitów = The Silesian language and nation : more facts, fewer myths = Ślōnsko godka a ślōnsko nacyjo : wincyj faktōw, myni mitōw
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2017
ISBN 978-83-65300-10-2

Zbiór artykułów na temat języka śląskiego, narodowości śląskiej i nie tylko.

Kapłanek Andrzej
Gizdy.
Czerwionka-Leszczyny : Agencja Reklamowo-Wydawnicza "Vectra", 2017
ISBN 978-83-60891-98-8

Od autora - "Gizdy" – kolejna moja książka, której akcja toczy się na Śląsku. Problemy, z jakimi boryka się czwórka głównych bohaterów, nie różnią się od tych, które dotknęły wszystkich mieszkańców kraju położonego między Odrą a Bugiem. Ostatnie ćwierćwiecze zostawiło w pamięci Polaków ekscytujące i straszne ślady. Wiedza o działalności niektórych instytucji państwowych, które powołane do egzekwowania prawa, same stawiały się ponad prawem, zdemolowały naszą wiarę w człowieka. Na szczęście nie odebrały nadziei, że można odbudować i przywrócić szlachetne wartości. Dlatego pokazując rozmiar wykreowanych w przeszłości patologii, mam nadzieję, że kolejne pokolenie uchroni się przed powielaniem naszych błędów. Mołczanje znak sogłasija – mawiają Rosjanie. Nie wolno milczeć, jeśli dotknęliśmy zła, jeśli chcemy stworzyć lepszy świat, zbudować piękniejszą Polskę.”

Kasprowska-Jarczyk Marta
Książka. Radio. Teatr. Wokół pasji i zainteresowań Ernesta Farnika
Katowice : Biblioteka Śląska, 2017
ISBN 978-83-64210-37-2

Omówienie trzech wielkich pasji Ernesta Farnika, jakimi wydają się książki, radio i teatr, to główne zamierzenie autorki. Zrekonstruowanie i scharakteryzowanie prywatnej biblioteki profesora Gimnazjum Polskiego w Cieszynie pozwoli zapoznać się z jego zainteresowaniami czytelniczymi i umożliwi poznanie kręgów towarzyskich, w jakich się obracał. Działalność radiowa założyciela „Zarania Śląskiego”, która nie była dotychczas przedmiotem zainteresowania badaczy, to nowy wątek dopełniający jego biografię. […] Z kolei omówienie uczestnictwa autora Istych roków w życiu teatralnym Górnego Śląska wydaje się potrzebne ze względu na konieczność poznania jego upodobań estetycznych. Materiał zawarty w pracy opiera się w całości na badaniach źródłowych prowadzonych w Bibliotece Śląskiej w Katowicach (ze wstępu do książki).

Kisiel Marian (red.)
Kisiel Joanna (red.)
Światy poetyckie Feliksa Netza
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-971-4

Od Redaktorów 19 maja 2017 roku w Centrum Kulturalno-Edukacyjnym w Czerwionce-Leszczynach odbyła się konferencja literacka Światy poetyckie Feliksa Netza. Organizatorami byli Zakład Literatury Współczesnej Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego (Uniwersytet Śląski w Katowicach) oraz Miejski Ośrodek Kultury w Czerwionce-Leszczynach. Referaty wygłoszone przez badaczki z Uniwersytetu Śląskiego, Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie oraz Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, w tomie posesyjnym zostały powiększone o szkice uczonych i krytyków z Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Opolskiego oraz Polskiego Funduszu Wydawniczego w Kanadzie. Niektóre z nich były już wcześniej publikowane w prasie. Konferencja została zorganizowana na rok przed półwieczem debiutu książkowego Feliksa Netza i w drugą rocznicę śmierci znakomitego poety, tłumacza, prozaika i eseisty. Założenia serii wydawniczej, w której ukazuje się niniejszy zbiór, nakazały nam pominąć niebywale ważny dorobek prozatorski, eseistyczny i translatorski autora Krzyku sowy. Pojawia się on czasem jako kontekst analizowanych wierszy. Wieloautorska monografia zapewne przysłuży się tym, którym poezja Netza nie jest obojętna, z pewnością jednak zwróci uwagę na niedostrzeżone jej aspekty

Kisiel Marian
Wieniec dla zmarłych/wiersze/
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-947-9

Marian Kisiel urodził się w 1961 roku w Jędrzejowie. Debiutował w 1980 roku. Opublikował jedenaście tomików poetyckich: Nie śnijcie mnie w waszych snach (1983), Kronika nocy (1992), Gdy stoję tak nieruchomo (1993), Bliżej zimy niż lata (1995), Wypominki (2009), Czułość(2011), Było i się zmyło (2012), Droga (2013), C’est la vie(2014), Martwa natura (2015), Łazarz (2016), wybór wierszy Nieuchronnie zbliżam się do was (układ Andrzeja Szuby, 2015), a także kilkanaście książek krytycznych, m.in. Świadectwa, znaki (1998), Od Różewicza (1999), Zmiana (1999, 2014), Pamięć, biografia, słowo (2000), Pokolenia i przełomy (2004), Przypisy do współczesności(2006), Ananke i Polska (2010), Ruiny istnienia (2013), Critica varia (2013), Między wierszami (2015). Mieszka w Katowicach.

Kozieł Andrzej
Nieznane arcydzieła, nieznani mistrzowie. Malarstwo barokowe na Śląsku na nowo odkryte
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2017
ISBN 978-83-89856-86-9

Znajdywane w kościołach i klasztorach, odkrywane na plebaniach i w muzealnych magazynach. Nieznane perły malarstwa doby baroku na Śląsku. Trzydzieści z nich prezentuje katalog towarzyszący wystawie zorganizowanej przez Muzeum w Gliwicach pt. „Nieznane arcydzieła, nieznani mistrzowie. Malarstwo barokowe na Śląsku na nowo odkryte”. Wśród nich znalazły się nieznane wcześniej obrazy autorstwa wybitnych artystów: Michaela Willmanna, Karla Škréty Starszego, Karla Dankwarta, Johanna Claessensa, Johanna Heinricha Kynasta. Część zgromadzonych dzieł to prace nieznanych wcześniej mistrzów, którzy dzięki wysiłkom badaczy zostali wydobyci z wiekowego zapomnienia, a których dzisiaj uznajemy za jednych z najlepszych i najciekawszych malarzy, jacy działali na Śląsku w tamtym czasie

Krasuska Anna
Ona i on : wiersze
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-945-5

„Tom poetycki „Ona i ja” przyjmuje założenie sobowtórowości, ukazania siebie jako ja i nie-ja jednocześnie.Krasuską czytać powinniśmy zatem w kilku kierunkach, po pierwsze, jako opowieść autoteliczną, po drugie, jako tekst autobiograficzny („Ona,/ nieprzeczytana książka (…)/ pogrzebana pod literą K”), i po trzecie, jako historię kreacji fikcyjnej postaci. Te różne drogi lektury wymuszają jednak wzajemne ich przenikanie. Na przykład w „Spotkaniu po latach” możemy interpretować życie bohaterki jako częściowo nieprawdziwe, a chwilami spójne z rzeczywistością samej autorki, która w wierszu „Pisanie” daje nam wskazówki do śledzenia jej śladów, tych resztek przekonań i sądów, które zostały ukryte w samej bohaterce. Zbiór jest więc integralnym, koherentnym związkiem międzytekstowych relacji, co więcej nawet koneksji intertekstualnych, ponieważ tekst Krasuskiej w wielu miejscach przypomina wędrówkę ‘Pana Cogito’.”

Kruszyna Natalia (oprac.)
Zdzisław Stanek : katalog zbiorów Muzeum Historii Katowic
Katowice : Muzeum Historii Katowic, 2017
ISBN 978-83-64356-25-4

Publikacja towarzysząca wystawie: Neoawangarda na Śląsku : Zdzisław Stanek - nieustające odkrywanie, Muzeum Historii Katowic, 9 listopada 2017 r. - 2 kwietnia 2018 r.

Kubit Bożena
Mszyca Wojciech
Oscar Troplowitz : innowator
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2017
ISBN 978-83-89856-90-6

Książka o genialnym wynalazcy Oscarze Troplowitzu – gliwiczaninie, którego kosmetyczne innowacje stosowane są po dziś dzień na całym świecie. W roku 2016 minęło 105 lat od stworzenia kremu Nivea. Ten, prawdopodobnie najsłynniejszy krem świata powstał w Hamburgu, jednak jego twórcą był gliwiczanin – Oscar Troplowitz, pochodzący z rodziny niemieckich Żydów. Urodził się w 1863 roku, i choć w swoim rodzinnym mieście spędził jedynie pierwszych 7 lat życia, zawsze pamiętał o Górnym Śląsku i Gliwicach, gdzie jego dziadek prowadził renomowaną winiarnię, a ojciec był znanym budowniczym. Oscara Troplowitza pasjonowała sztuka, jednak kierując się powołaniem czy też zwykłym pragmatyzmem wybrał karierę przedsiębiorcy kosmetycznego. W Hamburgu Troplowitz stworzył potężną, nowoczesną jak na owe czasy firmę Beiersdorf, która już na początku XX wieku miała filie na całym świecie. Troplowitz był prawdziwym innowatorem – wynalazcą, któremu zawdzięczamy nie tylko śnieżnobiały krem Nivea, ale również plaster z opatrunkiem, pomadkę w sztyfcie a nawet pastę do zębów w tubce. Wszystkim produktom Oscara i jego współpracowników, towarzyszyła piękna i nowoczesna oprawa graficzna – począwszy od opakowania, przez charakterystyczną kolorystykę aż po liternictwo, ilustracje i ornamentykę. Wyroby firmy Beiersdorf były promowane kreatywną reklamą wizualną wykorzystującą chwytliwe marketingowe slogany.

Kulik Marian
Gott mit uns! : ostatni żołnierze : wspomnienia Ślązaków z armii III Rzeszy
Lędziny : Instytut Ślůnskij Godki - Mega Press II, 2017
ISBN 978-83-927865-3-5

Książka zawiera historie Ślązaków, których w czasie wojny los rozrzucił po świecie, od Sahary przez Warszawę aż po stepy nad Wołgą. Większość bohaterów to mieszkańcy Rybnika i okolicznych miejscowości, którzy w swoich wspomnieniach nie ukrywają prawdy o wojennych losach i opowiadają tak, jak było. Warto wspomnieć, że Marian Kulik jest publicystą „Jaskółki Śląskiej”, autorem wywiadów i reportaży, których bohaterami są najczęściej Górnoślązacy w czasach wojny.

Kusztal Zofia
Mała książeczka o świętach żydowskich
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2017
ISBN 978-83-89856-94-4

Aby zrozumieć historię Żydów należy poznać ich obyczaje, obrzędy, rytuały i choć trochę postudiować świętą dla nich księgę – Torę. To na jej kartach opisane zostały historie które dały początek żydowskiej tradycji, w tym uroczyście obchodzonym świętom. Szabat, chanukija, drejdel, Purim, chamec, „uszy Hamana”, to słowa których chętnie używamy na co dzień. Czy jednak znamy ich znaczenie? Czy wiemy skąd się wywodzą? W tym celu, a także wypełniając edukacyjną misję muzeum, przygotowaliśmy dla najmłodszych małą książeczkę, w której opisane przez Zofię Kusztal święta żydowskie, zostały prostym, symbolicznym obrazem zilustrowane przez Martę Ferens. Mamy nadzieję, że ta mała książeczka przybliży najmłodszym, choć może nie tylko, informacje o najważniejszych świętach żydowskich, a także wytłumaczy istotę obyczajów żydowskich.

Kuźnik Bartłomiej
Moją pustynią jest świat : studium dorobku kaznodziejskiego księdza doktora Stanisława Bisty (1929-1985)
Katowice : Księgarnia św. Jacka ; Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, 2017
ISBN 978-83-8099-018-0

Praca ma na celu [...] udzielenie odpowiedzi na pytanie, na ile poruszane przez księdza Bistę problemy pozostają aktualne dzisiaj. Bez wątpienia wspólnym mianownikiem ich aktualności okaże się gorliwość i radykalizm w przepowiadaniu Ewangelii, z charakterystycznym dla księdza Bisty większym akcentowaniem jej wymagań niż praw i przywilejów. To, co wypracowywał w ramach swoich teologicznych zainteresowań oraz w pracy duchowej i naukowej, z entuzjazmem wiary przekazywał na ambonie, duszpasterstwie, na łamach prasy i w artykułach naukowych (Ze Wstępu)

Kwiecień Anna
Żeliwo : odlewnictwo artystyczne w dawnych Gliwicach (1796-1945) : wystawa ze zbiorów Muzeum w Gliwicach
Gliwice : Muzeum w Gliwicach, 2017
ISBN 978-83-89856-92-0

Jedną z wiodących kolekcji Muzeum w Gliwicach jest zbiór odlewów artystycznych dawnej, pruskiej Królewskiej Odlewni Żelaza (Königliche Eisengiesserei bei Gleiwitz). Powstała w końcu XVIII w. odlewnia dała początek dynamicznemu rozwojowi przemysłu nie tylko w samych w Gliwicach, ale i na całym Śląsku. W XIX wieku huta w Gliwicach, obok huty w Sayn i huty w Berlinie, należała do najsłynniejszych w Europie. Artystyczne odlewy żeliwne oraz mniej liczne wykonane w brązie stanowiły jedną z dziedzin produkcji huty gliwickiej, nastawionej przede wszystkim na produkcję zbrojeniową, następnie na produkcję elementów maszyn parowych, przęseł mostów czy emaliowanych wyrobów kuchennych. Odlewy te, projektowane przez słynnych rzeźbiarzy oraz znakomitych modelarzy, cieszyły się uznaniem i były eksportowane do wielu krajów europejskich. Dwujęzyczne opracowanie (pol. – ang.) zawiera bogaty materiał ilustracyjny oraz liczne aneksy obejmujące krótkie opracowania, których autorami są specjaliści z różnych dziedzin nauki – historycy, historycy sztuki, historycy architektury, odlewnicy, metaloznawcy.

Lamparska Marzena
Turystyka wśród górniczych szybów : szlak turystyczny i przewodnik po dawnych i współczesnych kopalniach na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-951-6

Proponowany szlak turystyczny skupia obiekty najważniejsze ze względu na historię górnictwa i jakość rozwiązań technicznych, architekturę, krajobraz, kulturę. Dokumentuje historię górnictwa, historię rozwoju śląskiego przemysłu, wreszcie fazę jego upadku i likwidacji. Przewodnik powstał w oparciu o istniejące trasy komunikacyjne. Polecany szczególnie dla turystów, turystów zmotoryzowanych, miłośników historii przemysłu, regionu oraz studentów geografii, inżynierii środowiskowej, ekologii, geologii, architektury i historii, dla słuchaczy studiów etnograficznych i regionalistycznych, a także dla studentów kierunków turystycznych.

Lisik Adam
Symbolika w architekturze sakralnej
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-6078-198-2

Adam Lisik, profesor zwyczajny dr hab. inż. Architekt. Autor ponad 200 zrealizowanych ważnych obiektów architektonicznych o zróżnicowanych programach użytkowych, do których należą między innymi domy mieszkalne wielorodzinne i jednorodzinne, obiekty sakralne, w tym kościoły i kaplice oraz Ołtarz Papieski w Gliwicach (1999). Projekty autorskie i ich realizacje eksponowane w kraju (Kraków, Katowice, Kielce, Gliwice, Nysa, Warszawa) i za granicą (Toronto, Halle, Praga, Lwów) stanowiły także tworzywo dla prac naukowo-badawczych i wydawnictw. Autor licznych publikacji wydanych w kraju i za granicą . Współpracował z jednostkami projektowymi i naukowymi w kraju i za granicą.

Lubina Aleksander
Samouczek do nauki ślōnskij godki
Zabrze : Narodowa Oficyna Śląska, 2017
ISBN 978-83-65300-11-9

"Tytuł objaśnia wszystko"

Lubina Aleksander
Hanka rajzowanie i szpiclowanie cygaństwa : Mimrów z mamrami, T. 3
Ligota : Wydawnictwo Lubina, 2017
ISBN 978-83-944769-5-3

Trzeci tom Mimrów z Mamrami. Tym razem Aleksander Lubina głównie po śląsku rajzuje z Hankiem i szpicluje cygaństwo. Książka bogato ilustrowana kolorowymi akwarelami Grzegorza Chudego.

Lubina Aleksander
Siódmak : Hankowe fantasy
Ligota Łabędzka : Wydawnictwo Lubina, 2017
ISBN 978-83-944769-8-4

Aleksander Lubina tym razem z opowiadaniami fantasy. Jak sam zapowiada: "Wtrącę się i opowiem o czasach tak dawnych, że wtedy być może jeszcze nikt czasu nie czuł. Opowiem o miejscach tak odległych, że o rzut beretem oddalonych, aliści nikt jeszcze beretu nie nosił. Beret beretem, a odległość najbliższa pozostaje odległością najdalszą - wiadomo bowiem, że najciemniej jest pod latarnią, najgorzej głos dociera pod ambonę, najtrudniej być prorokiem... Wtrącę się i opowiem o zdarzeniach i przypadkach, o szczęśliwych trafach i czynach okrutnych. Mowa będzie o zdarzeniach, kiedy jeszcze mowy być nie mogło o mowie."

Lubina Aleksander
Margott albo O początku i końcu : Mimrów z mamrami tom 2
Ligota Łabędzka : Lubina sp. z o.o., 2017
ISBN 978-83-944769-3-9

Kontynuacja "Mimrów z Marami" Aleksandra Lubiny. Prości ludzie, moi sąsiedzi jak zwykle, jak rok w rok w Dobronędzy pili piwo i świętowali Marcina. Moi sąsiedzi pili piwo w Annę, w Jadwigę, w Marcina – pili piwo po mszy albo szli na mszę przed piwem. Piwo u nas jest częścią eucharystii.

Lusek Joanna (red.)
Lata 80. i 90. na Górnym Śląsku
Gliwice ; Opole : Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2017
ISBN 978-83-6399-54-54

Publikacja przedstawia wspomnienia 25 osób, które dzięki zaangażowaniu się młodych ludzi i osób starszych –Świadków Czasu, wzbogaciły utrwaloną na piśmie historię Górnego Śląska. Okres, o którym traktuje niniejsza książka wciąż wydaje się wielu osobom wcale nie tak odległym czasem, dla innych, młodszych czytelników, to już zamierzchła historia. Ta wyjątkowa publikacja ukazuje czas niezwykle znaczących wydarzeń: mrocznego czasu stanu wojennego i schyłku komunizmu w Polsce, okres dążenia do wolności, głębokich przemian ustrojowych i gospodarczych i wejścia na drogę integracji ze światem zachodnim. Wraz z wolnością budziło się w tym okresie życie społeczne, skutkując powstawaniem coraz to nowych organizacji pozarządowych i ruchów obywatelskich; to również czas legalizacji działania mniejszości niemieckiej, powstania wielu organizacji zrzeszających Niemców w Polsce i rosnącej akceptacji dla tej mniejszości w społeczeństwie.

Malicki Jan (red.)
Falińska Kamila (red.)
Baron Jan (red.)
In gremio : od dawności do współczesności T.3
Katowice : Biblioteka Śląska, 2017
ISBN 978-83-64210-42-6

Kolejny – trzeci – tom szkiców literaturoznawczych, będący pokłosiem spotkań „In gremio” – konferencji doktorantów i pracowników naukowych Zakładu Historii Literatury Średniowiecza i Renesansu Uniwersytetu Śląskiego. Artykuły zebrane w zbiorze zostały pogrupowane w trzech podrozdziałach – blokach tematycznych – zatytułowanych „Literatura i teologia”, „O poezji” oraz „Varia biblioteczne”. Publikację otwiera wstęp prof. zw. dr. hab. Jana Malickiego

Melon Marcin
Komisorz Hanusik. Umrzik we szranku
Opole ; Kotórz Mały : Silesia Progress, 2017
ISBN 978-83-65558-09-1

Czwarta część, przygód "Kōmisorza Hanusika". Marcin Melon wraca do klasycznej konwencji, czyli książka tylko po śląsku. Policaje prawie znodli starzika, kerego ftoś ôbwiesił w szranku u niego w doma. Do kōmisorza Achima Hanusika to je cosik wiyncyj jak ańfachowo zbrodnia. Bydzie musioł jeszcze roz trefić sie ze swoimi nojgorszymi spōminkami: ô downyj libście i chopie, kery jōm zamordowoł. Eli inkszy gizd, na kerego godajōm „Ryszawy Erwin”, poradzi mu terozki pomōc? W tyn som czas w Mikołowie ftoś szczylo do policaja, a cōłko sytuacja cosik Hanusikowi spōmino… Jakby tego było mało, normalne ludzie miyniajōm sie w mordyrzy skuli maszketnego psychoterapeuty. Bydzie sie dzioło.

Myszor Wincenty (oprac.)
Biblioteka z Nag Hammadi : kodeksy I i II . Wyd. 2, popr.
Katowice : Księgarnia św. Jacka ; Katedra Teologi Patrystycznej i Historii Kościoła. Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, 2017
ISBN 978-83-8099-014-2

„Dwa pierwsze kodeksy z biblioteki z Nag Hammadi (NHC I i II), zawierają najlepiej zachowane teksty gnostyckie. Ze względu na ich stan zachowania a przede wszystkim wartość historyczną dla badań początków chrześcijaństwa w II i III wieku, związków kościelnej ortodoksji i heretyckiej heterodoksji tego okresu, zasługują na nowe tłumaczenie i opracowanie. (...) Teksty z Nag Hammadi mają znaczenie dla badań historii religii i historii teologii chrześcijańskiej. Wczesnochrześcijańska myśl teologiczna rozwijała się w kontakcie z grecką filozofią, z egzegetyczną myślą żydowską i gnostycyzmem. Zbiór z Nag Hammadi pozwala badać przede wszystkim związki z późnym judaizmem i gnostycyzmem. Nie wszystkie utwory są równie ważne źródłowo. W zbiorze znajdują się utwory, które nie są gnostyckie i które nie są chrześcijańskie. Są także utwory chrześcijańskiego pochodzenia, które nie wykazują związków z myślą gnostycką”. ze Wstępu

Myszor Jerzy
Pielgrzymki śląskie do Ziemi Świętej w latach 1840-1914 : studia i materiały
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2017
ISBN 978-83-8099-013-5

O podróżach do Ziemi Świętej w czasach nowożytnych powstało tysiące naukowych książek i artykułów, obok diariuszy, pamiętników, wspomnień i literatury pięknej, a od połowy XIX wieku dodatkowo zaczęto ją fotografować. W publikacji, którą oddajemy w ręce Czytelników, Autor dokumentuje i analizuje peregrynacje do Ziemi Świętej najczęściej chłopów i robotników, ale również duchownych śląskich, którzy ruszyli gromadnie do Ziemi Świętej, by zobaczyć i doświadczyć z bliska miejsca uświęcone obecnością Jezusa Chrystusa. W poszukiwaniach śladów obecności Ślązaków w Ziemi Świętej, Autor przeprowadził kwerendę w archiwum Kustodii Ziemi Świętej w Jerozolimie, Krakowie, na Górze św. Anny i we Wrocławiu. Książka wzbogacona jest archiwalnym materiałem fotograficznym ilustrującym ruch pątniczy Ślązaków.

Pacławski Emil Mirosław
Ukryty przed światem
Katowice : Księgarnia św. Jacka, 2017
ISBN 978-83-8099-011-1

Książka jest osobistym prezentem ofiarowanym Benedyktowi XVI z okazji 90. urodzin. Na pytanie, co imponuje mi u papieża, nawet na emeryturze, odpowiadam: przede wszystkim odwaga. w tym niepozornym pasterzu niskiego wzrostu są potęga słowa i pokora gestów. w dobie nachalnego propagowania idoli moralnego relatywizmu i hedonizmu osoba Benedykta XVI pozostaje niekwestionowanym autorytetem teologicznym i moralnym. Odwaga głoszenia odwiecznej Prawdy niosła ryzyko niepopularności, a nawet oskarżen i pomówień. Ileż musiał go kosztowac czas, od kiedy podjął decyzję o ustąpieniu z urzędu. Nie była to decyzja chwili ani tygodnia, czy jednego miesiąca. Sama abdykacja kosztowała wiele nie tylko samego papieża, ale również jego bliskie otoczenie, które do końca pozostało mu wierne.

Palica Michał M.
Chris Dreja : od The Yardbirds do Led Zeppelin
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-936-3

Skąd się wzięła nazwa The Yardbirds? Jakie były kulisy powstania Led Zeppelin? Jak doszło do wspólnych nagrań supergrupy Jeff Beck, Jimmy Page, Nicky Hopkins, John Paul Jones, Keith Moon? Koneksje Dreji z grupą The Doors. Śniadaniowe jajka na bekonie smażone przez tatę Chrisa Erikowi Claptonowi. Co było powodem napisania nowego tekstu bluesa Five Long Years? Jakie były kulisy udziału The Yardbirds w festiwalu piosenki w San Remo i w słynnym filmie Antonioniego Powiększenie? Jaki związek mieli ze sobą: rosyjski fizyk i wynalazca Lew Termen, przedwojenny rybnicki hotel Świerklaniec i… Jimmy Page? To tylko niektóre historie, o których wiedza dotrze do polskiego czytelnika. Warto zagłębić się w lekturę tej zajmującej opowieści, a przy okazji sięgnąć po którąś z płyt Yardbirdsów, by podróż w tamte muzyczne czasy uczynić jak najpełniejszą.

Paźniewski Włodzimierz
Gry losowe
Katowice : "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2017
ISBN 978-83-7164-938-7

„Styl tego utworu szlifował w swoim domu na Podolu bez pośpiechu całymi latami, podobnie jak srebrną gałkę, zdobiącą niegdyś czajnik do herbaty. Ten w istocie banalny przedmiot miał stać się kluczowym rekwizytem w zakończeniu jego biografii, która jak dobrze napisana powieść domagała się odpowiedniego epilogu i zaskakującego rozwiązania wszystkich wątków. Gdy doszedł do wniosku, że jest wystarczająco gładka i z powodzeniem może zastąpić kulę, nabił nią pistolet, po czym przystawił lufę do skroni”. Ach, ta Zofiówka „Polska wykonała najbardziej niebezpieczną część roboty w Europie i jak zwykle niewiele z tego ma; profity i tak zgarniają inni”. Leopolis „Jeszcze dzisiaj na Ukrainie, bez zaglądania w mapy, wiemy dokładnie dokąd sięgała II Rzeczpospolita. Wystarczy zestawić ze sobą wygląd miast, miasteczek i wsi. Chcąc się o tym przekonać, któregoś dnia wyruszyłem na wschód z Ostroga. Przed wojną zaraz za dzielnicą Nowe Miasto zaczynała się Rosja Sowiecka. Granica ryska przebiegała korytem niewielkiej rzeki o wdzięcznej nazwie Wilja, dopływem Horynia. Po obydwu stronach płynącej wśród oczeretów rzeczki spotykamy te same szerokie przestrzenie Wołynia, a jednak obydwie części różnią się między sobą”. Portret pewnego Kresowiaka „Ateizm po chłopsku to w restauracji Deżawiu w Odessie cały jesiotr w warzywach. Niezbyt duży, ale też i nie za mały. Jak pięknie prezentował się na stole, kolorystycznie i w ogóle! Aż żal było zacząć jeść. Dlatego całe towarzystwo długo ociągało się, zanim przystąpiło do rozdzielania ryby na porcje”. Ateizm po chłopsku